De rockster als stijlicoon, van Elvis over Marc Bolan tot P. Diddy. Voorbeelden te over, maar hoe is het gesteld met onze muzikanten ? Gaan ook zij allianties aan met ontwerpers ? En laten Belgische ontwerpers zich weleens inspireren door muzikanten van om de hoek ?

Belgische mode, we vertellen u niks nieuws als we zeggen dat onze ontwerpers internationaal hoog aangeschreven staan. Ook in de rock- en popwereld. De jongens van Placebo zijn dikke maatjes met Raf Simons en Xavier Delcour, Melissa Auf Der Maur en Madonna waren vroege fans van de Victoriaanse gewaden van Olivier Theyskens, begin dit jaar liep Patti Smith, sinds jaar en dag dé muze van Ann Demeulemeester, mee in de (heren !)show van de Antwerpse ontwerpster, Roisin Murphy heeft Belgische mode ooit “licht geniaal” genoemd, en zo kunnen we nog wel even doorgaan. Internationale popsterren zijn tuk op onze ontwerpers.

Het voorbeeld Demeulemeester-Smith is er misschien wel het beste bewijs van dat de fascinatie in twee richtingen werkt. Modeontwerpers laten zich sinds jaar en dag inspireren door rocksterren, collecties worden gebaseerd op muzikale trends, modehuizen nodigen muzikanten uit om te defileren op een show of om te poseren voor een advertentiecampagne. Opnieuw geen gebrek aan voorbeelden : Shirley Manson van Garbage poseerde voor Calvin Klein, Courtney Love voor Armani, Anna Sui stuurde James Iha van The Smashing Pumpkins de catwalk op, Hedi Slimane bezorgt de jongens van Franz Ferdinand regelmatig een lading gratis Dior-kleren en riep Pete – “Kate, waar is m’n crackpijp” – Doherty uit tot stijlicoon. Sinds Karl Lagerfeld Els Pynoo en Danny Mommens oftewel Vive La Fête uitriep tot stijliconen, nu vier jaar geleden, mag ook gezegd worden dat internationale modeontwerpers tuk zijn op Belgische muzikanten. We hebben het dus allebei : bloeiende mode, boomende muziek. Logische vraag : doen onze modeontwerpers het ook met onze muzikanten en vice versa ?

Lang voor Lagerfeld zijn tanden zette in de nek van Els Pynoo, speelde Vive La Fête op een show van Dirk Van Saene. Het koppel Pynoo-Mommens had net zijn eerste radiohit gescoord met Je ne veux pas, het optreden op de catwalk was de allereerste live-ervaring van Vive La Fête. De groep was gevraagd door Van Saene-partner Walter Van Beirendonck, die altijd een sterke muziekband heeft gehad. Hij mocht de podiumkleren ontwerpen voor de Popmart-tournee van U2 én haalde begin jaren negentig het MTV-modeprogramma The Pulse met de podiumoutfits die hij had getekend voor het toen in Gent en omstreken zeer populaire popreggaecombo The Dinky Toys. Laat ons zeggen dat Van Beirendonck er alleen maar op vooruitgegaan is.

Bescheidenheid ?

Wie Antwerpen zegt, zegt behalve mode ook muziek. In een clip van Daan zagen we vrouwelijke figuranten in AF Vandevorst-kleren, Tom Barman speelt al eens een akoestische set op een show van Veronique Branquinho, van diezelfde ontwerpster draagt de Antwerpse gitaargroep A Brand zwarte jasjes op het podium. De populaire vijfkoppige jongensgroep loopt wel niet graag te koop met de signatuur van hun podium-outfit : “We zijn geen fashiongroep.” Het is een houding die de Belgische muzikant ty-peert. Veel voorbeelden van samenwerkingen tussen ontwerpers en muzikanten vinden we hier niet, en als ze er zijn wordt er (vooral van muzikantenzijde) erg discreet over gedaan. We houden van mooie dingen, maar we willen er niet mee uitpakken, die houding. Het zoveelste staaltje van Belgische bescheidenheid ? Of een stoere machohouding, eigen aan de van oudsher door mannen gedomineerde muziekwereld ?

