Make-up, frullerige lingerie en decolletés draag ik omdat ik ze fijn vind. Daar kan ik dus volop van genieten zonder feministisch schuldgevoel. Andere dingen liggen daarentegen moeilijker.

Ik ben feministe. Uiteraard, want ik vind het niet meer dan normaal dat vrouwen mogen stemmen, werken en seks hebben met wie ze willen. De strijd voor vrouwenrechten is een wonderlijk fenomeen : ze heeft onze maatschappij op een eeuw tijd fundamenteel veranderd zonder al te veel bloedvergieten en geweld. Daar kunnen veel revoluties een puntje aan zuigen. Toegegeven, het ging – en gaat – soms tergend traag en we zijn er nog lang niet, maar anno 2016 verdienen de mensen die voor de positie en de rechten van vrouwen hebben gestreden en nog strijden, een welgemeend dankjewel. Driewerf hoera! Dat neemt niet weg dat het feminisme voor mij persoonlijk een aantal dingen verknoeid heeft. Zoals daar zijn…

1. Flo Rida en co

Ik hou van vele muziekjes, vaak ook omdat ze de perfecte humeur-regulator zijn. Tijdens nerveuze momenten kan een cellosuite van Bach wonderen doen, op de E40 dempen Elbow of Alt-J mijn file-ergernis en van iets als Uptown Funk word ik zelfs op de chagrijnigste dagen heel even vrolijk. Al sinds ik The Sugar Hill Gang eind jaren zeventig Rapper’s Delight zag brengen in Toppop, zit ook rap in mijn muziekcollectie. Afrika Bambaataa, Beastie Boys, A Tribe called Quest : zelfs met mijn slechte zangstem kon ik perfect meerappen.

Bij gangstarap begon het mis te gaan. Tupac of Eminem hadden het iets te vaak over bitches en ho’s en hoe die ge-choked zouden worden, om nog uit volle borst mee te kunnen doen. Dat is jammer, want iets als Going Down For Real van Flo Rida is doodgewoon een uitstekend nummer. Op voorwaarde dat je niet naar de tekst luistert. Niet dat ik preuts ben. Seks en vrouwen zijn onderwerp nummer één van Prince, en ik heb al zijn platen – toch die van voor 1996. Maar Prince is een beetje als Casanova. Die beminde en verleidde vrouwen, maar behandelde hen met respect en brak hun hart niet. Veel rappers zijn eerder Don Juan die vrouwen zag als iets om te gebruiken en dan weg te smijten. Rap is zich trouwens bewust van zijn probleem. Kanye West zei vorig jaar in een interview met The Guardian : “Generally rap is misogynistic”. Hij opent zijn video van Monster met een tekst die stelt dat wat volgt niet te interpreteren is als misogyn of anderzijds onvriendelijk voor een bepaald deel van de bevolking, want het is Kunst. Waarna we een vrouw aan een galg zien hangen. Tja. Missy Elliot, Eve, M.I.A. : keuze genoeg, dus ga dan voor de dames, zie ik u denken. Uitstekend idee, maar zelfs daar wordt een muziekfan al eens onaangenaam verrast. Neem nu Drunk in Love, Beyoncés ode aan seks met haar echtgenoot Jay Z. Topnummer, meteen te downloaden. Alleen jammer dat Jay in zijn rap-intermezzo aan zichzelf refereert als Ike (Turner) en Mike (Tyson), bekend om, respectievelijk, hun losse handjes en veroordeling voor verkrachting. Dat maakt het meezingen iets ongemakkelijker.

2. Flirten

“Je lacht niet vandaag.” De aantrekkelijke man komt naast me zitten. Dit is het soort opmerking dat mij elke keer weer op de feministische kast krijgt. Het impliceert dat ik niet méér ben dan een ornament in zijn wereld, een wezen ter verstrooiing en decoratie. Ik reageer kort en kwaad. “Jij ook niet.” Waarop hij zuchtend uitlegt dat hij een hele nacht gewerkt heeft en dus te moe is om te lachen. Pas dan besef ik dat ik drie dagen eerder uitgebreid met deze zelfde meneer geflirt heb, alleen heb ik hem niet herkend zonder stoer uniform en coole zonnebril. Zijn opmerking was niet neerbuigend bedoeld, hij wilde gewoon verder flirten en dat was zeer welkom. Vermoeiend soms, dat feminisme.

3. Jupiler

Geen idee waarom eigenlijk.

