Decennialang sijpelde het door verscheidene bodemlagen. Om dan weer op te wellen in Vichy, Spa of een ander kuuroord. Door zijn rijke samenstelling is thermaal water vooral voor huidkwalen erg heilzaam. Nu ook in de apotheek verkrijgbaar.

Al eeuwenlang zijn de genezende krachten van bepaalde bronnen bekend. De Oude Grieken bouwden de eerste publieke baden, de Romeinen werkten dit concept verder uit en vestigden kuuroorden in de steden waar hun legers hun kampen opsloegen. Zo ontstonden heuse thermaalsteden in heel Europa. De bekendste vandaag de dag zijn Vichy en Vittel in Frankrijk, Baden-Baden in Duitsland, Bath in Groot-Brittannië en Spa in België. Lang bleef het thermalisme voorbehouden aan de elite, maar de Franse beslissing in 1947 om de kuren door de sociale zekerheid terug te laten betalen, maakte ze toegankelijk voor het grote publiek.

Verscheidene chronische aandoeningen, zoals reuma en flebologie, kunnen in thermale centra behandeld worden. Maar vooral voor dermatologische problemen als eczema, psoriasis, jeukende littekens, brandwonden, ichtyosis en couperose zijn ze erg geschikt. De huidconditie verbetert zichtbaar, opstoten blijven langer uit en men heeft minder medicijnen nodig. Deze kuren werken preventief of herstellend en staan onder dokterstoezicht. Ze duren standaard drie weken en bestaan uit baden, douches, verstuivingen en compressen met thermaal water.

“Thermaal water is een beschermde term”, stelt Jean-Pierre Beaujean van Cosmetique Active ( La Roche-Posay, Vichy). “Het moet een zeker aantal mineralen en oligo-elementen bevatten. De doeltreffendheid van de samenstelling moet bewezen zijn.” Na een jarenlang ondergronds parcours komt het, verrijkt en gefilterd door de vele bodemlagen, boven aan de bron. De zuiverheid, het hoge mineralengehalte en de neutrale pH-waarde zorgen voor een bijzonder zacht en heilzaam water dat geschikt is voor de verzorging van de gevoeligste huidtypes. Het kalmeert irritaties na een acnebehandeling, een zonnebad, een ontharings- of scheerbeurt en allergische reacties. Het verzacht jeuk en werkt ook ontstekingswerend, waardoor het gebruikt kan worden bij de nazorg van brandwonden en plastische chirurgie. De fijne mist die de sprays verspreiden, is bovendien een uitstekende manier om make-up te fixeren of om zich te verfrissen in de zomer. De specifieke samenstelling is streekgebonden, waardoor er verschillen bestaan tussen de kuuroorden en merken.

Een van de krachtigste bronnen is die van La Roche-Posay. Het water is ongeveer 1750 jaar oud wanneer het bovenkomt en is licht gemineraliseerd. Nogal atypisch voor Frankrijk is het hoge seleniumgehalte, dat een anti-vrije radicale werking heeft. Er zijn ook veel silicaten aanwezig, die de celvernieuwing stimuleren zodat de huid sneller weer gezond wordt en littekens beter genezen.

Het Vichy-water heeft een meer cosmetische en preventieve werking. In Vichy zijn er 15 bronnen, waarvan alleen de Lucas-bron voor huidbehandelingen wordt gebruikt. Die is zo’n 27 graden warm en bevat voornamelijk bicarbonaten en sodium, met verzachtende en anti-irriterende eigenschappen.

Het kuuroord van Avène ligt in het gelijknamige dorpje in de Orb-vallei, ten noorden van l’Hérault. De belangrijkste bron is Saint Odile, waar het water een constante temperatuur van 26 graden heeft en ongeveer 40 jaar oud is als het bovenkomt. Het is rijk aan silicaten en bicarbonaten, heeft een vrij neutrale pH-waarde en een beschermende, anti-irriterende en kalmerende werking.

De bron werd toevallig ontdekt in 1736, toen de markies de Rocozels zijn paard vrijliet in de naburige weiden. Het dier, dat last had van eczema, genas na een bad genomen te hebben. Het nieuws verspreidde zich en de bron kreeg al snel een goede reputatie. In 1847 werd er een kuurcentrum gebouwd dat in 1965 gesloten werd. De Franse groep Pierre Fabre nam het centrum tien jaar later over en heropende het in 1977 met een moderne infrastructuur en een hotel.

“Avène trekt voornamelijk zieke gasten aan,” vertelt marketingmanager Hilde Weckx, “met huidaandoeningen als atopische dermatitis, eczema, allergieën, psoriasis, ichtyosis en brandwonden.” De patiënten komen er meestal op voorschrift, aangezien het niet echt een ontspannende schoonheidsbehandeling is. “Het water is bacterieel zuiver en zeer zacht dankzij het hoge gehalte aan silicaten, die een beschermende film op de huid leggen. De verzachtende, kalmerende en ontstekingswerende eigenschappen zijn medisch bewezen.”

Avène, Vichy en La Roche-Posay hebben allemaal hun eigen verzorgingsgamma met thermaal water. Een van de populairste producten daarin is ongetwijfeld de verfrissende spray. De allereerste werd in 1962 door twee apothekers gecreëerd en werd gecommercialiseerd door Evian. Dit merk werkt wel niet met thermaal maar met mineraal water, dat 15 jaar lang gefilterd wordt door de gletsjerlagen van de Franse Alpen. De spray heeft dezelfde samenstelling als het gelijknamige drinkwater. Dat geldt ook voor Vittel. Na het enorme succes van de spray hebben beide merken hun verzorgingsgamma nog uitgebreid, al is dat van Evian voorlopig nog niet op de Belgische markt.

Ook Biotherm werkt niet met thermaal water, maar met het plankton van Molitg-les-bains, een kuuroord in Zuid-Frankrijk. Deze warmwaterbronnen (37° C) zijn zwavelhoudend en bevatten voornamelijk natrium, silicaten en chloorzuur, wat ze geschikt maakt voor het behandelen van verzweringen, wonden, jeuk, acne, psoriasis en eczema. Het plankton werkt verzachtend, verzorgend en littekenhelend en zou een sterke analogie vertonen met de huidstructuur, waardoor het gemakkelijk wordt opgenomen. Bijzonder geschikt voor cosmetica dus: Biotherm heeft wereldwijd de exclusiviteit op het gebruik en de verwerkingstechnologie van deze levende micro-organismen in verzorgingsproducten.

Sofie Albrecht / Foto Diane Hendrikx