STILETTO’S De nieuwe hoogheidswaanzin

Als het aan de heren Blahnik, Gucci, Rossi en Rossetti ligt, trippelen vrouwen deze zomer rond als lippizaners in de Spaanse Rijschool. “Towering Inferno” of de natte droom van de schoenenfetisjist, de naaldhakken zijn terug: hoger, spitser, duizelingwekkender dan ooit.

Geef een vrouw het juiste schoeisel en ze verovert de wereld”, zei Bette Midler ooit. Hoe komt het dat ik dan niet meteen aan een paar stevige dauwtrappers denk, met no-nonsense hakken en een bonkige zool? Omdat een compact, kittig en drukdoenerig vrouwmens als Bette de wereld bij voorkeur veroverde in pumps met nijdig tikkende naaldhakken, zo handig bij het over lijken gaan…

De Bette Midlers onder ons komen deze zomer helemaal aan hun trekken, want op catwalks in Parijs, Londen en Milaan maakten ze een schitterende comeback: schoenen met hakken als naalden, belachelijk hoog en waanzinnig onpraktisch, marteltuigen waarmee elke poging tot sensueel heupwiegen een zwaartekracht-tartend manoeuver wordt. “Als de muziek niet zo luid stond, had je de teenkootjes horen kraken”, schreef de moderedactrice van de Washington Post. Maar bij Joseph in Londen vliegen de Manolo Blahniks en Patrick Coxes (12.000 à 15.000 frank per paar) de deur uit, en bij Gucci in Parijs gaan dagelijks 500 paar muiltjes met torenhoge metalen hakken over de toonbank. Wie heeft er in godsnaam zoveel geld over voor een paar reepjes leer op een smalle, flinterdunne leest? Vrouwen die in hun jeugd veel Hollywoodfilms zagen, waarin the girl next door een onweerstaanbare vamp werd als ze haar loafers voor een paar delicate slingbacks verwisselde. Het soort schoenen waarmee je niet achter de tram holt, maar in een limousine stapt die je naar de opera of een schitterend feest vervoert. Het soort schoenen ook dat je aan het eind van de avond achterin die limousine uitschopt, als teken van ultieme overgave…

Mijn eerste paar naaldhakken mocht ik strikt genomen niet de mijne noemen. Ze waren van mijn moeder, en als ze mij betrapt had voor de ouderlijke slaapkamerspiegel, zou er wat gezwaaid hebben. Zevenjarige meisjesvoeten hebben immers de neiging om grotemensenhakken onderuit te doen klappen en zolen doormidden te breken. Maar de verleiding was te groot, want boven een paar zwarte suède pumps met open teen kregen zelfs mijn prille, onderontwikkelde kuiten iets glamoureus, vooral als ik mijn witte sokken uittrok.

Mijn eerste échte paar hoge hakken waren eveneens wit, want met Pasen gekocht, en er hoorde een panty van de eerste generatie bij. Vleeskleurig heette dat toen, maar geen mens die het smerige okerbruin zou asssociëren met vlees van om het even welk levend organisme. Ik was vijftien, ging met pa en ma op vakantie naar het Comomeer, en de Amerikaanse GI’s in de Duitse Raststätte onderweg waren een dankbaar testpubliek voor mijn recent verworven vrouwelijke elegantie.

Sindsdien zijn mijn ervaringen met naaldhakken beperkt. In de jaren ’70 werd ik 1m76 én hippie, wat een tijdelijke verknochtheid aan combat boots en kleurige klompen onder Indische soepjurken moet verklaren. Tegenwoordig wil er wel eens een elegante pump met een hak van een centimeter of zes in mijn schoenenkast opduiken, maar het échte hoogtewerk laat ik aan anderen over.

