Ik kocht deze bonbondoos op een veiling. Op de onderkant zie je twee merktekens, op het kleinste staat er “Château des Tuileries”. Heeft u er enig idee van hoe oud en waardevol dit object is?

Op het eerste gezicht denk je aan het beroemde bleu de Sèvres, het porselein met de diepblauwe fond en gouden decoratie. Daar doen ook de merktekens aan denken, want de verstrengelde letters L wijzen daarop. Toen de porseleinfabriek van Sèvres in 1752 onder koninklijke supervisie kwam te staan – de vorst Lodewijk XV had er centen ingepompt – en werd omgedoopt tot koninklijke manufactuur, werden de koninklijke initialen als merkteken ingevoerd. Door dit privilege werden de andere porseleinfabrieken van Frankrijk verplicht hun deuren sluiten: enkel Sèvres mocht nog porselein fabriceren. Dit heeft natuurlijk bijgedragen tot het elitaire karakter van het Sèvres-porselein. In de 18de eeuw was het nog bestemd voor edellieden, maar in de 19de eeuw voor nieuwe rijken en de middenklasse. De roem van Sèvres bestaat tot op de dag van vandaag, want veel mensen zijn dol op dit porselein.

De markt wordt al sinds de 19de eeuw overspoeld met imitaties. Deze bonbonnière is een voorbeeld uit het begin van de 20ste eeuw, gemaakt door het atelier Samson in Parijs, al even beroemd als Sèvres. Het is niet het enige Parijse atelier waar ceramiek werd nagebootst, maar wel het bekendste. Het atelier werd in 1845 gesticht door Edmé Samson, en bleef actief tot in de jaren ’50 van de 20ste eeuw. De familie Samson specialiseerde zich in het namaken van oosters en westers porselein, faience uit Rouen, Delft en Marseille, en van emailplaquettes. Kortom: bijna alle oude ceramiek werd er op bestelling gekopieerd. Het atelier beschikte zelfs over een museum met authentieke voorbeelden. Samson werkte onder meer voor antiquairs en musea. Sommige nabootsingen zijn zo goed gemaakt, dat zelfs specialisten ze moeilijk kunnen onderscheiden van de antieke originelen. In het beste geval staat er naast of in het originele merkteken een letter S, zoals hier. Maar sommige vervalsers durven deze letter wegkrassen of overschilderen…

Deze bonbondoos van Samson is niet van uitzonderlijke kwaliteit, het decor verschilt duidelijk van de 18de-eeuwse voorbeelden. We herkennen de kitscherige stijl van de late 19de eeuw. Dit neemt niet weg dat het een vrij fraai stuk is. Bovendien heeft porselein van Samson ook al een redelijke waarde. We schatten deze doos op 8000 fr.

Piet Swimberghe