Ze heeft het interview al eens uitgesteld, wou niet gefotografeerd worden, uiteindelijk toch wel, maar dan wilde ze weer niet poseren. Fratsen die doorgaans geassocieerd worden met verwaande sterren, maar Soeur Marie Keyrouz is een maronitische non.

Voor niet-ingewijden klinkt haar muziek zeer Arabisch en oriëntaals, thuishorend op het schap met populaire zangeressen als Oum Khalsoum of Asmaran. Maar het eerste deel van haar nieuwe dubbelcd bevat enkel christelijke liederen over de geboorte van Jezus. In het tweede deel brengt ze Schubert, Gounod, Brahms en wat versies van Ave Maria‘s. Het wat oudere publiek gaat uit de bol tijdens de première in Parijs. Na het succes van de gregoriaans zingende Paters van Silos en de Hildegarde van Bingen-rage moet dit een impuls geven aan “de nieuwe spiritualiteit”.

Een non in habijt, die in het Arabisch over Maria zingt op een podium: bent u geen rariteit?

Marie Keyrouz: Dat denk ik niet. De mensen willen waarachtigheid, en als ik zing, ben ik niet anders dan anders. Toen ik opgroeide in een Libanees maronitisch dorp, wist ik dat ik zou zingen. Ik volgde lessen en behaalde een diploma klassieke westerse zang en een diploma musicologie. Tegelijk wist ik ook sinds mijn zevende dat ik non zou worden.

U zong vooral maronitische muziek, iets dat wij niet kenden.

Het maronitisch christelijk geloof bestaat al sinds de vierde eeuw, en van bij het begin hebben wij onze gezangen overgedragen aan de katholieke kerk. De liederen die men nu nog bij rituelen zingt, zijn van de oudste die je kunt vinden. Ik beschouwde het als mijn belangrijkste taak om die kenbaar te maken. Niet alleen deed ik mijn afkomst ermee eer aan, maar het past ook in mijn religieuze opdracht. Pas nu denk ik dat ik opnieuw westerse muziek kan brengen. Toen ik naar Parijs aan de Sorbonne musicologie kwam studeren, leerde ik leerde zowel Arabisch als westers zingen. Dat veronderstelt een totaal ander gebruik van de keelholte en de stembanden. Met deze materie ben ik al heel lang bezig.

En vindt u het geslaagd?

Ik doe het met hart en ziel. Het is aan anderen om te oordelen of het mij lukt.

U zingt de westerse 19de-eeuwse Ave Maria’s zeer emotioneel, een beetje ouderwets zelfs.

Als ik op het podium mijn handen vouw en ze ten hemel hef, als mijn stem emotioneel wordt, dan is dat echt. Ik ben geen actrice.

In 1984 richtte u een groep op die “Ensemble de la Paix” heette. In het westen associëren we Libanon en Beiroet niet meteen met vrede.

In die groep zaten mensen van zeven verschillende kerken in Libanon. De burgeroorlog ging om macht en om wapenhandel, maar kreeg een religieuze bijklank omdat dat makkelijker verkoopt, denk ik. Veel mensen, de hele intellectuele bovenklasse, zijn het land ontvlucht. Ik ook na verloop van tijd, om in Europa te komen studeren. De burgeroorlog heeft tot vandaag zeer erge gevolgen voor de Libanese maatschappij. Voor de oorlog ontmoette iedereen elkaar. Het is verontrustend dat de verschillende sociale klassen elkaar nu niet meer treffen. Er zijn ook geen goede, betaalbare scholen meer. Nu zouden we oorlog moeten voeren tegen armoede en onwetendheid: de terreur ervan is even groot als die van een burgeroorlog. Daarom probeer ik met de opbrengst van mijn werk Libanese scholen te steunen.

Zit er geen ijdelheid in het feit dat u op een podium klimt?

Ik zou het ijdel vinden om die liederen voor mezelf te houden, ik wil ze delen. In die zin ben ik een instrument.

Soeur Marie Keyrouz. “Chants Sacrés d’Orient et d’Occident” (dubbelcd), Virgin Classics.

Gerry De Mol / Foto’s Lieve Blancquaert