In de VS wordt 75 procent van de wijn twintig minuten na betaling al gedronken. Central Coast, Californië, maakt gelukkig vooral wijn om van te genieten.

Qua naamsbekendheid zal de Central Coast, het gebied tussen Los Angeles en San Francisco, nog wel een tijdje tweede viool spelen, na Sonoma County en Napa Valley. Die laatste regio’s, ten noorden van San Francisco, kijken ook terug op een rijk verleden. Althans, naar Amerikaanse norm.

De wijngeschiedenis van bepaalde regio’s in Central Coast (zoals Santa Barbara, 150 kilometer ten noorden van Los Angeles) gaat slechts terug tot begin jaren zeventig. “De meerderheid van die pioniers wou aanvankelijk alleen maar druiven telen om aan de gevestigde wijnmakers in het noorden van Californië te verkopen”, vertelt Jim Clendenen, eigenaar van wijngoed Au Bon Climat in Santa Ynez Valley. “Toen die druivenhandel niet echt aansloeg, begonnen meer en meer eigenaars zelf wijn te produceren.”

Pinot noir

Die ontwikkeling startte in Santa Barbara County, waar het relatief koele klimaat en de invloed van de oceaan bewijzen dat men niet alleen in Napa Valley kwaliteit kan oogsten. Vijftien kilometer van de kust kan men op kalksteengronden druiven kweken in een regio die jaarlijks driehonderd dagen zon garandeert. De oogst loopt gelijktijdig met die in het noorden van Californië, maar de druiven groeien wel drie weken langer, waardoor ze meer specifieke smaken krijgen. De oceaan zorgt ervoor dat de dagelijkse temperatuur niet te hoog oploopt, zodat de natuurlijke zuurtegraad van de druiven behouden blijft. Daardoor kunnen de wijnboeren mooi gestructureerde en pittige wijnen maken.

De wijnbouw in de regio evolueerde in verschillende snelheden. Terwijl de wijngaarden in Santa Barbara County succesvol waren, kampten die rond Pasa Robles aanvankelijk met veel moeilijkheden. De wijnmakers slaagden erin om degelijke cabernet-sauvignonwijnen te maken, maar konden niet wedijveren met de kwaliteit van Noord-Californië. De komst van nieuwe, ondernemende wijnmakers in de jaren tachtig die het over een andere boeg durfden te gooien, deden de wijnproductie opleven. Hun geloof in het potentieel van druiven zoals pinot noir, syrah en grenache rendeerde. Daarbij mag de aandacht die de cultfilm Sideways uit 2004 van Alexander Payne aan Santa Barbara County en meer bepaald aan pinot noir besteedde niet onderschat worden.

Voor tal van nieuwe kleine wijnmakers was pinot noir het nieuwe toverwoord, maar tegelijk zette de media-aandacht hen aan om ook te experimenteren met andere, voor de Amerikaanse consument minder bekende druivensoorten.

ABC

Een van de meest gerespecteerde wijnmakers en een van de founding fathers van het succes is Jim Clendenen, eigenaar van wijngoed Au Bon Climat, beter bekend als ABC. Clendenen leerde het vak onder meer in Bourgogne voor hij in 1982 zelf in Central Coast startte. Jim Clendenen houdt halfjaarlijks een opendeurdag waarop hij zijn fans en amateur-wijnmakers een grote wijnvariëteit laat proeven en tegelijk zelf zijn kunsten als chef-kok toont. We ontmoeten hem terwijl hij net klaar is met de voorbereiding voor een buffet voor naar schatting vijfhonderd gasten. “Ik vind zo’n evenement belangrijk omdat ik in de eerste plaats wijnen maak die samengaan met lekker eten en die voor gezelligheid aan tafel zorgen. Ik streef daarom naar wijnen met een perfecte balans tussen alcohol en zuurheid. Ik ben zeker geen voorstander van wijnen met een hoog alcoholgehalte. Wijnen moeten energie opwekken, het gesprek stimuleren en mogen niet de gasten aan tafel in slaap wiegen.”

Met een baseballpet waaronder lange blonde manen pieken en zware trui lijkt Clendenen eerder op een houthakker dan op een wijnmaker. Nochtans wordt hij met zijn elegante wijnen door gespecialiseerde tijdschriften tot de beste professionals ter wereld gerekend. Clendenen heeft een voorkeur voor pinot noir en viognier, maar gaat ook aan de slag met minder bekende druiven, zoals albariño, barolo en tocai friulano. Zo blijft de pionier een vernieuwende rol spelen.

