Het idee kwam spontaan naar boven toen we een thema zochten voor het eindejaarsnummer : opnieuw beginnen. Omdat we de indruk hadden dat we dat in 2014 allemaal een beetje zouden moeten doen. De hele wereld misschien wel. Daar hebben Gunter Pauli en Michel Bauwens het over in hun inspirerend openingsinterview (p. 22). Hoe komen we uit deze vreselijke en ongelijke situatie waar we onszelf hebben ingewerkt : armoede, vervuiling, overproductie, welvaartsziektes… Hoe gaan we naar een rechtvaardiger wereld, een duurzame maatschappij, waarin iedereen de kans krijgt om gelukkig te worden. Het lijkt wel een visioen uit Star Trek, maar de eerste lijnen van verandering tekenen zich af, en de heren hebben de hoop op een betere wereld nog niet opgegeven.

We zijn dol op mensen die opnieuw kunnen beginnen. Op comebackkids. En dan maak ik een uitzondering voor Silvio Berlusconi die na elk schandaal weer opduikt alsof er niets aan de hand is. Dat heeft niets te maken met opnieuw beginnen, hij weet gewoon van geen ophouden, subtiele nuance. Gunter Pauli zei zijn baan bij Ecover op, toen hij merkte dat de palmolie die ze in hun zepen gebruikten, meehielp aan de vernietiging van het oerwoud. Michel Bauwens heeft twee sabbatjaren genomen om zichzelf belangrijke vragen te stellen. Dat vraagt lef. Niet iedereen kan of wil opnieuw beginnen.

We lezen graag over een nieuwe start omdat het de belofte inhoudt dat we er allemaal recht op hebben. We bewonderen mensen die hun leven een nieuwe wending geven, omdat we hopen dat we dat zelf ook kunnen als het nodig is. Ik heb daar vaak mijn twijfels over. Lieve begon als alleenstaande moeder opnieuw na een drugsverslaving, en studeert binnenkort af als orthopedagoge (p. 40). Michelle kreeg nieuwe longen en kijkt nu zelfs uit naar een berg strijk omdat ze die eindelijk zelf kan doen (p. 34). Zou ik de kracht vinden om onder die omstandigheden door te gaan en er beter uit te komen ? Ik weet het eigenlijk niet. Zelfs van de drie mensen die zich omschoolden tot verpleegkundige (p. 60), denk ik : werken, een huishouden en dan nog drie jaar studeren ? Ik zie het mezelf niet doen.

Je kunt radicaal opnieuw beginnen, het spreekwoordelijke pakje sigaretten kopen en nooit meer terugkomen : nieuw paspoort, andere naam, onderduiken (p. 54). Je kunt poëtisch opnieuw beginnen en elke dag een onbekende wereld tekenen, met een eigen taal, en een flora en fauna die uitsluitend groeien in je hoofd. Dat doet Luigi Serafini (p. 28), zijn Codex Seraphinianus – de encyclopedie van een imaginaire wereld – fascineert nog steeds. Een themanummer over de kracht, de magie en het mysterie van opnieuw beginnen.

lene.kemps@knack.be

Lene Kemps

“We bewonderen

mensen die hun leven

een nieuwe wending geven, omdat we hopen dat we dat zelf ook kunnen als het nodig is”