Kleine vrouwen zijn om voor de hand liggende redenen blij met de nieuwe modetendens. Van Donatella Versace, diminutieve zus van wijlen Gianni, is bekend dat ze op stelten lééft. “Op hoge hakken lopen eist discipline, rennen is taboe. Ik zie het als een vorm van zelfcontrole. En goed, ’s avonds doen mijn voeten soms zeer, maar ik ben liever lang en pijnlijk, dan pijnlijk kort.”

Niet alle mannen zien hoge hakken als het ideale verlengstuk voor kleine vrouwen. Jo, een bevriend journalist, vindt stiletto’s vooral sexy onder eindeloze vrouwenbenen, “als een accent voor iets dat er al is. Een kleine vrouw op naaldhakken heeft gemakkelijk iets van willen maar niet kunnen. De uitstraling van een vrouw is ook belangrijk: Posh Spice op naaldhakken, daar is volstrekt niets op tegen, maar Sporty Spice zie ik er niet meteen mee rondkuieren. En nog iets: bij vrouwen op hoge hakken zie je de kuitspieren duidelijk werken, en dat vind ik een nogal verontrustend schouwspel.” Nooit vermoed dat een intellectueel mens als Jo zo’n genuanceerde kijk had op zo’n wuft onderwerp.

Een klein onderzoek in intieme kring wijst overigens uit dat stiletto’s bij mannen zeer tot de verbeelding spreken, terwijl vrouwen esthetica en comfort zorgvuldig tegen elkaar afwegen. Logisch, zij moeten er tenslotte op rondwankelen. Lerares Nadine is wel blij dat de hakken weer de hoogte ingaan. “Want dan gaat de rest ook de hoogte in en dat verslankt. Maar maak na een paar dagen op hoge hakken een stevige wandeling op verstandig schoeisel, en je gaat door de hel. Het lijkt wel of je kuitspieren een paar centimeter gekrompen zijn. Naaldhakken zijn hoe dan ook eerder gelimiteerd in het gebruik: voor staande recepties van korte duur of feestjes waarbij je ze onder tafel kunt uitschoppen. Straten met kinderkopjes en roosters allerhande zijn een waar mijnenveld, en dus absoluut te mijden.”

Stiliste Els had altijd al een zwak voor frivool schoeisel, maar acute hoogtevrees dreef haar na de aanschaf vaak naar de schoenmaker, om al te duizelingwekkende hakken een centimetertje te laten afknotten. “Nu ik twee kinderen heb, wil mijn rug wel eens protesteren als ik op hoge hakken loop. Je volle gewicht op de bal van je voet laten rusten, is eigenlijk om sores vragen. Je hele lichaamshouding is uit balans: je kunt het vergelijken met een olifant die op zijn tenen loopt. Bovendien maakt een extreem hoge hak een been niet noodzakelijk mooier. Hakken van 5 à 6 centimeter geven je benen een soort natuurlijke verlenging en meteen ook het meest flatterende effect.”

Anja denkt met een mengsel van weemoed en gêne terug aan haar eerste paar hoge hakken. “Echte Betty Boop-schoenen waren het, van paarse suède met een strikje en een open hak. Omdat ik er niet helemaal gerust in was, probeerde ik ze voor het eerst uit op een beperkt parcours in de onmiddellijke omgeving van mijn huis. Een regelrechte ramp was het: mijn voeten stonden ongeveer verticaal, wat de bloeddoorstroming niet ten goede kwam. Na een paar honderd meter moest ik al houvast zoeken bij de gevels. Bij de slager werd de combinatie van beenkrampen en de geur van vers vlees mij fataal en ging ik onderuit. De volgende dag lagen mijn dure schoenen in de tweedehands winkel.”

Geen modetrend of er wordt tegenwoordig een maatschappelijke discussie aan vastgeknoopt. Vooral in het steeds puriteinser wordend Amerika verschijnen er in modebladen boze brieven van lezeressen die in stiletto’s het symbool zien van de manipulatie van de vrouw. Anderen beschouwen hen juist als een symbool van vrouwelijke seksuele macht. Een wankele macht, als je het mij vraagt, want zo’n ijl hakje sneuvelt vlot en weinig is zo deerniswekkend als een op één been rondhinkende vrouw.

