Wie een beetje eigentijds verliefd wil worden, doet dat tegenwoordig on line. Neem nu Button en Hawkeye, in het echte leven Werner Zettlinger uit het Noord-Brabantse Roosendaal en Maria Stipa uit New Jersey. Ze ontmoetten elkaar via een babbelbox en raakten maar niet uitgekletst. In eerste instantie leidde dat vooral tot duizelingwekkende telefoonrekeningen. Zettlinger: “Op het hoogtepunt had ik een rekening van tienduizend gulden. Maar dat had ik ervoor over, ik was immers tot over mijn oren verliefd. Bovendien kon ik met de PTT een goede afbetalingsregeling treffen.” Later volgde er een cyberhuwelijk en daarna pas een schuchtere uitwisseling van pasfoto’s, ook al via het net. Intussen is Maria met haar hele hebben en houden naar Roosendaal verkast en gaf ze Werner ook haar niet-technologische ja-woord. Internet maakt de wereld kleiner, dat cliché blijkt alvast aardig te kloppen.

Button en Hawkeye zijn trouwens geen alleenstaand geval: als je de human interest-verhalen in de pers mag geloven, is de vox populi van het internet tegenwoordig Cupido’s favoriete medium. Zelfs in Hollywood hebben ze dat door. Nu werd er daar al wel eerder met in-boxes gerommeld. Maar in films als Disclosure en Copycat werd HetNet onveranderlijk als een sinistere, gezichtsloze wereld voorgesteld, het favoriete werkterrein van ofwel briljante techneuten ofwel enge psychopaten. My Best Friend’s Wedding was de eerste romantische komedie waarin e-mail een prominente rol speelde. En nu is er You ‘ve Got Mail van Nora Ephron en met Tom Hanks en Meg Ryan, het trio dus dat Sleepless in Seattle tot de ultieme date movie van ’93 maakte. (Een date movie is een snotterfilm waarnaar je bij het begin van je relatie met je man gaat kijken. Later ga je erheen met een vriendin terwijl hij gaat squashen.)

Alles welbeschouwd is You’ve Got Mail niets anders dan de zevenenveertigste remake van Ernst Lubitsch heerlijke The Shop Around The Corner, waarin James Stewart en Margaret Sullavan twee kibbelende winkelbedienden spelen die, zonder zich ervan bewust te zijn, een innige correspondentie met elkaar voeren. In de moderne versie speelt de obstinaat guitige Ryan de eigenares van een kinderboekenwinkel die haar broodwinning bedreigd ziet door een filiaal van de megaboekenketen Foxbooks. Hanks is, hoe raadt u het, Joe Fox, de jongste erfgenaam van het emporium. In de dagelijkse realiteit staan de twee elkaar dus naar het leven, maar als anonieme correspondenten raken ze steeds meer op elkaar verkikkerd. Niet door het schrijven van liefdesbrieven, dat doet geen mens meer, maar door het versturen van e-mails en instant messages. De kat komt uiteraard op de koord als de twee werelden met elkaar in botsing raken.

Wie Ryan en Hanks ziet inloggen en mail checken, kan alleen maar concluderen dat e-mail nu helemaal mainstream is. Een volgende onvermijdelijke stap is dat allerlei computergoeroes, de Ann Landersen en Dear Abby’s van de cybernetica zeg maar, zich op het verschijnsel werpen en de markt overspoelen met boekjes als Finding Your Love Online, waarin de etiquette van de e-mailrelatie uit de doeken gedaan wordt. Nancy Capulet, auteur van het voornoemde werkje, maakt zich sterk dat ze met een paar simpele richtlijnen de eerste de beste on-linekluns in een regelrechte elektronische Cyrano kan transformeren. “En”, zo orakelt ze bemoedigend, “in on-linerelaties zijn de schrijvers de Rolls Royces, de knapperds de Chevy’s.” Zelfs heuse geleerden stellen hun kennis ten dienste van de aspirant e-mailminnaar. Michael R. Hyman, professor marketing van de New Mexico State University, vatte zijn netiquette samen in Six Ways to Write Your Lover. Regel één: zorg ervoor dat je boodschappen the real you reveleren. Flauwekul over het weer of dat je net naar de kapper geweest bent, horen volgens hem in een dagboek thuis, niet in e-mail. Voorts moeten je boodschappen van een positieve instelling getuigen (het leven is te kort voor druilerige e-mail) en is roddelen volstrekt uit den boze. In tegenstelling tot de telefoon geeft de pc je de kans om eindredactie op je gedachten te plegen. Maar zelfs dan wacht je volgens Hyman best een paar uur voor je je boodschap ook daadwerkelijk verstuurt. Pertinente vragen die je je bij het herlezen kunt stellen, zijn: “Maak ik mij hiermee niet onsterfelijk belachelijk?” en “Kan ik hiervoor gearresteerd of gecolloqueerd worden?” De professor raadt trouwens ten stelligste af om meteen op een real life relatie aan te sturen of je van je wildste kant te tonen. “On-lineporno is af te raden, zelfs als je met Madonna correspondeert”, voegt hij eraan toe. Spreekt de brave man uit ondervinding?

Zelfs Tom Hanks is niet te beroerd om een lans te breken voor de e-mailvrijage. Volgens hem is het vooral de veiligheid van de anonimiteit die de correspondenten ertoe aanzet om dingen over zichzelf te reveleren die ze in een gewone conversatie niet eens zouden durven aansnijden. Hij heeft makkelijk praten, natuurlijk: de man is al jaren gelukkig getrouwd. En wat als in You ‘ve Got Mail niet Meg Ryan zijn e-mailpartner had blijken te zijn, maar Roseanne?

Linda Asselbergs / Tekening Sandra Schrevens