Het is geen toeval dat van alle Belgische muzikanten alleen Axelle Red, een vrouw, openlijk haar liefde heeft verklaard voor (Belgische) mode. De roodharige Abba-fan is sinds jaar en dag onvoorwaardelijk fan van de Charlie’s Angels-ontwerpen van Véronique Leroy en maakt er geen geheim van dat ze die kleren draagt, op en naast het podium. En omgekeerd heeft Leroy Axelle in het verleden ook al uitgenodigd om catwalkshows te lopen.

We kunnen de mannelijke collega’s van Axelle Red uiteindelijk wel begrijpen : het draait inderdaad om de muziek, kleren zijn maar kleren. Maar maken kleren ook niet de rockster ?

Iedereen wil eruitzien als een rockster. Tenminste, dat is zo op de middelbare school : tieners kopiëren zorgvuldig de look van hun idolen, iedere generatie kent zijn stromingen, iedere subcultuur heeft zijn uniform. In tijden waarin marketeers de mond vol hebben over kidults, rejuveniles en nesters (volwassenen die maar niet volwassen willen worden) willen we er ook lang na onze schooltijd uitzien als een rockster. Geen wonder dus dat popsterren als J. Lo en Gwen Stefani (allebei een flink eind in de dertig, maar verslingerd aan de meisjeslook) hun eigen modelijn opstartten. Meisjes, maar ook vrouwen willen er uitzien als zij, succes verzekerd dus.

In eigen land geen voorbeelden van muzikanten die zelf aan de slag gaan met potlood en papier en een collectie op de markt gooien. Onze muziekscene is ook niet zo glamoureus dat er pakken geld te verdienen valt met een collectie, ook advertentiegewijs herinneren we ons – de spotjes van JBC met Geena Lisa en Marcel Vanthilt van enkele jaren terug even niet meegerekend – enkel Axelle Red die voor Lee Jeans poseerde.

Maar dat neemt niet weg dat kledingmerken niet doorhebben hoe belangrijk ook onze rocksterren zijn voor hun verkoopcijfers. En dan belanden we bij de kledingdeal. Merken geven gratis kleren aan muzikanten. Vooral sport- en jeansmerken doen het met muzikanten : Arsenal mag gratis grabbelen bij G-Star, dEUS, Hooverphonic en Gabriel Rios bij Levi’s, Buscemi en Ozark Henry bij Diesel. Piet Goddaer mag zich ook een van de vrienden van het huis Vuitton noemen. Come to think of it : Goddaer is een van de weinige mannelijke Belgische muzikanten die in interviews openlijk zijn liefde voor mode en kleren bekent.

Gewone stervelingen willen eruitzien als rocksterren, maar vooral rocksterren willen er uitzien als rocksterren. Het geheim van popsterren als Madonna, Alison Goldfrapp, Mike Skinner en P. Diddy is dat ze (of hun stylist, daar willen we vanaf zijn) stijlkenmerken van iconen uit het rijke popculturele verleden mixen met ‘iets van henzelf’. Madonna flirtte met de looks van Marilyn Monroe en Greta Garbo, bij Goldfrapp herkennen we de glamrocklook van Marc Bolan en de discofever van Donna Summer, Mike Skinner zweert tegenwoordig bij de Don – Miami Vice – Johnson-look. Zomaar klakkeloos kopiëren is er nooit bij, de ware ster herken je aan zijn of haar gave om een standaardlook te personaliseren.

Dubbelspel:

Tien sterk geklede rocksterren van eigen bodem, een beknopte omschrijving van hun look en hun internationale tegenhanger/voorbeeld.

Tom Barman vs. Serge Gainsbourg

Antwerpen is mode en Antwerpen is dEUS. Tom Barman belichaamt al tien jaar de bohochic van de mode- en muziekhoofdstad.

Een sigaret, een zonnebril, een overhemd, een colbert en een allround

‘je suis venu te dire que je m’en vais’-attitude. Need we say more ?

Stijn vs. Prince

Zijn muziek, een hybride van funkpop

en electro, knipoogt zwaar naar zijne Purperen Hoogheid. Maar het zijn toch vooral die laarsjes – kort, felgekleurd, spitse punt, hakje – die de auteur en uitvoerder van Sex Junkie en Wiezeddegij de roepnaam de eretitel van

Vlaamse Prince opleveren. Om nog maar te zwijgen van de danspasjes die hij uitvoert op die laarsjes.

