TWEEMAAL DORIAN GRAY

Wie van vergelijken houdt, kan twee verschillende versies gaan bekijken van een bewerking voor toneel van “The picture of Dorian Gray”, een roman van Oscar Wilde. De Nederlandse teatergroep Carrousel speelt “Het portret van Dorian Gray” nog in Kortrijk (bij Antigone, Pottelberg, 20 en 21 febr. 20 u.15), Brugge (Biekorf, 22 febr. 20 u.30), Aalst (Netwerk, 23 febr., 20 u.), Tongeren (De Velinx, 24 febr. 20 u.30), Leuven (Stuc, 27 en 28 febr. 20 u.30), Gent (Vooruit, 2 en 3 maart, 20 u.) en Berchem (Kult. centrum, 4 maart, 20 u.30). In Arca (Gent) zijn er voorstellingen van “Dorian Gray” door Le Mal du Siècle op 19 en 20 februari (20 u.).

Wilde’s roman is een moderne variant op het Faustmotief. Het geschilderde portret van Dorian Gray is van een bedwelmende schoonheid. Dorian wil dan ook zijn jeugdige schoonheid behouden, al moet hij er zijn ziel voor geven. Aangemoedigd door zijn vriend, leeft hij er 30 jaar op los, tot moord en dood erop volgen.

De teaterbewerking van dit verhaal uit 1891 “van een dekadente dandy over een dekadente dandy”, wordt telkens door twee mannen gespeeld. Voor Carrousel zijn het Cas Enklaar en Erik de Visser, in een regie van Matin van Veldhuizen ; bij Le Mal du Siècle spelen Walter De Groote en Joris Vandael, in een regie van Rudy Goes.

– Reserv. : (056) 22.68.70 (Antigone), (050) 33.81.67 (Biekorf), (053) 78.89.81 (Netwerk), (012) 39.38.00 (Velinx), (016) 20.81.33 (Stuc), (09) 223.82.01 (Vooruit), (03) 239.59.08 (Berchem), (09) 225.18.60 (Arca).

IN HET NEDERLANDS

Het Théâtre National Lille Tourcoing Région Nord/Pas de Calais (La Métaphore) is, buiten Parijs, het enige teater in Frankrijk dat beschikt over apparatuur voor overtiteling in een vreemde taal. De voorstellingen in de Grote zaal aan de place du Général de Gaulle in hartje Rijsel worden dan ook geregeld overtiteld in het Engels (op woensdag en zaterdag), in het Nederlands (op vrijdag en zondag) en in het Frans (voor zover het niet-Franstalige voorstellingen betreft, op donderdag).

Sinds kort verschijnt nu ook een brochure in het Nederlands met de data van de in het Nederlands overtitelde voorstellingen. Eind maart, begin april, staat “De uitgeslotenen” van de Duitse auteur Elfriede Jelinek op het programma. Het is een “gewild gewelddadig stuk” over een adolescent die zijn ouders en zijn tweelingbroer doodt. Een stuk “over de pijnlijke perversie van het gezinsleven en de absolute wanhoop van jeugdbendes”, aldus regisseur Stéphanie Loïk.

Voor meer inlichtingen over deze en volgende produkties, vragen naar Pierre-Yves Lenoir bij (La Métaphore).

– Info : (00-33) 20/54.52.30.

EEN MAAND OP HET LAND

In januari speelde Stella Den Haag in De Korre in Brugge, de Belgische première van “Een maand op het land”. Deze inmiddels overal entoesiast onthaalde produktie is nu ook voor het laatst in België in De Korre (Sint-Jakobsstraat 36) te zien op 16, 17 en 18 februari, telkens om 20 u.30.

“Een maand op het land”, naar Ivan Toergenjev, speelt zich af op een landgoed in het Rusland van de vorige eeuw. Natalja is ontevreden over haar huwelijk met Arkadi en schept ook geen genoegen in de stille aanbidding van huisvriend Rakitin. De situatie wordt pijnlijk als Natalja verliefd wordt op Beljajew, de onderwijzer van haar zoon. Als ook haar pleegdochter Wera valt voor de charmes van Beljajew, breekt een strijd los vol jaloezie en onverdraagzaamheid.

Bewerking en regie van deze “komedie” (vertaald door Karel van het Reve) zijn van Alize Zandwijk, die onder meer verleden seizoen naam maakte met “Kot”, haar bewerking van “Suiker” van Hugo Claus. Haar regie van “Een maand op het land” wordt bestempeld als “een van frisheid en helderheid trillend teaterverhaal”. Er werd geschrapt in de oorspronkelijke tekst en een aantal nevenpersonages verdwenen. Aldus werd aan de voorstelling een strak, hedendaags ritme opgelegd.