Hype door cultfilm

Gray Hartley, een voormalige visser uit Canada, en Frank Ostini, chef van restaurant Hitching Post II, startten eind jaren zeventig als amateurs met het maken van wijn. “Eigenlijk begon het als een grap”, aldus Gray Hartley. “Mijn vriend Frank belde me en wou in zijn barbecuerestaurant in Buellton naast bier ook wijn verkopen. Waarom zouden we niet proberen die zelf te maken. We hadden een oud whiskyvat en zo zijn we meer dan dertig jaar geleden begonnen.”

Lang voor de Hollywoodfilm Sideways restaurant Hitching Post II een prominente plaats in het verhaal bezorgde, viel het duo voor de charmes van pinot noir. Daarvan maken ze intussen tien referenties in verschillende stijlen. Daarnaast maken ze twee syrahwijnen en een merlot met cabernet franc die ze als huiswijn voor het restaurant Generation Red doopten. “Als chef hou ik van de combinaties van smaken en texturen”, zegt Frank Ostini. “Wat ik met eten doe, wil ik ook met wijn realiseren. De druiven voor Generation Red komen van twee wijngaarden die perfect samenwerken. De Alisos Vineyard in de heuvels van Los Alamos heeft cabernet-francwijnstokken die 25 jaar oud zijn en schitterende, aromatische druiven opleveren, terwijl op de Westerly Vineyard in Santa Ynez Valley merlot groeit met rijke tannines. Met wat syrah erbij creëren we een ronde, toegankelijke wijn met de smaak van volrijp fruit.”

Dankzij Sideways kon het duo aanzienlijk meer wijn maken. “Onze wijn verkocht vlot in Californië, maar daarbuiten bleven we onbekend. De film gaf onze wijnen een fenomenale naamsbekendheid. Maar we weigeren de prijzen te verhogen”, aldus Ostini. Zeven van zijn wijnen kun je proeven in zijn restaurant Hitching Post II, bekend om gegrilde Angussteaks én gebarbecuede artisjok.

Pasa Robles, het nieuwe Napa Valley ?

In de wijnregio rond Paso Robles, halfweg Los Angeles en San Francisco, werden de eerste wijnstokken al in het begin van de twintigste eeuw geplant, maar het zou tot begin jaren negentig duren voor wijnmakers echt beseften over welk uniek klimaat deze regio beschikt. In 1990 waren er twintig wijnmakers actief.

Momenteel telt de regio circa tweehonderd middelgrote en kleine wijnmakers, na Napa en Sonoma is dat het grootste aantal wijnmakers in Noord-Amerika. Het stadje Pasa Robles kreeg in een paar jaar tijd bijna dezelfde allures als grote broer Sonoma. Er gaat geen maand voorbij of er vestigen zich in de omgeving een paar nieuwe wijnmakers die met een jaarproductie van 60.000 flessen starten. Ze worden aangetrokken door de relatief lage instapkosten, het open karakter van de gevestigde wijnmakers die graag hun ervaring ter beschikking stellen, door de prima kalkrijke ondergrond (met pH van 7,4 tot 8,6) en het uitzonderlijke klimaat.

Tijdens de maanden juli en augustus verschillen dag- (30 tot 40°) en nachttemperaturen (10 tot 15°) maar liefst 25 tot 30 graden. Door die sterke afkoeling worden de zuren in de druiven evenwichtig bewaard, terwijl de wijnstokken overdag voldoende warmte krijgen om rijpe, vol smakende druiven te ontwikkelen. “Vijf jaar lang heb ik intensief in Californië gezocht naar de beste locatie om wijn in een rhônestijl te maken”, zegt de tachtigjarige Robert Haas, die sinds 1954 in de wijn actief is. Als invoerder van Château de Beaucastel (châteauneuf-du-pape) leerde hij kasteeleigenaar Jean-Pierre Perrin kennen. Uit hun contacten groeide een joint venture. Doel : een Californische wijngaard creëren à la châteauneuf-du-pape. “We zochten grond met een hoge pH en een microklimaat zoals dat van Château de Beaucastel. Zo kwamen we in de Adelaida Hills rond Pasa Robles terecht. Ik wist dat het een goede locatie was, maar na tien jaar moet ik toegeven dat ze nog beter is dan ik durfde dromen.”

“Omdat de oude Californische varianten niet aan onze verwachtingen voldeden, importeerden we wijnstokken van Beaucastel.” Dat was niet evident, want ze werden drie jaar in quarantaine op allerlei virussen getest. Maar uiteindelijk kon de Tablas Creek Vineyard aangeplant worden met mourvèdre, grenache noir, syrah, rousanne, counoise, viognier, grenache blanc en marsanne.

Robert Parker schreef in Wine Advocate van 30 juni 2005 dat de kalkstenen heuvels van Santa Barbara en Paso Robles over tien jaar even beroemd zullen zijn als de glamourrijke wijngaarden van Napa Valley. Zullen ze nog zo lang moeten wachten ?

Door Willem Asaert I Illustratie Arpaïs Du Bois