David Dewaele vs. Beastie Boys (alledrie)

Vergeet even oudere broer Stephen. David Dewaele van Soulwax en 2ManyDJs is de fashion addict van het tweetal. Te korte broeken, afgewassen poloshirts, versleten tennisschoenen : het is slechts schijn. Onopvallende David heeft in zijn leven al zoveel looks versleten dat hij wellicht een beetje modemoe is. Desalniettemin een bekroning voor zijn carrière :

de afgelopen jaren zagen we bij David Dewaele afwisselend het speelse van Adam Horowitz en het coole van Mike D en (tegenwoordig) het je-m’en-foutisme van MCA. Faut le faire.

Bent Van Looy vs. David Bowie

In de begindagen van Das Pop ging Bent Van Looy steevast gekleed in sjieke kostuums, dan ging het naar similileren eighties blousons en felgekleurde skipakken, en nu Das Pop opnieuw een trio is en Van Looy opnieuw achter de drums zit, heeft hij zich de comfortabele look van de kleine jodeljongen eigen gemaakt : korte broek en bretellen. Het is die voorliefde voor geslaagde metamorfosen eerder dan de fysieke gelijkenis tussen beide heren die ons noopten tot de vergelijking Van Looy-Bowie.

Tim Vanhamel vs. Beck

Vergis u niet : niet iedere superster zweert bij extravagantie en glamour. Sommige rocksterren verstaan de kunst van het understatement. Ze zien eruit als de ultieme boy next door (jeans, T-shirt, jasje), maar hebben zoveel star quality dat ze zich moeiteloos onderscheiden van de massa. Dus enkel succesvol te kopiëren indien u van nature al over een abnormaal hoge dosis charisma beschikt.

Flip Kowlier vs. Mike Skinner

(The Streets)

Toegegeven : het is niet echt de kledij die ons tot deze vergelijking aanspoorde. De oer-Britse Skinner rapt over het geezer-bestaan in het cockney, Kowlier wendt het West-Vlaams aan om zijn alledaagse sores te bezingen. Net zoals Skinner, die zich voor de hoes van zijn laatste plaat The Hardest Way to Make an Easy Living liet fotograferen voor zijn Rolls-Royce, houdt Kowlier van mooie wagens. Geen Rolls voor Flip, wel een BMW bouwjaar 1976 (zijn geboortejaar). De toys van de boys zijn toch even belangrijk als hun kleren ?

Gabriel Rios vs. Manu Chao

De favoriete mooie jongen van alles en iedereen is zo mooi dat hij niet op zijn kleren hoeft te letten. Meestal treedt hij op in de Manu Chao-look : omgegorde akoestische gitaar en een singlet eronder. Aangezien Rios knapper is dan alles en iedereen, overklast hij de toch al minderbedeelde Manu Chao moeiteloos.

Zelf je kleren maken, het is weinig mensen gegeven, laat staan mannen. Stef Kamil Carlens van Zita Swoon maakt zijn kleren zelf en heeft bovendien een voorkeur voor zelfgemaakte rokken. Omdat Axl Rose voor zover wij weten z’n kilts niet zelf naait zien we ons genoodzaakt Carlens de Gandhi van de Belgische muziekscene te noemen. Beiden promoten/promootten ook een vredelievende houding.

An Pierlé vs. Tori Amos

Ze hoort het niet graag, An Pierlé, maar ook al zit ze niet langer alleen achter haar piano (ze heeft tegenwoordig een vaste groep achter zich geschaard), toch blijven we Tori Amos in haar zien. En dat is bedoeld als een compliment. Hoe ouder ze wordt, hoe beter Amos eruitziet. Net als An, die zich almaar meer van haar vrouwelijke kant laat zien en almaar koketter gekleed gaat. Pluim !

Geike Arnaert vs. Alison Goldfrapp

We zullen geen grapjes maken over het krullenkapsel dat Geike droeg op de recentste editie van Rock Werchter, maar het waren wel die krullen die ons richting Alison Goldfrapp porden. Geike is dan wel veel Vlaamser en braver dan Alison, op het podium ontpopt ze zich steevast tot een even kleurrijke paradijsvogel.

Katia Vlerick