Het bakhuis is het enige overblijfsel van het bouwvallige hoevetje dat hier ooit stond. Enkele vormelijke elementen in de nieuwe woning herinneren nog aan dat verleden. Wat niet wegneemt dat het huis hedendaags is van stijl en voorzien van alle modern comfort.

Het is een ongewoon gezicht. Vóór een moderne woning in steen, staal en zink staat een minihuisje uit vervlogen tijden. Het bakstenen kleinood is het zogenaamde ‘bakhuis’, iets wat men hier en daar op oude boerderijen kan vinden, een huis waar men vroeger brood bakte en ham rookte. Men vindt steeds minder van die bakovens, en waar ze nog rechtop staan, doen ze gewoonlijk dienst als bergruimte, tuinhuis of speelhok. Hier is het niet anders, door het deurgat zie ik een aantal fietsen staan, hier woont duidelijk een gezin met kinderen.

Na een aantal jaren in de VS te hebben gewoond, keerde het gezin van Stefan en Ilse terug naar het thuisland. Ze brachten drie dochters mee : Hannah, Meliena en Emma, nu respectievelijk veertien, twaalf en acht jaar oud. Een tijd lang zochten ze naar een huis om te verbouwen, maar zo’n vijf jaar geleden kozen ze dan toch voor nieuwbouw. Ze vonden dit perceel op het platteland. Er stond een bouwvallig boerderijtje op, met een geklasseerd bakhuis. De boerderij mochten ze afbreken, het beschermde minigebouwtje moest blijven staan. Ilse : “Aanvankelijk wilden we een huis met twee verdiepingen en een plat dak, maar de bouwvoorschriften waren streng, we mochten niet zo hoog bouwen als we verlangden.”

De architect die Johan en Ilse voor deze opdracht voor ogen hadden, was Rik Delporte. Hij heeft vooral kantoor- en bankgebouwen op zijn palmares, maar een vriendin van het paar woonde in een door hem ontworpen rijtjeshuis. Omdat de woning ook de werkplek van Johan moest worden, leek Delporte hen de meest geschikte architect. Het resultaat is een ruime, moderne woning van steen en staal, met twee verdiepingen onder een oplopend zinken dak. Enkele ingenieuze details maken hier het verschil met een doorsnee nieuwbouw.

De architect neemt me mee naar de voorkant van het huis. Onder weggekrabde verflagen van het oude bakhuis is rode baksteen zichtbaar. Delporte licht toe : “De rode kleur – ossenbloed – heb ik ook gebruikt in de voorgevel van het huis. De bedoeling is binnenkort het bakhuis volledig te renoveren. Het wordt afgebroken en opnieuw opgebouwd, de rode baksteen zal overal blootgelegd worden en ten slotte zal de gevel gekaleid worden (kaleien is verven met kalk of cement). Zowel de voorgevel van de woonst als de muren van het bakhuis zullen dan dezelfde kleur hebben.” Ook het oplopende zinken dak van het huis geeft een modern antwoord op de vorm van het antieke bakhuis.

Privacy was een van de eisen van Johan en Ilse. De rode voorgevel beschermt het huis van de straatkant, aan de voordeur zie je dat er toch voldoende licht binnenkomt. Rik heeft van het voorportaal een soort van transitzone gemaakt. Links en rechts van de voordeur zijn er glasramen, toch zie je niet wat er in het achterliggende interieur gebeurt. Een muur, waaraan ook de trap naar boven vasthangt, verhindert dat. De werkplek van Johan kan afgesloten worden van de rest van de woning, waar op een zonnige dag als deze heel wat bedrijvigheid heerst. Aan de achterkant van de woning zorgen kamerbrede ramen voor onbeperkt zicht op de ruime tuin, ontworpen door tuinarchitect Peter Cattoir. De kinderen maken huiswerk of spelen in het buitenzwembad. De intelligente grasmaaier Random snort ondertussen rond op het gazon.

De bouwheer is dol op domotica en de architect heeft, weliswaar onzichtbaar, alle nodige kabel- en andere uitsparingen voorzien om op termijn het comfort in de woning te verhogen. Het woongedeelte op de benedenverdieping bestaat uit een keuken, leef- en zitkamer. Een systeem van schuifwanden laat de bewoners toe de verdeling van de ruimten te organiseren zoals ze dat zelf willen. In de eetkamer werd de architect gevraagd een erfstuk, een buffet uit de jaren dertig van Jozef De Bruycker, te integreren. Het driekleurige meubel staat tegen een witte wand, waarvan de bovenkant een glazen strook kreeg. In de rest van de woning werden de meubelen gekozen in functie van de architectuur. Het werd een mix van antiek en modern. In de keuken vind je stoelen van Maarten Van Severen. Een oude houten kast, waarin een notaris ooit zijn dossiers bewaarde, bevat nu ‘gevonden voorwerpen’.

Ilse : “Vind ik iets in de living van de kinderen of mijn man, dan stop ik het in een van deze laden. Iedereen heeft hier enkele laden met zijn naam erop. Natuurlijk is het de bedoeling dat de spullen uiteindelijk op de juiste plek belanden.” In de eetkamer sieren stoelen van Hans J. Wegner aan een tafel van Maarten Van Severen, in de leefruimte zit men op een sofa van Cappellini rond de open haard. De schouw is van gekloven betonsteen, een zeer duurzaam materiaal. Rik Delporte : “In feite bestond mijn opdracht eruit een tijdloze woning te bouwen. Dat zie je ook in de gebruikte materialen.”

Ook op de eerste verdieping is er een open haard, op verzoek van Johan en Ilse. Samen met een sofa van Living Divani vormt de haard een afgezonderde zithoek met televisie. Ilse : “We zijn nooit grote tv-kijkers geweest. In de Verenigde Staten kregen we zelfs een afkeer van televisie, daar staat bij wijze van spreken in iedere kamer een toestel dag en nacht aan. Ik vind deze regeling erg prettig, terwijl de kinderen boven tv kijken, ontvangen wij beneden ongestoord bezoek.” Ook op andere vlakken is aan de kinderen gedacht, ze hebben bijvoorbeeld een aparte badkamer. Het licht dat via het dakraam binnenkomt, licht het witte mozaïek hevig op, een al te klinische sfeer wordt voorkomen door de jadegroene steentjes waarmee de douche is betegeld. In slaapkamers van de kinderen werd telkens optimale ruimtebenutting voorzien, een laddertje leidt naar een extra berg- of speelruimte in de nok van het dak. Hier is duidelijk aan alles gedacht.

In de zomer is de eyecatcher van de woonst natuurlijk de ruime tuin met zwembad. Ilse toont me een rij pas aangeplante bomen, en een uitsparing in de terrasvloer. “Hier komt binnenkort een muurtje in ruwe blauwe hardsteen. Niet te hoog, zo’n 55 centimeter, zodat we erop kunnen zitten en genieten van het uitzicht op de tuin en het zwembad.” Ondertussen zet grasmaaier Random onverstoorbaar zijn werk voort. Even lijkt hij op het zwembad af te stevenen, maar een koperdraad in het gras laat de tuinrobot weten dat dat geen goed idee is. n

Hilde Bouchez en Katia Vlerick / Foto’s Verne