In de cast vinden we onder meer de Vlaamse akteurs Michel Van Dousselaere en Wouter Van Lierde terug.

– Reserv. : (050) 33.88.50 (Korre).

ROGER ARTEEL

EENS KIJKEN WAT ER GEBEURT

Akteur-auteur Peter De Graef oogst een enorm sukses met zijn monoloog “Ombat”, oorspronkelijk een produktie van Nova Zembla (Borgerhout) en De Werf (Brugge). Sinds enkele tijd speelt De Graef echter “Ombat” in eigen beheer en nu heeft hij De Stichting opgericht. Hij schreef er een stuk voor : “Hun”, dat vanavond 15 februari (20 u.30) wordt gecreëerd in co-produktie met De Werf en Bis Produkties (Den Bosch). Voorstellingen in De Werf (Werfstraat 108, Brugge) ook op 16, 17 en 18 februari.

Op 28 februari is “Hun” te zien in het Kultureel Centrum van Berchem (Drie Koningenstraat 126) en daarna in Nederland.

In “Ombat” zoekt Peter De Graef via drie verhalen en drie personages, die één en dezelfde persoon zouden kunnen zijn, naar de zin van geweld en dood. In “Hun” gaat het weer over drie “figuren”, die zowel door hun natuur als door hun lot naar elkaar worden “toegezogen”.

Peter De Graef : “Ik denk konkreet aan een figuur als Eddy, die zich in zijn jeugd onder een goederenliftje heeft gegooid toen zijn liefde voor Emilie niet werd beantwoord. Daardoor heeft hij deze Emilie, die verpleegster is en veel te goed voor deze wereld, met zo’n schuldgevoel opgezadeld dat ze hem voor de rest van zijn leven in huis neemt. Voeg daar een Frans aan toe waarmee Emilie later trouwt. Laat ze allemaal een jaar of 15 samenleven. En laat Frans dan thuiskomen met het bericht dat hij iemand anders heeft. Al jaren. Gewoon eens om te kijken wat er gebeurt. “

Katelijne Verbeke, Koen Van Impe en Peter De Graef spelen in een regie van Arne Lievens en Peter De Graef.

(RA)

Reserv. : (050) 33.05.29 (De Werf), (03) 239.59.08 (Berchem).

Peter De Graef (l.), Koen Van Impe en Katelijne Verbeke spelen “Hun” in een regie van Arne Lievens (r.) en Peter De Graef zelf.

BOEMELEN

In mei 1990 stierf de 52-jarige Venedikt Jerofejev aan keelkanker. Daarmee kwam een einde aan een tragisch leven. Jerofejev, in 1938 geboren in de buurt van Moermansk, werd opgevoed in een weeshuis nadat zijn vader werd gearresteerd en zijn moeder het gezin in de steek liet. In 1955 ontpopte Jerofejev zich als een veelbelovende leerling aan de universiteit van Moskou. Maar al snel botste hij met de docenten en werd hij van school gestuurd. Toen begon een leven van zwerven, tijdelijke baantjes en heel veel schrijven en drinken.

Van dat overmatige alkoholgebruik doet Jerofejev verslag in “Moskou-Petoesjki”, een autobiografische novelle die hij schreef in de Brezjnev-periode. Deze tekst werd klandestien verspreid vanaf 1969 en groeide uit tot een cultboekje. In 1973 verscheen de eerste druk in Israël en pas in het jaar voor de dood van de schrijver werd de roman in Rusland gepubliceerd.

Het boek werd door Mieke Lindenburg in het Nederlands vertaald als “Moskou op sterk water” en verscheen in 1993 bij Uitgeverij G.A. van Oorschot. Het verhaal beschrijft een reis die ene Venitsjka met een boemeltrein maakte tussen de steden Moskou en Petoesjki. Tijdens de trip, weg van het kommunistische machtscentrum Moskou en in de richting van het oude hart van Rusland, ontmoet hij bizarre personages, drinkt zich te pletter, lalt over zijn dronkemanshik, filozofeert over allerlei soorten cocktails en neemt onrechtstreeks, maar met zwarte humor en zelfspot het ekonomisch verzwakte en sociaal ontredderde Rusland op de korrel.

