Girard-Perregaux is een van de oudste Zwitserse horlogemakers. Tot vandaag specialiseert het bedrijf zich in horloges ‘haut de gamme’. Juweeltjes van vakmanschap die niet alleen in trek zijn bij verzamelaars.

Wie horloges zegt, denkt: Zwitserland. De Zwitserse punctualiteit is meer dan spreekwoordelijk. Voeg daar een even spreekwoordelijke degelijkheid en een groot gevoel voor kwaliteit aan toe en je begrijpt waarom Zwitserland nog steeds het Mekka is van de horlogerie. Al zijn er van de tientallen ambachtelijke uurwerkmakers slechts enkele overeind gebleven. En daar worden nog steeds juweeltjes van vakmanschap gerealiseerd. Ondanks de digitale revolutie lijkt het er bovendien op dat de semi-ambachtelijk gemaakte horloges – ook hier gaat de tijd niet ongemerkt voorbij – een zekere toekomst tegemoet gaan. Want aan de vooravond van een nieuw millennium worden metier en vakkennis weer naar waarde geschat.

La Chaux-de-Fonds, een kleine stad in het kanton Neuchâtel, net over de grens met Frankrijk, is de thuisbasis van een van de oudste uurwerkhuizen van Zwitserland. De geschiedenis van de Manufacture Girard-Perregaux gaat terug tot 1791, toen Jean François Bautte een eigen atelier oprichtte in Genève. Een huwelijk ruim zestig jaar later geeft het bedrijvige atelier zijn huidige naam: in 1854 trouwt neef en erfopvolger Constant Girard met Marie Perregaux. Vanaf 1856 heet de firma officieel Manufacture Girard-Perregaux en worden alle horloges gesingeerd GP, tot op vandaag. Al kreeg de structuur van het bedrijf de laatste decennia een grondige facelift: GP is niet langer een familiebedrijf en de manufactuur is niet langer de enige poot, zij het wel een van de belangrijkste, van wat overkoepelend Le Groupe Sowind heet. “Opsplitsing en specialisatie waren absoluut noodzakelijk om de 20ste eeuw te overleven”, zegt productverantwoordelijke Willy Schweizer. Die specialisatie is tweeërlei: enerzijds concentreert GP zich op het segment van de haute horlogerie, anderzijds op het ontwikkelen en fabriceren van mouvements. Schweizer: “Vandaag zijn er nog slechts vijf Zwitserse bedrijven die hun eigen mouvements ontwikkelen en fabriceren. GP is daar een van. Bovendien produceren wij niet alleen voor onze eigen series, maar ook voor andere merken zoals Cartier.” Het mouvement is wat een uurwerk tot een klok maakt: het raderwerk dat zodanig in elkaar past dat het te allen tijde het juiste uur aangeeft.

Met gepaste trots neemt Willy Schweizer ons mee op een rondwandeling door het bedrijf: koele, efficiënte ruimten, waar een devote stilte heerst, het geluid van toewijding en opperste concentratie. En dat zowel in het messingatelier, waar de basisstructuur van een raderwerk uit een messingplaatje wordt gezaagd, als in het labo, in het département de recherches et développements en in het atelier waar alle miniscule stukjes tot een geheel worden geassembleerd. Overal gebogen ruggen, loep op het hoofd, zekere, gelimiteerde bewegingen… Eigen aan een bedrijf als GP is die vreemde mengeling van high-tech en ambachtelijkheid. Computergestuurde machines boren en zagen de onderdeeltjes tot op een nanomillimeter nauwkeurig en met een speciaal computerprogramma worden nieuwe raderwerken ontworpen en gesimuleerd, terwijl tegelijkertijd onderdelen manueel worden gepolijst, gecontroleerd en geassembleerd. Sluitstuk van de hele productie is de kwaliteits- en precisiecontrole: de beat error mag niet meer bedragen dan 5 seconden per 24 uur, elk horloge moet schokbestendig zijn (de bewegingen van de pols worden zorgvuldig nagebootst) en moet allerlei thermische omstandigheden aankunnen. “Gezien de prijs van deze horloges, mag wel verwacht worden dat ze exact functioneren”, verklaart Schweizer met een lach de strenge controles.