4. Carrie, Cersei en De Sexyste Mens

Mad Men, Masters of Sex en Downton Abbey komen weg met een stevige dosis seksisme wegens period drama, maar veel tv-programma’s hebben dat excuus niet. In Sex and the City komt het met de olijke vrijgezellen pas goed wanneer ze aan de man geraken. Meer zelfs: hippe Carrie wordt gered van haar verwaarloosde bestaan aan de zijde van een rijke Rus door een rijke Big. Assepoester is er niets tegen. Dan maar Game of Thrones, dacht ik lang. Ja, de serie is niet spaarzaam met bloot en seks, ze laten Melisandre maar wat graag uit haar rode jurk stappen, maar ik heb ook al het achterwerk van Theon Greyjoy gezien. En Arya, Cersei, Daenerys, Olenna en Brienne of Tarth zijn veel meer dan decoratie. Ik blij. Tot voor kort, want het laatste seizoen reeg de vrouwelijke vernederingen aan elkaar en de scenaristen trapten meermaals in de verkrachting-als-verhaaltruc-val. Ze hebben nog een seizoen om zich te herpakken voor ik Westeros voorgoed verlaat. En dan is er De Slimste Mens ter Wereld. Misleidende titel, want het enige waar de jury het over heeft, is hoe sexy iedereen is. Of je nu Danira, Kobe of Ann Tuts heet, er wordt gelikkebaard als waren de kandidaten een kom tiramisu. Dat dit seksisme zowel op mannen als vrouwen gericht is, maakt het niet minder ergerlijk.

5. Het passagierschap

Ik rijd graag auto, maar als het landschap mooi is – denk : Damme, de Alpen, Cornwall – ben ik nog net iets liever passagier. Anderzijds krijg ik de kriebels van het feit dat als een rijbewijs-bezittende man en een gelijkaardig toegeruste vrouw samen ergens naartoe gaan, het als vanzelfsprekend meestal de man is die rijdt. Tenzij er een bob nodig is, natuurlijk. Dat levert regelmatig een innerlijke tweestrijd op. Wil ik op mijn feministische strepen staan en het stuur nemen, of toch gewoon als een prinses-met-chauffeur genieten van de voorbijschuivende wereld ?

6. Mijn terrasmuur

Ikea-kasten in elkaar zetten, gaten boren voor op te hangen plantenrekken, motorolie nakijken : ik moet en zal het zelf kunnen. Hulp vragen is voor losers en niet-feministes. Ook als het betekent dat ik een halve zaterdag in mijn badkamer op de grond zit, turend naar een onduidelijk plan en myste- rieuze vijzen met niet-bijpassende schroevendraaiers. Of dat mijn terrasmuur op een soort gatenkaas lijkt omdat ik toch geen natuurtalent blijk wat boren betreft.

7. Grote literatuur

Jane Eyre, Great Expectations en Pride and Prejudice doorstaan moeiteloos de tand des tijds en mijn feministische blik, maar dat is niet zo met elk Groot Werk der Literatuur. Dat lukt bijvoorbeeld niet bij Lolita, Pygmalion, alles van Hemingway en zelfs Anna Karenina. Toen ik dat boek als tiener las, leek het me het ultieme liefdesverhaal, de getormenteerde heldin die alles opgeeft voor haar Ware Liefde en (spoiler alert) dat met haar leven bekoopt. Herhaalde herlezingen hebben de luister jammer genoeg vervaagd. Begrijp me niet verkeerd : Tolstoy is een genie en het boek een meesterwerk. Maar het is duidelijk dat conservatieve Leo vond dat moederschap en huwelijk de enige opties zijn voor een vrouw, zelfs wanneer een relatie stevig wringt. Bovendien ging ik door de jaren heen steeds minder houden van Anna en haar overweldigende schuldgevoel.

8. Hollywood

Het geldt niet voor heel Hollywood, maar vaker dan me lief is, denkt de feministe in mij na een film : neen, dat was niet goed. Street Kings is op het eerste gezicht een uitstekende politiefilm, maar elke vrouw in het verhaal wordt ofwel verkracht, ofwel bedreigd met verkrachting. Zelfs de aanwezigheid van Keanu Reeves kan dat gegeven niet goedmaken. Ook als er geen geweld bij komt kijken, laten heel wat films mij achter met een slecht gevoel. Cartooniste Alison Bechdel tekende ooit een strip waarin een van de personages een regel had : ze keek alleen naar films waarin minstens twee vrouwen meedoen die met elkaar praten over iets anders dan een man. Volgens filmkenners passeert amper de helft van de Hollywoodfilms deze Bechdel-test. Goddank voor Rey, generaal Leia en Captain Phasma in de laatste Star Wars, dus.

9. Recepties

Ze zijn sowieso vervelend, recepties, als je niet goed bent in over koetjes en kalfjes keuvelen met onbekenden, maar ik lijk een specifiek soort borrelaar aan te trekken : de man-splainer. De man die me op ietwat neerbuigende manier komt vertellen hoe de wereld in elkaar steekt. Vroeger was het gewoon vervelend, maar hoe ouder ik word, hoe irritanter het is. 25 jaar werkervaring, een af en toe gebroken hart, duizenden gelezen boeken, reportages en interviews : ik ken ondertussen het klappen van heel wat zwepen. Dat maakt me steeds minder tolerant voor heerschappen die me even komen uitleggen hoe redacties, relaties of de politiek werken.

Tekst Nathalie Le Blanc

Wil ik op mijn feministische strepen staan en zelf rijden? Of ga ik toch voor het prinses-met-chauffeur-gevoel?

Kasten in elkaar zetten, gaten boren, motorolie nakijken : ik moet en zal het zelf kunnen

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content