Van de Tunesische woestijn naar de praal van Versailles. De Franse cineast Jean-Jacques Annaud heeft het laatste jaar niet stilgezeten : hij draaide een nieuwe film, Black Gold, en bracht de nieuwste campagne van Dior in beeld. Een bewuste terugkeer naar de reclame.
Hij lacht als je de cultserie Mad Men en zijn blitse reclamemannen uit de vroege jaren zestig ter sprake brengt. Jean Jacques Annaud maakte zelf die wervelende beginjaren van de reclame mee, toen het voor een cineast nog heiligschennis tegenover de Zevende Kunst was om reclamespots te draaien. Sinds die tijd is er veel veranderd. Vandaag is het voor een regisseur bijna een erkenning als hij door een groot luxemerk gevraagd wordt om een campagne in beeld te brengen. “Vroeger was reclame iets om je voor te schamen”, zegt Annaud, die net de nieuwe campagne heeft gemaakt voor J’adore, het populaire parfum van Dior. “In de ogen van de Franse pers was ik slecht gestart : ik werd niet besproken in de Cahiers du Cinéma en ik had spotjes gemaakt voor waspoeders, brillen, goedkope auto’s… Dat hebben ze me dertig jaar lang laten voelen. Maar ik vond het leuk om anders te zijn.”
Van het ene extreem naar het andere, daar heeft Annaud altijd van gehouden. Zijn eerste langspeelfilm, een aanklacht tegen kolonialisme, kreeg in 1976 een Oscar als beste buitenlandse film ; het jaar daarop blikte hij een kitscherig reclamespotje in over huisvrouwen die de lof zongen van Cubaanse kreeft. Dit jaar capteerde hij de magie van Charlize Theron in het glitterdecor van Versailles en draaide in de Tunesische woestijn scènes voor zijn nieuwste film Black Gold (uit in november). “Verandering maakt het levend net boeiend. Met verschillende dingen bezig zijn. De dag beginnen met de voeten in het slijk en eindigen in een paleis.”
U hebt al lang geen reclamespots meer gedraaid. Wat gaf de doorslag om weer te beginnen ?
Zoals vaak in het leven spelen ontmoetingen een grote rol : mijn vrouw en ik hebben een vriendin die bij Dior werkt, ik ken de baas van het reclamebureau nog goed van vroeger en ik had nog nooit in Versailles gefilmd. Dat was een uitdaging.
Ik kan me voorstellen dat je niet zomaar kunt doen wat je wil in de Galerie des Glaces.
Werken in Versailles was inderdaad niet eenvoudig. De Galerie des Glaces is een unieke plek, onmogelijk om na te bouwen in een studio. Ik wou de illusie scheppen dat alles zich ’s nachts afspeelde. Om de vensters te verduisteren lieten we kleine platen maken voor alle ramen. Die moesten we dan in een recordtijd aanbrengen en weer afhalen, want we moesten de klus klaren in 24 uur. De rest van de film is opgenomen in het kasteel van Compiègne.
Het was ook de eerste keer dat u samenwerkte met Charlize Theron ?
Ik kende Charlize niet persoonlijk. Maar ze is schitterend ! Een goddelijk lichaam, een ongelofelijk mooi gezicht en ogen waarin je zo de emoties ziet. De droom van elke beeldhouwer. Maar vooral een uitzonderlijk intelligent meisje dat het lef heeft om zich voor sommige rollen onherkenbaar lelijk te maken. Dat is zeldzaam in de filmwereld.
Die gouden jaren van de reclame, waren die echt zo glamoureus als de serie Mad Men ons wil doen geloven ?
Het wàs surrealistisch. Maf. Ik was 22 jaar (in 1965) en werd per helikopter naar Hotel Danieli in Venetië gevlogen. Ik was zo naïef om te geloven dat dit het echte leven was. We waren in die tijd maar met zijn drieën om de beste reclamefilmpjes te maken : Ridley Scott, Alan Parker en ik. Jaarlijks kreeg ik meer dan vierhonderd storyboards aangeboden. Iemand vertelde me dat mijn werkplanning toen uithing in de liften van de grote reclamebureaus. Doordat ik die cirque op jonge leeftijd heb meegemaakt, heb ik me er ook snel van kunnen losmaken : het is je werk dat telt, niet de show eromheen.
Toch beweert u soms dat u het vak hebt geleerd door reclamespots te maken.
Reclame is ideaal om mini-ervaringen op te doen. Zo kon ik een beetje van alles proberen : een muzikale komedie, een soort stomme film, watervallen filmen… Als twintiger moest ik al honden, katten, parkieten, nijlpaarden en apen regisseren ! Als ik me ooit gewaagd heb aan een avontuur als L’Ours, dan is dat daaraan te danken. Ik had nooit zo’n vrije casting aangedurfd als ik vroeger niet gewerkt had met kinderen, beginnelingen, amateurs, zelfs met slechte acteurs ! Ik heb er geleerd om kort en overtuigend te zijn. Dat is me later goed van pas gekomen toen ik mijn Amerikaanse carrière begon. Ik kwam in studio’s die alleen geïnteresseerd waren in geld. Ik moest hen er dus van overtuigen dat je ook met minder evidente onderwerpen grof kunt verdienen.
U hebt de reputatie zeer minutieus te zijn, veel belang te hechten aan details. Zelfs voor een reclamespot.
Ik heb de preproductie voor de spot van J’adore aangepakt met dezelfde zorgzaamheid als voor een langspeelfilm. Ik ben een tiental keer naar Versailles gegaan om met mijn technici de lichtinval te bestuderen. Ik wilde gouden halo’s creëren door het behangpapier in de spiegels te laten weerkaatsen. Ik heb de wereld van de modeshows ontdekt en heb me verdiept in de textuur van kleren. Dat laatste is iets wat mij overigens al lang fascineert. In mijn nieuwe film Black Gold (een episch fresco à la Lawrence of Arabia, met Antonio Banderas en Tahar Rahim) worden meer dan zevenduizend kostuums gebruikt !
Na de beren en de tijgers wilt u de woestijn temmen ?
Ik ben al jaren gefascineerd door het Midden-Oosten, een regio die we niet goed kennen, die angst inboezemt. Ik wou die wereld op een andere manier laten zien, door het verhaal te vertellen van een jonge prins die verdeeld is tussen twee visies, die van zijn (traditionele) vader en die van zijn (liberale) schoonvader, die elk hun opvattingen hebben over de toekomst en de lezing van de Koran. Ik ben er vast van overtuigd dat er – in deze tijden van banalisering van de filmkunst – nog ruimte is voor een grote epische film met charismatische helden.
www.jjabbaud.com.
Op www.weekend.be kunt u het filmspotje voor J’adore bekijken.
DOOR ISABELLE WILLOT – BEWERKT DOOR SOFIE ALBRECHT
Reclame is ideaal om mini-ervaringen op te doen. Zo kon ik van alles uitproberen.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
