Het blijkt uit hun derde album: Skunk Anansie is geëvolueerd en gegroeid. Zangeres Skin houdt even haar grote bek en laat de jongens het woord voeren. Ze zijn wijzer geworden. Geen harde confrontaties meer, geen gevechten. Laat maar waaien, is de nieuwe leus.

Het meisje is de groep. Zonder zangeres Skin zou Skunk Anansie niks betekenen. De band was bij elkaar gebracht door een sluwe manager, werd gefluisterd, zoals de Sex Pistols, die ontsproot aan het brein van handige zakenman Malcolm McLaren. Skunk Anansie heeft de verdachtmakingen altijd formeel ontkend en onderstreept dat het een onvervalste groep is.

Het belang van de zwarte, biseksuele frontvrouw valt niet te ontkennen. Een single als Weak zou nooit een hit geworden zijn, zonder de breekbare kracht van Skin. Haar grote bek is altijd goed voor publiciteit.

Het nieuwe, derde album Post Orgasmic Chill wijst op vooruitgang: de groep is hoorbaar gegroeid en gerijpt. De politieke teksten van Skin staan veeleer op de achtergrond, de meer uitgebalanceerde muziek wint veld.

Skin – supervoorzichtig geworden sinds ze in de Britse pers onderuit werd gehaald op een manier die veel had van een persoonlijke afrekening – laat haar collega’s deze keer de promotieklus klaren. Een mooie aanleiding om te peilen wie die andere drie zijn. Hebben Cass van de bas, Ace met de gitaar en Mark aan de drums ook iets te vertellen?

Een derde album zou altijd heel moeilijk zijn. Heeft “Post Orgasmic Chill” dat cliché bevestigd of ontkracht?

Cass: Het is grappig. Bij elke plaat kreeg ik dat verhaal te horen. Bij het debuut zei men: “De eerste plaat is cruciaal.” Toen die succesvol bleek, was het bij de tweede cd: “Pas op, nu moet je het succes bevestigen.” Ik ben ervan overtuigd dat het vierde album weer een moeilijke zal zijn.

Mark: Ik vind dat een goede start goudwaarde heeft. Doet je debuut het aardig, dan zit je in een comfortabele situatie. Ik besef dat we geluksvogels zijn. De meeste bands zitten bij het maken van hun tweede cd al in de schulden, kan je denken onder welke druk dié gasten staan. Ik denk dat de mythe van het moeilijke derde album veeleer geldt voor groepen die niet zo’n schitterende aftrap kenden.

Cass: Wij hebben geen last gehad van enige druk. Niemand wist dat we aan Post Orgasmic Chill werkten, we deden het in alle stilte, waren tijdelijk van de aardbodem verdwenen. We zaten in the middle of nowhere van Woodstock, geïsoleerd van de buitenwereld. Wij hebben ook geen druk vanwege anderen nodig, want we leggen onszelf hoge kwaliteitsnormen op.

Jullie moesten na vier jaar non-stop toeren wel eerst op adem komen.

Cass: We waren uitgeput, fysiek en mentaal. Echt lang vakantie hadden we nochtans niet. Wij zijn onverbeterlijke workaholics. Na een maand niksen, beginnen wij ons te vervelen. Als we onze geest niet kunnen focussen, worden we gek. Al gauw waren we nieuwe nummers aan het schrijven. We lieten ze wél langer sudderen dan voorheen. Geregeld trok elk van ons zich thuis terug, en als we dan weer samenkwamen, hadden we frisse ideeën en konden we de nummers nog wat bijschaven. Dat was nieuw voor ons. De liedjes van onze cd Stoosh hadden we in nauwelijks negen dagen neergeschreven, de opnames duurden amper vijf weken. Tijd om na te denken hadden we niet.

Ace: Achteraf bekeken was dat gekkenwerk.

Cass: We werden toen verplicht om zo snel te werken, want er was nog een tournee van een jaar geboekt. Als we niet snel een cd ineenflansten, zouden we nog eens twaalf maanden de oude songs van Paranoid & Sunburnt moeten spelen. En dat zagen we absoluut niet zitten. We hadden slechts vijf weken voor de festivals begonnen. Als razende gekken een nieuw album maken, leek de enige uitweg. Stoosh was zeker niet slecht, maar als we meer tijd hadden kunnen uittrekken, hadden we er zeker nog aan gesleuteld. Daarom wilden we deze keer een poos met rust gelaten worden.

Spontaniteit is het voordeel van snel werken. En wat zijn cd’s anders dan momentopnamen?

Cass: Akkoord, maar Post Orgasmic Chill is toch ook een snapshot. Op een bepaald ogenblik moet je er een streep onder trekken, want je kan inderdaad blijven bijspijkeren. Omdat we alle vier zeer uitgesproken meningen hebben, is er altijd wel iemand die advocaat van de duivel speelt. Om eerlijk te zijn: meestal ben ik dat. Als de anderen enthousiast over iets zijn, trek ik het in twijfel. Dat helpt. We doen nooit iets onbezonnen. We blijven alert.