Mannen koesteren niet meteen diepe socioculturele gedachten als ze een stel welgeschapen vrouwenbenen op hoge hakken zien voorbijkomen. David, persagent bij een filmverdeelhuis, vindt naaldhakken onder een korte rok een cliché, maar daarom niet minder moeilijk te weerstaan. “Veel hangt af van de manier waarop ze gedragen worden. In combinatie met netkousen, bijvoorbeeld, worden ze snel vulgair. Als ik eerlijk ben, moet ik toegeven dat ik val voor vrouwen van het type bon chique bon genre, van die Saintes-ni-touches die je vaak op een golfterrein aantreft. Als zo’n ogenschijnlijk keurige vrouw dan een paar hooggehakte schoenen onder een chique jurk of een elegant pakje aantrekt, vind ik dat onwaarschijnlijk sexy. Maar bij het vrijen moeten ze uit, want seks met een vrouw met naaldhakken, daar komt alleen ellende van, al is het maar een paar kapotte lakens.”

Ben, op het eerste gezicht een nuchtere boekhouder, associeert naaldhakken meteen met de nostalgie van een verloren liefde. ” Tacones lejanos, de film van Almodovar, werd bij ons uitgebracht als Hoge hakken, maar letterlijk vertaald betekent het Verre hakken, en daar krijg ik een heel weemoedig gevoel bij: het wegstervend geluid van de hakken van een geliefde… Misschien heeft het ook iets met een beeld uit mijn jeugd te maken: mijn moeder in een zwart cocktailjurkje die haar voeten in een paar met talk ingesprenkelde hooggehakte schoenen wurmt en dan naar een feest vertrekt, terwijl ik achterblijf met de babysit…”

“Wie is de meest sexy vrouw op hoge hakken?” vraag ik een man die mij na aan het hart ligt. “Madame Pheip”, antwoordt hij zonder enige aarzeling. Een listige uitvlucht, vermoed ik, maar nee, hij méént het. “Op het eerste gezicht een fors manwijf, maar onder die brede heupen en stevige kuiten heeft ze onwaarschijnlijk fijne enkels in elegante schoentjes, die haar iets zeer vrouwelijks geven. Misschien is ze in de meer recente Nero’s geëmancipeerd en draagt ze nu praktisch schoeisel, maar zo leeft ze in elk geval voort in mijn jongensherinneringen. En het valt niet te ontkennen, hoge hakken doen iets met een vrouwenlichaam: boezem en achterste lijken prominenter en zelfs zware vrouwen worden er heel sexy door.”

Allemaal goed en wel, maar realiseert zo’n man zich wel wat een kwelling het is om je op twee pinnen voort te bewegen? Theo, intussen een achtenswaardig advocaat, wordt er niet graag aan herinnerd, maar op wilde fuiven in een niet eens zo ver verleden placht hij zich wel eens als Zuivelprinses of Aardbeienkoningin te vermommen. Bij zo’n feestelijke outfit hoorden natuurlijk een paar elegante damesschoenen. “Vind die maar eens in maat 44! En hoe prop je vijf volwassen mannentenen samen in zo weinig schoen? Lopen, zelfs met zuinige pasjes, was helemaal obsceen. Voor een grapje tot daaraan toe, maar ik kan me niet voorstellen dat sommige vrouwen dit uit vrije wil en op min of meer permanente basis doen…”

Zullen de stiletto’s van de catwalk afdalen en de botsautoschoenen uit het straatbeeld verdringen? Ach wat, als er enige logica in de mode zit, zijn we vóór de echt ernstige orthopedische klachten alweer aan de Zweedse klompen toe.

Linda Asselbergs / Foto Etienne Tordoir

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content