SARAH HARMANEE Bestek rond de nek

Lene Kemps
Lene Kemps Lene Kemps is de hoofdredactrice van Knack Weekend.

Ze maakt opvallende en aparte juwelen, met een behoorlijke dosis agressie. Mondklemmen, vingermessen, voetboeien. Duizend bommen en granaten… Hier is Sarah Harmanee.

Ze komt uit Australië, maar daar wil ze het liever niet over hebben. “Ik kon niet wachten om er weg te raken.” Is Sydney dan niet de stad van de toekomst? ” Bullshit. Het is een soort kruising tussen een wannabe-Los Angeles en New York, en dat is de ergste mix die je je kan voorstellen. Het land heeft geen identiteit en dat voel je. Enkele mensen hebben een eigen visie en de rest is op zoek naar zaken om te kopiëren. Omzeggens de hele mode-industrie bestaat uit namaak. Toch was weggaan moeilijk. Je laat veel achter. Maar ik was aan het einde van mijn Latijn. Ik wist dat ik naar Londen, Parijs of New York moest om iets te bereiken.”

Sarah Harmanee kwam amper anderhalf jaar geleden in Europa aanwaaien. Nu heeft ze een eigen collectie en werkt ze voor Alexander McQueen, zowel voor de eigen lijn als voor Givenchy. “Een geweldige partnership. Het gaat verder dan een briefing krijgen en uitvoeren, we zijn allebei met dezelfde dingen bezig. Ik kan me niet voorstellen dat ik ooit nog een ontwerper ontmoet op wie ik zo perfect ben afgestemd.”

Hoe gaat zo’n samenwerking?

Vanzelf eigenlijk, omdat onze esthetische visies zo gelijklopend zijn. Voor de eerste show was het thema water, dat is al wat hij zegt. En dan verwacht hij dat je je in dat onderwerp verdiept. Ik heb uren voor een aquarium gezeten, vissen bestudeerd en een algemeen watergevoel ontwikkeld. Voor het catpeople-defilé heeft hij me een paar horens gegeven en gevraagd: wat kan je hiermee doen? Ik krijg carte blanche van hem en dat is een geweldige ervaring.

Hoe voelt het om je creaties op het podium te zien?

Het is zenuwslopend. Doodsangsten sta ik uit voor zo’n show. Het liefst zou ik alles bij elkaar grabbelen en wegrennen. Maar dan denk ik: nu kan ik niet meer terug, ik moet de juwelen loslaten op het podium waar iedereen ze kan zien. Als ik backstage volg op het videoscherm, kan ik euforisch worden. Ik sta te trillen op mijn benen. Eigenlijk hou ik wel van dat catwalkgedoe.

Onze fotograaf Andrew herinnert zich dat hij je enkele seizoenen geleden moest binnensmokkelen. En nu sta je backstage, maak je deel uit van het hele gebeuren.

Zo ben ik. Ik weet wat ik wil en ga door muren om mijn doel te bereiken. Ik wilde per se naar de modeweek omdat alle mensen die me konden helpen daar aanwezig zouden zijn. Eenmaal binnen was het uitkijken naar een bekend gezicht. Ik herkende Carine Roitfeld, een stiliste die ik altijd heb bewonderd. Ze wilde niet naar me luisteren – “nu niet, ik heb geen tijd”, weet je wel – maar ik opende mijn jasje en toonde haar het collier dat ik droeg. Een grote zilveren band met gesp vooraan. Toen was het: “oh mijn god, wat geweldig”. Ze had de volgende dag een shooting voor Italia Vogue en heeft meteen een stuk van mij gebruikt. Met die reportage had ik een sublieme entree in Londen. Twee maanden later had ik een eigen collectie en werkte ik voor McQueen.

Het is snel gegaan.

Het gaat nooit snel genoeg. Ach, dat zeg ik nu wel, maar ik ben behoorlijk moe. En een beetje bang. Weet je, ik mag er niet te veel aan denken. Het is echt een kwestie van: gewoon verder werken. Ik heb zoveel collecties op korte tijd gedaan, dat ik barst van de energie. Ik heb ideeën te over. Daardoor heb ik ook mijn eigen stijl snel ontwikkeld. Het ritme ligt hoog maar is erg stimulerend.

Een van de eerste stukken die ik van je zag, waren de colliers met messen en vorken.

Dat is heel vroeg werk. In die tijd was ik nogal onder de indruk van The cook, the thief, his wife and her lover; vandaar die passie voor bestek. Esthetisch gezien vind ik het nog steeds iets hebben, maar ik sta er niet echt meer achter. Ik zie nu hoe voorspelbaar en evident het is. Het juweel is wat het is: een heleboel bestek om rond je nek te hangen. Er zit geen dubbele bodem in.

