Met zijn toneelstuk “Bent” vestigde Martin Sherman in 1979 de aandacht op de vervolging van homoseksuelen in Nazi-Duitsland. Over de behandeling van homo’s tijdens het Derde Rijk was bij het grote publiek weinig bekend, hoofdzakelijk omdat de overlevenden bij hun bevrijding ontdekten dat ze gestraft waren voor iets dat ook in andere Europese landen strafrechtelijk kon worden vervolgd.

“Bent” is het verhaal van een liederlijke homo, Max, die slechts onder de meest extreme omstandigheden – deportatie naar Dachau – zijn hart opent, liefde leert aanvaarden en met trots de roze driehoek draagt.

Voor de protagonist in het concentratiekamp belandt, laat regisseur Sean Mathias bij wijze van contrast zien hoe vrijgevochten en decadent het er in Weimar-Berlijn aan toeging voor de nationaal-socialisten korte metten maakten met afwijkend gedrag. De ouverture van de film is een orgie die wel geënsceneerd lijkt door de Fassbinder van “Querelle” of de Visconti van “The Damned”, compleet met kloeke blonde Ariërs en Mick Jagger als flamboyante drag queen, maar ook met allusies op de huidige acidhouse rave scene.

Het theatraal concept van “Bent” werkt niet helemaal op film – het naturalisme van het medium vloekt met de vaak abstracte stilering -, maar in de tweede helft verdwijnt de wat maniëristische stijl en wordt de onmogelijke love story in het dodenkamp echt aangrijpend. Net als bij de toneelopvoering blijft het emotioneel hoogtepunt de scène waarin Max ( Clive Owen) en Horst ( Lothaire Bluteau) mekaar tot een orgasme brengen, zonder elkaar aan te raken.

De verfilming van “Bent” had heel wat voeten in de aarde. Richard Gere, die de rol van Max op Broadway had gespeeld, probeerde R.W. Fassbinder voor het project te interesseren, maar daar kwam niets van in huis. Ook de Franse politieke filmer Costa-Gavras werd lange tijd met het project geassocieerd. Uiteindelijk werd de klus geklaard door de toneelmaker Sean Mathias, die zeven jaar geleden in Londen de revival van het stuk had geregisseerd. Maar daarmee kwam geen eind aan de lijdensweg van “Bent”: na de wereldpremière op het festival van Cannes in 1997 werd de film haast nergens in de bioscoop gebracht. De vertoning op het 13de Homo- en Lesbiennefestival in Brussel is dan ook een buitenkansje.

“Bent”, te zien op het 13de Homo- en Lesbiennefestival Brussel. Van 8 tot 17 januari in de Botanique. Info: Tel. (02) 218.37.32.

Patrick Duynslaegher