Girard-Perregaux produceert zo’n 20.000 horloges per jaar, waarvan 200 haut de gamme – beperkte series en speciale uitgaven in precieuze materialen als goud, platina en titaan, al dan niet bezet met diamanten of edelstenen. Maar ze mogen dan in aantal beperkt zijn, voor het bedrijf zijn ze verre van onbelangrijk: “Ze vertegenwoordigen 1 procent van de productie, maar 20 procent van de omzet.” Of de clientèle van Girard-Perregaux dan hoofdzakelijk bestaat uit verzamelaars? “Die tophorloges worden inderdaad vaak gekocht door verzamelaars, maar niet uitsluitend”, beweert Schweizer. “En daarnaast is er onze gewone productie, die een breder publiek bereikt. Wereldwijd hebben we zo’n 600 verkooppunten. 30 procent van de productie gaat naar het oosten, nog eens 30 procent naar Europa, 20 naar Amerika en de overige 20 naar de rest van de wereld.”

Toch wel merkwaardig dat een bedrijf met een geschiedenis en een allure als Girard-Perregaux dit jaar voor het eerst zichzelf presenteerde in Genève tijdens het Salon International de la Haute Horlogerie. Blikvangers daar waren de Tourbillon sous trois Ponts d’or à grande sonnerie ‘Opera One’ en de Tourbillon sous trois Ponts d’or automatique. Twee ontwerpen die moderne afleidingen zijn van het chef-oeuvre uit de Girard-Perregaux-collectie: het oorspronkelijke zakhorloge Tourbillon sous trois Ponts d’or, dat in 1867 ontworpen werd door Constant Girard-Perregaux. Ter gelegenheid van het 200-jarig bestaan, werd het eerste Tourbillon-polshorloge uitgebracht. Met hetzelfde karakteristieke design als zijn voorvader maar uiteraard voorzien van een mouvement dat beantwoordt aan de noden van hedendaagse gebruiker.

Een andere vaste waarde bij Girard-Perregaux is het gamma dat ontwikkeld werd voor het legendarische Italiaanse automerk Ferrari. Die relatie ontstond onder impuls van de huidige president van de compagnie, Luigi Macaluso. Geboren in Turijn en als voormalig rallyrijder heeft hij een zwak voor snelle auto’s. Het resulteerde in een gelukkige samenwerking en sedert 1993 creëert GP gelimiteerde series van zowel heren- als dameshorloges, die het logo dragen van Ferrari: gesigneerd met het steigerende paardje of gewoon met de hoofdletter F. In deze lijn Pour Ferrari creëerde GP dit jaar de S.F. Foudrayante, een “automatische chronograaf met inhaalfunctie, coaxiale drukknop en een ‘seconde Foudroyante'” in een reeks van 750 genummerde exemplaren.

Sedert twee jaar bouwt de firma ook aan een eigen museum in La Chaux-de-Fonds, waar juweeltjes uit de geschiedenis van Girard-Perregaux verzameld worden. In de elegante Villa Marguerite, gebouwd in 1918 en gerestaureerd zonder de oorspronkelijke stijl geweld aan te doen, vind je een fraaie collectie luxehorloges die niet alleen een technische evolutie illustreren maar ook de veranderende smaak. Er zijn de zwaar versierde exemplaren bezet met parels en edelstenen, naast de eerder sobere horloges en uiteraard de unica, zoals een Montre Lépine (1820) in een doosje van twee dukaten. Of de volledig in goud uitgevoerde ‘ Esmeralda‘ Tourbillon sous trois Ponts d’or (eind 19de eeuw). En wat dacht je van een miniatuurhorloge in de vorm van een boek? Het geelgouden doosje is versierd met email en binnenin vind je twee klepjes om een fotootje in te bewaren (ca. 1856). Overigens krijgen sommige van deze museumstukken een kans op een tweede leven: de Vintage-lijn herneemt ontwerpen uit de voorbije decennia.

De Villa Marguerite is uitsluitend op aanvraag te bezoeken. Info over verkoopadressen: Tel. (02) 245.48.63.

Hilde Verbiest