Je werk heeft vaak een scherp kantje, soms erg letterlijk.

Het moet rauw blijven. Er moet altijd iets storends, iets hards aan zitten. Ik maak cleane, duidelijke en gestroomlijnde stukken. Perfect afgewerkt en vaak glanzend. Maar ze mogen niet té glad zijn, niet té perfect. Dan worden ze koud en levenloos. Ik wil ze bold en striking. Sterk en opvallend. Als de revolverholster voor Givenchy. Krachtig, maar toch met een zekere kwetsbaarheid. Als het haute-couture-waaiertje. Agressief, en tegelijkertijd vrouwelijk en elegant.

Is techniek soms een probleem? Kan je alles verwezenlijken?

Techniek is zelden een probleem. Metaal blijft uiteraard metaal, je kan het niet behandelen alsof het stof is. Het belangrijkste aan juwelen maken, is weten wanneer je moet stoppen. Een goed stuk heeft meer te maken met wat je er als ontwerper niét mee doet, dan met wat je er wél mee doet. Het gaat om inhoud en essentie, veeleer dan om decoratie, verfijning en techniek.

Het is de beeldhouwer in mij die nu praat. Ik benader elk stuk als een sculptuur. Het moet op zichzelf staan en voor zich spreken. Een juweel is voor mij geen bijgedachte, niet iets wat je snel en achteloos aandoet. Het is essentieel, een statement.

Van welke beeldhouwers hou je?

Brancusi. Zonder twijfel. Die beheersing van materie, vorm en ritme. Maar ook van Michelangelo en de maniëristen, met hun bewust doorbreken van de realiteit.

Is kunst een bron van inspiratie?

Ik heb een liefde-haatverhouding met kunst. Zoveel ervan is navelstaarderij. Het is vaak zo weinig relevant en aan het eind van de dag wil ik toch iets meer zijn dan een bekendheid in het kunstgaleriecircuit.

Werk je uitsluitend in zilver?

Alles is verkrijgbaar in goud, maar zilver is mijn lievelingsmateriaal. Het is clean en koel. Goud is zachter. Een juweel verandert wanneer het in goud wordt uitgevoerd, het krijgt een andere inhoud. Zelf voel ik meer voor het harde en gladde karakter van zilver.

Wat stroomlijning en gladheid betreft, vertoont je werk raakpunten met dat van Elsa Peretti.

Van alle juweelontwerpers is zij waarschijnlijk de enige die ik bewonder. Ik geef niet om haar anekdotisch werk, die hartjes en zo, maar haar seventies stukken zijn fantastisch. Organisch, gestroomlijnd, sterk. Chic, en agressief; zo heb ik het graag. Om dezelfde reden hou ik van Manolo Blahnik. Hij maakt niet zomaar elegante schoenen, hij maakt de enige echte stiletto, een schoen met kracht.

Peretti vond aansluiting met een hele beweging in de jaren ’70. Zeg disco-chic en je denkt: Elsa Peretti, Bianca Jagger, Halston

Die foto van haar door Helmut Newton, ergens op een dak in New York met een bunny-pak aan. Wat een geweldig beeld. Je voelt de sfeer van een tijdperk.

Heb jij de indruk dat je samen met McQueen deel uitmaakt van iets groters?

McQueen en ik leven in dezelfde wereld, zoveel is zeker. Ons werk is niet zomaar wat we doen om geld te verdienen; het is een manier van voelen en denken. En soms heb ik de indruk dat we in een stroming opgenomen worden, dat er nog iets groters is. Maar hoe noem ik het?

New goth?

Dat is weer zo’n persetiket. Ik snap het wel hoor, jullie moeten overal een naam op plakken. Wij houden van de donkere kant van de dingen, van het macabere. Maar ik denk dat we verder gaan dan dat.

Voetboeien, horens, mondklemmen… Je maakt ongewone juwelen voor ongewone plaatsen.

Ik hou niet van opgelegde grenzen. Waarom zou je alleen je handen en oorlellen mogen versieren? Dat is zo traditioneel. Juwelen zitten vaak nog in de ambachtelijke sfeer, en ik haat alles wat met veredelde huisvlijt te maken heeft. Dat is dan waarschijnlijk weer mijn kunstschool-achtergrond.

Wee de arme zielen die bij jou ooit trouwringen bestellen.

Jakkes. Godzijdank wordt me dat bespaard. Langs de andere kant, als iemand die mijn werkt kent, me om een trouwring vraagt, dan moet dat een heel vreemd iemand zijn. Misschien zou ik wel een origineel alternatief kunnen verzinnen.

Neusringen? Lipschijven?

Een setje handboeien? Een bal en ketting? Zie je wel, we hebben al meteen vier bruikbare ideeën.

Lene Kemps

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content