Tijdgenoten

Waarom voor de verandering geen krekels als borrelhapjes ? Peter de Batist ( 50) kweekt en eet insecten.

Bart Vandergeten/Foto Hypnovisuals

Toen ik elf jaar was, kreeg ik een microscoop cadeau, en dat is uitgelopen op een niet aflatende bewondering voor de natuur. Voor entomoloog heb ik nooit gestudeerd, insecten zijn een pure hobby gebleven. Voor mij hebben ze interessantere kanten dan alleen hun voedingswaarde. Een aantal soorten hou ik gewoon uit liefhebberij. En bij het eten van insect hoort een hele filosofische instelling. Die behandel ik altijd als ik ergens een voordracht ga geven.

Mijn eerste insecten proefde ik in het leger, maar onvrijwillig : een kakkerlak die in het eten was terechtgekomen. Kakkerlakken zijn niet zo lekker. Pas een jaar of vijf geleden heb ik voor de eerste keer bewust krekeltjes geproefd. Ze werden als geroosterde borrelhapjes op een tentoonstelling van het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen aangeboden. Ik vond ze lekker en ben me een beetje gaan documenteren. Vorig jaar heb ik dan op Entomorama, de jaarlijkse beurs die van de Antwerpse Vereniging voor Entomologie uitgaat, voor de eerste keer insecten aan de mensen te eten aangeboden.

De smaak van veel insecten valt enorm mee. Na mijn voordrachten zullen acht op tien aanwezigen van mijn gegrilde krekeltjes proeven. Vaak wordt er een notensmaak aan toegedicht, maar in feite kan je ze met niets vergelijken. Iedereen is het er wel over eens dat ze lekker zijn. Ik krijg regelmatig vragen voor de gekste dingen : krekels voor huwelijksrecepties, voor studentendopen, voor horrorfuiven. Ideaal zou zijn als je de insecten levend opeet, maar zo ver heb ik de mensen nog niet gekregen. Zelf doe ik het wel eens, hoewel ik moet toegeven dat ik ze gegrild toch iets beter vind.

Ooit hebben de volkeren in Europa ook insecten gegeten, maar met de tijd hebben ze het afgeleerd. De reden daarvoor moeten we misschien zoeken in de evolutie van jagers-verzamelaars naar landbouwers. De insecten bedreigden de oogst en werden ongedierte. En ongedierte werd niet meer gegeten. Terwijl het mij toch zinniger lijkt om het wel te doen, want dan sla je twee vliegen in één klap. In plaats daarvan hebben de Europeanen alle grote zoogdieren op hun continent uitgeroeid.

In Zaïre bijvoorbeeld hebben de mensen soms geen andere keuze dan insecten. Ofschoon ik deze eetgewoonte niet alleen daardoor zou verklaren. Tot in de hoogste kringen blijven ze ervan eten. Een vriend van mij wordt af en toe bij een minister uitgenodigd, en dan is het doodnormaal als er sprinkhanen op het menu staan. Op die manier accentueren de Zaïrezen ook hun eigen Afrikaanse aard, net zoals door de manjok en de kip moambe die op tafel komen. Intussen heb ik een lijst van 200 eetbare tropische soorten opgesteld. Omdat er hier weinig of geen documentatie over bestaat, ben ik maar zelf aan een boek met een aantal recepten begonnen.

In één van mijn terraria thuis kweek ik tropische kevers. Ze voeden zich met het huishoudelijk afval dat ik hen geef en ik eet dan weer hun larven op. Het afval dat door die larven kan composteren, gebruik ik later in mijn bloempotten. Een gesloten systeem dus. Europese insecten ? Je hebt er zeker een aantal grotere, maar meestal staan ze op een lijst van beschermde soorten. Wat ik eigenlijk zinloos vind, want ze zijn alleen maar zo zeldzaam omdat hun biotopen verdwijnen.

Zelfs in vergelijking met kip krijg je met insecten in verhouding meer eiwitten en minder vet binnen. Plus : insecten bevatten meer spoorelementen. Je eet dan ook het hele dier op, met darminhoud en al. Daarom zijn insecten rijk voedsel met waardevolle bestanddelen. Van insectenkweek kan je bovendien gemakkelijker en sneller grotere hoeveelheden proteïnen winnen dan door runderteelt. Om je een idee te geven : als alle nakomelingen van één koppeltje vliegen in leven bleven, zou in vijf maanden tijd de wereld bedekt zijn met een laag van 15 meter vliegen. Puur theoretisch natuurlijk, maar toch.

In de belangstelling voor insecten is er duidelijk een positieve kentering gekomen. Dat blijkt ook op onze insectenbeurs. Vorig jaar kreeg Entomorama in twee dagen 35.000 bezoekers. Over andere dieren hebben de mensen waarschijnlijk al genoeg gehoord. Terwijl het rijk van de insecten zo enorm groot is en er nog zoveel over te ontdekken valt.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content