Pen met ster
Honderd jaar geleden ontwierpen drie heren in Hamburg de betere vulpen. Een eeuw later staan de pennen van Montblanc nog altijd voor kwaliteit, klasse en succes.
De Hamburgse handelaar in kantoorbenodigdheden Claus-Johannes Voss riep begin vorige eeuw de ingenieur August Eberstein en de vertegenwoordiger Alfred Nehemias bij zich, om te beraadslagen over de toekomst van een vulpen met eigen inktreservoir die onafhankelijk zou zijn van een inktbron. Ze besloten hun vaardigheden te bundelen om de commerciële uitdaging aan te gaan en richtten in Hamburg een fabriek op voor exclusieve vulpennen van de hoogste kwaliteit : de Simplo Filler Pen Company. Drie jaar later introduceerden ze de eerste vulpenserie vervaardigd uit zwart eboniet met een rode dop, en doopten ze Rouge et Noir, naar de bekende roman van Stendhal. Een jaar later kwam een verbeterde versie op de markt, de Montblanc, die in het geheel niet lekte en als symbool bovenop de dop een witte ster meekreeg, verwijzend naar de zes gletsjers die op de bergtop ontspringen.
Geïnspireerd door het succes werden ook schrijfpapier, inkt en mechanische potloden met een witte ster aangeboden. Maar de echte doorbraak kwam in 1924 met de Meisterstück, die op de penpunt het getal 4810 draagt, de hoogte van de Mont-Blanc. De Meisterstück straalde klasse en voornaamheid uit, was technisch helemaal af en werd al snel een begrip. Goedkoop was hij niet en elf jaar later, toen de klanten door de inflatie wat krap bij kas geraakten, kreeg de pen zelfs een levenslange garantie mee, een nooit eerder geziene stunt die meteen de betrouwbaarheid onderstreepte. Het tijdloze en fascinerende design zorgde er bovendien voor dat de pen ook een gezocht cultobject werd en een permanente plaats kreeg in het New York Museum of Modern Art.
Onvergankelijk
Na honderd jaar schittert de ster van Montblanc nog steeds en legt het merk er zich nog altijd op toe om een hoogstaand technisch product af te leveren dat ook nog twee andere, ongewone kwaliteiten te bieden heeft : high touch en de wetenschap dat de vulpennen met de hand vervaardigd zijn volgens traditionele methodes. Aan het hoofd van de modellenreeks van Montblanc staat nog altijd de zwarte Meisterstück 149. De vulpen is gemaakt van kostbaar zwart lakhars met vergulde onderdelen en heeft een 18 karaat gouden kroon, ingelegd met platina. In een wereld van snelle vergankelijkheid is een vulpen van die kwaliteit een zeldzaam goed en de makers willen dan ook dat de eigenaars er met al hun zintuigen van genieten. Dat kan alleen dankzij een uitgelezen schare van absolute toptechnici met een lange staat van dienst.
Gerhard Lorkowski begon veertig jaar geleden als jonge gereedschapsmaker bij het bedrijf en is tegenwoordig een Meister bij de Final Production. Alle schrijfinstrumenten van Montblanc passeren deze afdeling waar de zorgvuldig gefabriceerde, afzonderlijke onderdelen in elkaar worden gezet, gepolijst en gecontroleerd. Wat hem persoonlijk aan de Meisterstück 149 het meest opvalt, is dat de vulpen heel vaak wordt doorgegeven aan een volgende generatie. Dat is een ongewilde hommage aan een merk dat aan elk onderdeel een buitengewone aandacht besteedt. Elke penpunt heeft bijvoorbeeld een honderdtal processen doorlopen voordat hij terechtkomt bij Flora Rittmann, ‘de koningin van de penpunten’, die er de final touch aan geeft. Haar vaardigheid werd haar door een van de oudste vaklieden van het bedrijf bijgebracht.
