Volg de Gaga

Jamie Anderson : "Ik geloof Lady Gaga." © PATRICK DAENEN

De weldoener in Lady Gaga : geniale marketingzet of born that way ?

Dat Lady Gaga meer is dan een verzameling nummer 1-hits en opvallende outfits hoeven we u niet meer te vertellen. Het popicoon zet zich veelvuldig in voor allerlei goede doelen en mensenrechtenorganisaties, zamelde geld in voor de slachtoffers van de aardbeving in Haïti en de tsunami in Japan, stond model voor de Viva-Glamcampagne tegen aids en hiv en steunt projecten die zich richten op dakloze jongeren. Op 4 december ontving La Gaga de Trevor Hero Award voor haar inzet voor homorechten, en eind november stichtte ze in samenwerking met MacArthur en Harvard de Born This Way Foundation, een organisatie die pesten bestrijdt. Zeggen dat Lady Gaga begaan is met de wereld waarin ze leeft is een understatement, maar haar grootste sterkte is dat veel fans haar daarin volgen. Time Magazine nomineerde haar niet voor niets als een van de meest invloedrijke personen van het jaar. Business Strategy-goeroe Jamie Anderson heeft het fenomeen van Lady Gaga grondig bestudeerd en doet de krachtige idool-fanrelatie uit de doeken.

Hoe komt het dat Lady Gaga zoveel mensen weet te bereiken ?

Jamie Anderson : Lady Gaga heeft begrepen dat fans dicht bij je willen staan. Ze willen alles van je weten, ze willen zich verbonden voelen en ze hebben je nodig om zich beter te voelen over zichzelf en hun leven. Lady Gaga vult die dingen wonderwel in. Zo projecteert ze zichzelf in interviews niet enkel als de onbereikbare popster, maar ze praat eveneens over haar ouders, haar vrienden en haar jeugd. Ze heeft een verfrissende eerlijkheid die erg belangrijk is voor jonge mensen. Door hen een duidelijk beeld te geven van wie ze zelf is, bindt Lady Gaga haar fans aan zich, maar ze versterkt die band door hun het gevoel te geven dat ze bij een gemeenschap horen. Ze bedankt al haar fans uitvoerig, noemt hen littlemonsters en heeft dat zelfs op haar lijf laten tatoeëren.

Fans van Lady Gaga voelen zich belangrijk ; ze vormen een groep. Heel veel jongeren voelen zich alleen en onbegrepen en Lady Gaga laat hun weten dat dat mag : het is oké om anders te zijn, het is oké om je buitengesloten te voelen. Dat is een bijzonder krachtige boodschap voor tieners. Bovendien creëert ze een betere wereld door verscheidene goede doelen te steunen en nu ook haar eigen foundation op te richten. Ze verspreidt die positieve boodschap en vergaart op die manier volgelingen, geen fans.

Wat is het verschil ?

Een fan houdt van je muziek of je uitstraling, maar voelt zich daarom nog niet nauw verbonden met het leven van zijn idool. De relatie is eenzijdig. Volgelingen daarentegen hebben het gevoel dat ze hun idool kennen, dat ze een connectie hebben en hetzelfde doel delen. Dat noem ik de drie dimensies van het volgelingenbestaan, en die weet Lady Gaga perfect toe te passen. Je kunt dat volgen zien als een speciale band, een soort vriendschap. Het uitspelen van die vriendschap is bovendien ook een ontzettend slimme verkoopstrategie : van je vrienden steel je immers niet. Denk maar eens na, Lady Gaga heeft 25 miljoen Facebookvrienden en 15 miljoen volgers op Twitter. Op dit moment heeft ze zo’n 23 miljoen albums en een kleine 64 miljoen singles verkocht, wat wil zeggen dat iedere Facebookvriend ongeveer drie singles heeft gekocht. In een tijdperk van illegaal gekopieerde muziek zijn dat hallucinante cijfers.

Is de kracht van de popster veranderd ? Bands als The Beatles bereikten toch ook ontzettend veel mensen ?

Uiteraard, maar zij hadden geen intieme band met hun fans, dat was toen ook onmogelijk. Vandaag kunnen popsterren als Lady Gaga een beroep doen op sociale netwerksites als Twitter en Facebook. Wanneer een jonge fan een tweet van Lady Gaga op zijn telefoon ontvangt, weet die dat zij die boodschap zelf heeft verstuurd. Het is een stukje persoonlijke informatie, het zijn enkele seconden van Gaga’s kostbare tijd die aan de fans worden gewijd.

Geldt dat niet voor elke celebrity op Twitter ? Zo heeft Justin Bieber ook een slordige 15 miljoen volgers.

Klopt, maar het fenomeen Bieber is helemaal anders dan het fenomeen Gaga. Justin Bieber blijft, hoe goed die jongen het misschien bedoelt, aanvoelen als een goed gemarket product. Zijn Twitterfeed gaat enkel over hemzelf en zijn carrière en creëert geen gevoel van verbondenheid met zijn fans. Lady Gaga deelt alles met haar volgers ; van bad hair days tot verhalen over gepest worden op school. Ze is niet perfect en verspreidt de boodschap dat niemand perfect hoeft te zijn, terwijl Justin Bieber het platonische wunderkind is dat nooit last heeft van jeugdpuistjes.

Wat Gaga met haar naam en faam doet is toch niets nieuws ? Veel bekende gezichten zetten zich in voor het goede doel, denk maar aan Bono, Madonna, Angelina Jolie,…

Ik zeg niet dat Gaga de eerste is die zich inzet voor goede doelen, maar ze is wel een van de weinigen bij wie de interesse oprecht lijkt. Gaga pleit al van het begin voor geweldloosheid, gelijke rechten voor iedere jongere en de aanvaarding van homoseksualiteit, terwijl vele celebrity’s zich pas hebben ingezet voor het goede doel wanneer ze zelf genoeg geld verdiend hadden. Mensen geloven Gaga, ík geloof Gaga. Ik ben me ervan bewust dat er een hele marketingmachine achter haar schuilt, maar ik ben er eveneens van overtuigd dat Stefani Germanotta ( haar echte naam) niet veel verschilt van Lady Gaga, haar groot hart en maatschappelijk bewustzijn incluis.

Heeft Lady Gaga echt zoveel macht en invloed ?

Ik zou het veeleer overtuigingskracht noemen. Dat is iets anders dan invloed of macht. Macht is wanneer je mensen kunt dwingen iets te doen, en invloed is wanneer je mensen iets kunt laten doen terwijl ze zelf niet goed beseffen waarom ze het doen. Iemand als Lady Gaga heeft overtuigingskracht : ze spreekt veel over de zaken waarin ze gelooft en doet dat met passie. Ze legt haar mening echter niet op aan haar volgers, ze zegt simpelweg waar ze voor staat. Door haar argumenten gaan haar volgers zelf de beredeneerde beslissing nemen om zich eveneens in te zetten voor die goede doelen. Jongeren kunnen daar vandaag de dag enkel maar goed bij varen.

Jamie Anderson is professor Strategic Management aan de Antwerp Management School. Hij schreef de bestseller ‘The Fine Art of Success’ waarin hij onderzoekt wat bedrijven van de kunstwereld en de creatieve sector kunnen leren.

Door Katrin Swartenbroux

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content