Mark: Als iets na twee of drie takes niet lukt, forget it. We zetten alle ideeën spontaan op band. Het denkwerk komt achteraf, als we die stukjes samenleggen tot een puzzel. Maar we gooien zelden iets weg; je weet nooit wanneer het nog van pas komt.

Jullie hadden ook de tijd om na te denken over wat jullie in die vier waanzinnige jaren allemaal was overkomen.

Cass: Als je zoveel reist als wij, heb je natuurlijk veel leuke herinneringen. Maar daar kicken we niet op. Pas als ik oud en grijs ben, zal ik mijn kleinkinderen al die verhalen opdissen. Zo van: “Toen ik jong was, sprong ik een keer in het publiek. Pas als ik weer op het podium stond, merkte ik dat ik mijn broek kwijt was.” ( lacht)

Wat ik eigenlijk bedoelde: als je zoveel beleeft in een relatief korte periode, heeft dat toch een sterke invloed?

Cass: Zeker. Een positief effect. We hebben vier jaar lang in onze droom geleefd. Vier jaar euforie. Voor honderdduizenden mensen staan, je songs spelen en zien dat je hen aan het lachen brengt, de energie die als een boemerang terugkomt…

Je verandert onvermijdelijk. Het maakt je zelfverzekerd, het geeft je een grote innerlijke kracht. Het biedt je ook andere perspectieven. Als bekende rockmuzikant krijg ik mogelijkheden die ik als zwarte nooit zou hebben gehad. Nu wordt mij soms nog de toegang geweigerd tot bepaalde clubs. Maar als ze beseffen dat ik in Skunk Anansie zit, gaat de deur probleemloos open en kruipen mensen voor mij op hun blote knieën.

Mark: Dat geldt ook voor mij. Ik voel me stukken beter dan vroeger. Ik ben toleranter geworden en kreeg meer respect voor anderen. Ik was een wildebras toen ik bij Skunk Anansie kwam, een rebel uit verveling. De groep heeft mij stabiliteit gegeven. Ook het financiële aspect valt niet onderschatten. We kunnen ons nu een eigen huis veroorloven. Ik ben trots op mijn mooie flat in Londen, nooit eerder had ik een echte thuis.

Als je merkt dat mensen je nu anders bejegenen, zeg je dan wel eens ‘nee’ tegen die hypocrisie?

Cass: Het ergste is dat mensen die je vroeger niet eens zagen staan, nu als strontvliegen op je afkomen. Omdat we een hit hebben, willen ze me plots leren kennen. Ik heb lange tijd die dubbelhartige toenaderingspogingen verworpen. Ik zocht de confrontatie. Intussen heb ik ingezien dat dat niet noodzakelijk is. De wetenschap dat ik mensen niet verkeerd mag inschatten, volstaat. Ik ben vriendelijk, maar ik denk: “Klootzak!” Ik dénk het alleen maar, ik roep en tier niet langer.

Mark: Als je kalm blijft, kom je veel verder.

Cass: Ik denk dat Mark en Ace erover kunnen meespreken. Vroeger betekenden zij niets in de ogen van velen, maar nu ze in een band zitten die het maakt, draagt iedereen hen op handen. Nu willen alle meisjes met hen naar bed.

Ik word raar bekeken omdat ik dreadlocks heb, Ace omdat hij piercings heeft. Telkens wanneer we in een luchthaven de douane passeren, wordt onze bagage doorploegd. Blijkbaar zien we eruit als drugdealers. Ik heb van kleinsaf moeten ondervinden dat je op je uiterlijk beoordeeld wordt. Ik maak me daar al lang niet druk meer over. Zo lang ze geen vinger naar me uitsteken, laat het me koud.

Skin zegt dat haar harde jeugd haar gevormd heeft. Is heel Skunk Anansie het product van extreme groeipijnen?

Cass: We hebben alle vier een working class-achtergrond. We hebben altijd voor alles moeten vechten. Soms zelfs in de letterlijke zin: fysiek geweld gebruiken. Als we in onze jeugd één ding hebben geleerd, is het: overleven.

Jullie zijn bevriend met K’s Choice. Ik meen vergelijkingspunten te zien in jullie situatie. Zowel Skunk Anansie als K’s Choice oogsten veel bijval, maar net daarom krijgen jullie forse tegenwind op het thuisfront. De beide groepen zouden ook te commercieel zijn.

Ace: In eigen land krijg je makkelijker kritiek, omdat de mensen weten waar je vandaan komt. Omdat ze menen te weten hoe je in elkaar zit, die pretentie hebben ze ook nog.

Mark: Ik weet niet of dat bij K’s Choice ook zo is, maar wat Skunk Anansie betreft: de Britten houden van ons, òf ze haten ons. Een tussenweg is er niet.

Ace: Wanneer wij in het buitenland als helden ontvangen worden, tellen die prikjes in de Engelse pers niet meer.

Als je zoals Skin je nek uitsteekt, kunnen de aanvallen van critici heel persoonlijk worden. Komt dat niet hard aan?

Cass: Zeker wel. Daarom hebben we besloten niets meer over onszelf te lezen.

“Post Orgasmic Chill”, Skunk Anansie, Virgin.

Peter Van Dyck