De slotscène van Coffee and Cigarettes, de nieuwe film van Jim Jarmusch.

Twee oude mannen, van het leven moe. Ze zitten aan een schaaktafeltje,

drinken koffie uit kartonnen bekertjes.

Taylor vraagt om even te doen alsof de koffie champagne is,

in order to celebrate life, the way elegant people do.

Bill knort tegen, hij verkiest simple workingman’s coffee.

Taylor vindt Bill provinciaal.

Zoals bij Beckett vallen er intense stiltes,

misschien zit Godot rustig aan een tafeltje ernaast.

Jarmusch heeft er bijna twintig jaar over gedaan

om deze serie van elf korte vignetten te draaien.

De toon wordt gezet in een stijloefening uit 1986 met de piepjonge Roberto Benigni.

Schijnbare eenvoud – twee protagonisten aan een tafeltje, een paar koppen verpieterde koffie,

enkele sigaretten, het vermoeden van een kamer of een ruimte.

Soms lijkt het absurd toneel, vreemde vogels met een verwarde babbel

over niets of juist over het alles, over het uitgepuurde en over de gein.

Ontroerend, komisch, menselijk. Een scenario met literaire kwaliteiten, sterke soundtrack,

topacteurs die als talking heads uitmunten in hun eigen rol : Steve Buscemi,

Cate Blanchett, fuckin’Bill Murray, Alfred Molina en zoveel anderen .

De confrontatie tussen Iggy Pop en Tom Waits is hilarisch

en kreeg in 1993 de Gouden Palm van Cannes als beste kortfilm.

O, mis dit meesterwerk niet ! (Sphinx Gent, Studio Leuven, Cinema Lumière Brugge, UGC’s)

Het eindspel : Taylor zegt dat hij zich voelt

als een zwaarmoedig afscheidslied van Mahler,

I have lost track of the world.

Het vergt hoogste concentratie, maar alsof het hun vriendschap overstijgt,

horen ze beiden die wegebbende muziek. Terugblik met gesloten ogen. De wereld kwijt.

In mijn platenrek een oude Mahleropname van Claudio Abbado en de alt Hanna Schwarz,

Fünf Lieder nach Gedichten von Friedrich Rückert.

Nummer drie is raak – een onaards legato, de klanken van het tranendal,

Ich bin der Welt abhanden gekommen.

Mahler vertelde Bruno Walter dat het zijn meest persoonlijke lied is.

Het manuscript werd onlangs geveild voor 420.000 euro.

Tekst en aquarel Jan Vanriet