Dat kinderen schattig zijn, dat wisten we al. Maar dat ze ook wortelpuree over je heen spugen, zand in je gezicht gooien, de kat pesten, hamers door de ruiten slingeren en hun kleine broertje terroriseren, dat krijgen we minder vaak te horen. In het boek Het nieuwe opvoeden – De sleutel tot een harmonieus gezinsleven komen deze aspecten van de “schatjes” ruimschoots aan bod.

Het siert de auteur, de Britse psychologe Sue Jenner, dat ze niet verbergt dat ze er zelf indertijd als moeder ook af en toe een zootje van maakte. Zo geeft ze ootmoedig toe dat ze haar eigen kinderen heeft geslagen. “Gewoon omdat ik razend op hen was.” Voorwaar, voor iemand die pretendeert de “blijde boodschap van evenwichtig ouderschap te verkondigen” is dit een dappere bekentenis. Jenners “boodschap” komt erop neer dat je kinderen moet prijzen als ze zich goed gedragen, dat je geen acht moet slaan op hun talloze hinderlijke gewoontes en dat je ze alleen moet straffen als ze gevaarlijke dingen uithalen. Let wel, lijfstraffen en vernederingen kunnen niet door de beugel.

Jenner, die vijfentwintig jaar met probleemkinderen heeft gewerkt, maakt een onderscheid tussen kindgericht en kindsturend gedrag. Kindgericht gedrag is bijvoorbeeld: positieve aandacht geven (“Je doet ontzettend je best”), glimlachen en liefkozen, maar ook vragen of je mag meespelen. Kindsturend gedrag bestaat uit kritische opmerkingen (“Je was weer vervelend in de supermarkt”), opdrachten geven en zaken verbieden, maar ook vragen stellen (“Wat heb je vandaag op school gedaan?”) en belerend zijn (“Tweemaal vijf is tien”). Die laatste attitude zou vooral het ego van de ouder strelen.

Wie in een welbepaalde periode (bijvoorbeeld tien minuten) zes keer kindgericht en één keer kindsturend optreedt, zit volgens Jenner aan de ideale verhouding. Maar als de ouder in diezelfde tijd slechts één keer kindgericht en tien keer kindsturend is, kan dat schadelijke gevolgen hebben. Je hoeft enkel aan de ochtendlijke drukte te denken (“Trek je broek aan”, “Eet je ontbijt op”, “Doe de kraan dicht”) om je te realiseren dat kinderen eindeloos veel bevelen krijgen. Vaak zijn het overbodige bevelen, zegt Jenner. Meer resultaat bereik je door iedere keer dat je kind zich behoorlijk gedraagt te zeggen hoe goed het is. Wie ooit gezien heeft hoe een kind kan stralen van geluk als het een compliment krijgt, beseft dat het geen kwaad kan dit advies nog eens in de verf te zetten.

Jenners kindgerichtheid staat ver van “alles kan en alles mag”. Kussen en reglementen passen bij elkaar. Kinderen hebben geen behoefte aan ouders die hun kameraad zijn, maar wel aan ouders die leiding geven. Dus: niet vragen of het kind “alsjeblieft” dit of dat wil doen, maar wel duidelijk en vastberaden zeggen: “Ik wil dat je…” En straffen als het nodig is, zelfs als dat betekent dat je je kind in pyjama moet afzetten op school. “Strenge liefde in praktijk brengen betekent dat je een zware strijd te strijden krijgt.”

Dit boek bulkt van concrete voorbeelden, tips en soms zelfs zeer gedetailleerd uitgewerkte scenario’s. Sommige adviezen lijken makkelijk in praktijk te brengen, anderen neigen naar het belachelijke (“Zeg eenmaal per dag tegen je kind Ik hou van je“). In ieder geval is dit een bewonderenswaardige poging om ouders een hart onder de riem te steken. Dat Jenner soms een nogal betuttelend toontje aanslaat, moet je dan maar voor lief nemen. Het verschil tussen vaders en moeders toeschrijven aan een “gen voor sociale sensitiviteit” getuigt ook niet meteen van een roldoorbrekende visie. Maar elke ouder die weleens met de handen in het haar zit – en welke ouder overkomt dat niet? – kan er iets van opsteken. Perfect hoeft het niet te wezen, maar beter kan altijd.

Een laatste tip: “Onthou dat je ooit voor al je inspanningen beloond zal worden; is het niet vandaag, dan morgen of overmorgen.” Opruimen dus, die wortelpuree!

Johanna Blommaert

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content