De lente is van een teder groen dat maar even duurt. Het soort lente dat een intense vreugde brengt voor wie zijn zintuigen openstelt. In de tuin achter mijn appartement staat een populier. Elk voorjaar, in april, nestelen twee eksters in zijn top. De boom is nu zo hoog geworden dat ik, zittend aan de ontbijttafel, de kruin niet meer kan zien. Het nest was al vergevorderd toen ik het vorige week in de gaten kreeg. Een vriend zei dat die boom eigenlijk een gevaar is in de stadstuintjes, zo bekijkt hij het als man van de wet. Als populieren omvergeblazen worden, knakken ze niet, ze worden met wortel en al uit de grond gelicht en richten een ravage aan. Bij de minste wind zwiept de boomkruin heen en weer en vrees ik dat het broze nest naar beneden tuimelt.

In de Balkan is het ook lente. De beelden die daarvandaan komen zijn hartverscheurend, de verhalen bloedstollend. Iemand schreef me of in een “frivool” blad als Weekend Knack een oproep voor solidariteit met de vluchtelingen wel een plaats had. Of het niet hypocriet was. Alsof mensen in dit blad het alleen maar zouden hebben over volstrekt overbodige en bijgevolg abjecte zaken. Stelde men die vraag ook bij de gezamenlijke Kosovo-show van VRT en VTM? Alsof mensen die professioneel bezig zijn met ontspanning en entertainment geen hart en geen geweten hebben. Alsof meevoelen en daadwerkelijk solidariteit betonen met de ellende in deze verscheurde tijd het voorrecht zou zijn van wie zichzelf weldenkend noemt. Wie bepaalt overigens wie er tot die “rechtvaardige rechters” mag behoren? En wie zet de regels uit van wie wel en wie niet goed genoeg is om voor de juiste zaak op te komen? Kan medevoelen alleen binnen de grenzen van het politiek correcte? Acteurs in een populaire televisieserie mogen wél met een extreem-linkse politieke partij voor de poort van de Navo gaan betogen. Maar in een blad als Weekend Knack zou ik mij afzijdig moeten houden? Het komt er op dit moment op aan veel, heel veel geld in te zamelen. Geld waarvan iedereen vindt dat hij het eigenlijk ook niet kan missen. Mensen die Weekend Knack lezen, zijn over het algemeen goed bij kas, dus de oproep is niet eens zo misplaatst.

Dat dit ingezamelde geld terechtkomt bij de mensen wier leven ervan afhangt of ze veilig onderdak, eten en behoorlijke medische zorg krijgen, is zeker zo belangrijk. De kanalen daarvoor zijn de “neutrale” humanitaire organisaties. Dat het geld niet op de juiste plaats terecht zou komen omdat ze – precies om hun neutraliteit te bewaren en ook de slachtoffers van de andere kant op tijd en stond te kunnen helpen – niet in de Navo-kampen willen werken, daarvoor ben ik niet bang. Zowel het Rode Kruis als Artsen Zonder Grenzen zijn al langer dan een paar weken aan het werk in de Balkan. In zijn jongste bedelbrief (ontvangen op 16 april) deelt Artsen Zonder Grenzen mee dat er al 13 vliegtuigen met tenten, medisch en sanitair materiaal naar ginder werden gestuurd.

Het leed zit niet alleen bij de Kosovaren. Robert Fisk, de oorlogscorrespondent van de Britse krant The Independent, die eerder al over de oorlogen in Libanon en in de Perzische Golf met afgrijzen en accurate objectiviteit rapporteerde, houdt niet op te berichten over de burgerslachtoffers die ook in Servië vielen door de Navo-bombardementen. Rauwe verhalen met plaatsen, aantallen, namen… Ook daar zal straks moeten geholpen worden.

Alle slachtoffers van deze gruwelijke oorlog zijn als de eksters in mijn populier. Zonder verweer tegen het onheil dat boven hun hoofd werd afgeroepen en dat als een storm de fundamenten onder hun bestaan uithaalt.

Waar wilt u dat ik over schrijf als ieder tafelgesprek gaat over: Wat gebeurt hier? Hoe lang nog? Hoe weinig weten we van wat in machtskringen wordt gepland en beslist? Hoe moet het daarna?

Tessa Vermeiren