Het toeval wil dat er deze maand twee toneelvoorstellingen te zien zijn die van ver of dichtbij geïnspireerd zijn door deze tekst. Een eerste bij het Salon in Gent, het akteurslaboratorium van het Nederlands Toneel (waarover later meer). En een tweede bij de Parade, een Brussels gezelschapje rond Willem Carpentier en Rudi Meulemans. In een bewerking en regie van deze laatste speelt Kris Cuppens Venitsjka. Arne Lievens stond in voor het lichtontwerp voor “Moskou-Petoesjki”, een monoloog die voor het eerst te zien is op 16 en 17 februari in Les Tréteaux in Brussel (tegenover de KVS). In maart en april volgen reisvoorstellingen in Neeroeteren, Deurne, Aalst, Brugge, Eeklo, Brasschaat, Ninove, Diest en Galmaarden.

Voor meer inlichtingen over de Parade kan men kontakt opnemen met XL-Productions, het jonge managementbureau van ex-journalist Christian Lapinne.

– Info : (09) 230.13.78.

BROERS

Een van de schaduwvlekken op het programma van het eerste Brusselse Kunstenfestival was het feit dat men Stan vier verschillende produkties liet spelen. Hierdoor werd, ten onrechte, de indruk gewekt dat deze groep reprezentatief zou zijn voor het Vlaamse teater. Met een produktie als “De Laatsten” (van Gorki) werd bovendien aangetoond dat het biezonder slecht ging met de artistieke ontwikkeling van Stan. Wim Vangansbeke legde de vinger op de wonde toen hij na de première schreef dat het een voorstelling was van “een zelfgenoegzaam teaterklubje”, van “een verzameling toneelspelers die lijden aan stilistische inteelt en zelfoverschatting”.

Het zou echter verkeerd zijn Stan af te schrijven. Akteurs als Damiaan De Schrijver, Sara De Roo en Frank Vercruyssen hebben talent zat zoals onlangs nog te zien was in de tv-film “Het Verdriet van België”. En het blijft boeiend om te volgen hoe Stan zich, samen met leden van Dito’Dito, zonder blikken of blozen een weg graaft door het toneelrepertoire van de laatste vijfhonderd jaar. Stan is eigenzinnig en verrassend en dat zijn kwaliteiten die niet alle toneelgezelschappen bezitten.

Tot en met 25 februari brengt Stan nieuw werk in de Kaaitheaterstudio’s. Op 15/2 spelen Mieke Verdin en Damiaan De Schijver “Lieve Arthur” van Judith Herzberg en vertolken Jolente de Keersmaeker, Sara De Roo en Mieke Verdin alle personages in “Opstand”, een stuk uit 1870 van Villiers de L’Isle-Adam. Op 16, 17 en 18/2 wordt “True West” gespeeld. Dat stuk van Sam Shepard gaat over de gespannen relatie tussen twee broers, een suksesvol scenarioschrijver en een aan lager wal geraakte relschopper van rond de veertig. Een jaar of negen geleden was het in een tv-bewerking te zien bij de VPRO, met als vertolkers Gary Sinise en John Malkovich. Bij Stan worden de broers gespeeld door Frank Vercruyssen en Blauwe Maandag-boegbeeld Luk Perceval. Guy Dermul en Sara De Roo spelen op 21, 22 en 23/2 twee recente Nederlandse teksten, nl. “Echec” van Wanda Reisel en “Pick-Up” van Gerardjan Rijnders. Op 24 en 25/2 tenslotte spelen Willy Thomas en Jolente de Keersmaeker het zelfgeschreven “Kleine Bezetting”.

In maart zijn deze voorstellingen ook nog te zien in Neerpelt, Gent, Antwerpen, Leuven en Brugge.

– Reserv. : (02) 201.59.59.

EN OOK

– “Bouwmeester Solness” : Ignace Cornelissen regisseert een klassieker van Henrik Ibsen bij Theater Antigone. Voorstellingen op 21/2 in de Stadsschouwburg van Leuven, (016) 23.84.27, en van 22 t/m 25/2 in Theater Zuidpool in Antwerpen, (03) 231.57.58.

– “De Keuken” van Arnold Wesker : laatste voorstellingen van een spectaculaire KNS-produktie. T/m 18/2 in de Bourla. Reserv. : (03) 231.07.50.

– “Je Anne” : Chez Bompa Lawijt-aktrice Kadér Gürbüz en akteur/restauranthouder Jaak Vissenaken spelen de hoofdrollen in de suksesvolle en bejubelde musical-produktie waarmee het Koninklijk Ballet van Vlaanderen de herinnering levendig houdt aan Anne Frank. Op 16, 17 en 18 februari in de Antwerpse Arenbergschouwburg. Info : (03) 234.34.38.

– “Le Marchand de Venise” : Michel Tanner regisseert Shakespeare bij het Théâtre National. Voorstellingen t/m 19 februari in de Kleine Zaal. Reserv. : (02) 217.03.03.

EDWARD VAN HEER

Damiaan de Schrijver, een van de bezielers van de groep Stan.