Maar de meest verrassende functie is weggelegd voor Ayla Wendt, die zich essentieel tot ‘luisteren’ beperkt. Want ze heeft, in de twintig jaar dat ze bij Montblanc werkt, haar oor op vakkundige wijze kunnen trainen. Ze laat de punt van de pen in concentrische cirkels over het papier gaan en luistert naar de melodie die de punt op het papier maakt. Haar getrainde oor en haar gevoelige vingertoppen helpen haar bij het opsporen van de minste onregelmatigheid.
Wat Montblanc zo uitzonderlijk maakt, is het feit dat de pen compleet met de hand en in Europa in elkaar wordt gezet, dat ook alle toeleveranciers Europees zijn, dat de penpunten individueel en met de hand geslepen worden en vervolgens met onzichtbare inkt gecontroleerd op het ‘krassen’. Maar ook dat de constructie van het inkttoevoersysteem ervoor zorgt dat het lekken nagenoeg uitgesloten is, en dat is geen klein hoogstandje.
Dat de prijs niet mis is, heeft niet alleen met de kwaliteit te maken maar ook met het feit dat de gebruiker een beetje een droom koopt. Ook al omdat zo’n Montblancvulpen vaak op een heel bijzonder moment cadeau wordt gedaan : bij een plechtige communie of bij een belangrijk contract. Veel van de pennen gaan een leven lang mee, en niet zelden worden ze ook doorgegeven. In dat laatste geval kunnen de penpunten worden vervangen, omdat het handschrift nu eenmaal voor een bepaalde slijtage zorgt en vooral omdat de dikte van de penpunt aangepast moet zijn aan het handschrift van de gebruiker.
Eeuwfeestserie
Om zijn eeuwfeest als vulpennenproducent te vieren brengt Montblanc verschillende speciale series uit. Zo is er de Meisterstück Solitaire 1906 limited edition, waarbij een combinatie werd gebruikt van echt, antracietkleurig graniet van de Mont-Blanc en sterling zilver. De editie bestaat uit een vulpen, een balpen en een rollerball, en is gelimiteerd tot 1906 stuks. Op de top van de dop fonkelt een stergeslepen, Top Wesseltondiamant met 43 facetten die speciaal door het merk werd gepatenteerd. De vulpen kost 2470 euro, de rollerball en de ballpoint elk 1790 euro.
De Meisterstück Solitaire 100 is vervaardigd van puur 750 geel, rood of wit goud met mammoetivoren inlegwerk. De pen wordt in een oplage van honderd stuks gemaakt en de stervormige Top Wesseltondiamant schittert ook bij deze pen in de punt van de dop. Ze kost 15.750 euro.
Voor de meer modale vulpengebruiker is er de Starwalkerreeks die een wat jonger publiek aantrekt, en waarvan de prijs begint bij 325 euro, terwijl de klassiekere gebruiker zich eerder door de Meisterstück Classic laat verleiden en dat voor dezelfde prijs.
De bekendste is uiteraard de Meisterstück 149, ook de ‘dikke’ of Power Pen genoemd omdat hij volumineuzer uitvalt en vooral door staatshoofden wordt gebruikt om internationale verdragen te tekenen. Hij kost 520 euro.
Ook bij de Montblanc Starwalker Special Edition zweeft een stervormige diamant in de dop, terwijl op de clip het gedenkcijfer 100 aanwezig is en de pen een gravure van de hoogste berg van West-Europa meekrijgt. De vulpen kost 520 euro, de ballpoint 415 euro.
Maar de absolute top van alle pennen die bij Montblanc gemaakt worden, is de Meisterstück Solitaire Royal, waarvan slechts drie stuks bestaan en die versierd is met 4810 Pavédiamanten, die elk afzonderlijk geslepen worden met 35 facetten. Niet helemaal verwonderlijk dat de prijs op 125.000 dollar werd vastgelegd.
Door Pierre Darge
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier