Droogtelijntjes en ruwe plekjes tonen aan

dat de huid een vochttekort heeft.

Met een goede hydraterende crème is dat

euvel zo verholpen. Uitleg bij de werking van

vochtinbrengende crèmes en een overzicht

van het aanbod hydraterende produkten.

LINDA RAATS

FOTO : SCHROEDER/REPORTERS

Deshydratatie is een fenomeen waar niet alleen een droge huid mee te maken krijgt, ook een vette huid kan vocht te weinig hebben. Hydraterende crèmes zijn biezonder nuttig voor de huid en bijna net zo onmisbaar als zonneprodukten. Het belang van de hydraterende produkten blijkt duidelijk uit hun marktaandeel : ze maken meer dan de helft in het totale aanbod van de gelaatsverzorging uit (56 procent in 1990).

Een vochtarme huid is gemakkelijk te herkennen : niet soepel en schilferig. Wanneer men in de wang knijpt, is er een mozaïek van fijne lijntjes te zien. Een normale huid die voldoende vocht bevat, ziet er strak en stevig uit omdat een natuurlijk beschermlaagje ervoor zorgt dat het vocht in de huid niet verdampt. Maar wanneer het natuurlijk beschermlaagje aangetast is, kan het vocht wel ontsnappen en wordt de huid schraal en rimpelig.

In de natuur noemt men een ekosysteem het geheel van fauna, flora en milieu dat op eenzelfde plaats gegroepeerd is en door interakties van elkaar afhangt voor het evenwicht. Geen enkel onderdeel mag de natuurlijke orde verstoren, zoniet ontstaat een onevenwicht. Sinds kort beschouwen sommigen de huid als een ekosysteem : de huid voorziet in eigen behoeftes, is in staat zich te verdedigen en kan het evenwicht herstellen wanneer dit verstoord wordt.

De huid is opgebouwd in lagen. Vooral de buitenste huidlaag, de hoornlaag, speelt een belangrijke rol in het vochtgehalte van de huid. De hoornlaag bestaat uit dode huidcellen die door voortdurende deling naar het huidoppervlak worden geduwd. Aanvankelijk zijn de huidcellen levend en gevuld met vocht, maar tijdens de vier weken die ze gemiddeld nodig hebben om het huidoppervlak te bereiken, bevatten ze steeds minder water en worden ze gevuld met keratine of hoorn en vormen dus de hoornlaag, de huidlaag waarop de hydraterende crèmes worden aangebracht. De hoornlaag bekijkt men tegenwoordig niet langer als afval, als lagen dode huidcellen. De hoornlaag krijgt een hoofdrol toebedeeld. Ze wordt vaak met een kade vergeleken, maar eerder is het een dam met in- en uitgangen die een levend organisme isoleert van een turbulente omgeving. De epidermis in haar levende deel is op zich een soort fabriek met maar één doel : het fabriceren van een hoornlaag.

De metamorfoze van levende huidcel tot hoorncel vindt geleidelijk plaats : de cellen worden platter, stapelen zich op als dakpannetjes en verliezen hun kern. Het zijn lege zakjes bestaande uit vetten, keratine en vocht, en ze liggen in tien tot twintig opeenvolgende laagjes op elkaar. Het cement dat ze samenhoudt, bestaat uit essentiële vetzuren. De cellen van de hoornlaag worden voortdurend afgebroken door wrijving van de huid. In normale omstandigheden is daar niets van te zien, wel wanneer de zon te hard schijnt, de lucht te droog is, de zeep te ruw of er te weinig wordt gedronken. Op de hoornlaag zit namelijk een beschermlaagje, de hydro-lipide film, dat ervoor zorgt dat de cellen mooi aan elkaar kleven tot ze afschilferen. De hydro-lipide film bestaat uit wel 1000 molekulen, proteïnen, minerale zouten, melkzuur, talg, zelf een samenstelling van trigliciden en squalane, maar ook wassen en natuurlijke hydraterende faktoren : een lange lijst die telkens weer met nieuwe ontdekkingen wordt aangevuld.

Het sebum (huidsmeer) wordt geproduceerd door de talgkliertjes aan de basis van de haartjes in de haarzakjes, en vermengt zich met het zweet dat door de zweetklieren wordt gefabriceerd en het vocht dat via de huid verloren gaat. Omwille van het zweet dat erin zit, heeft de water-vetfilm een zuurtegraad (ph) die schommelt tussen 4 en 6. De gezondheid van de huid hangt nauw samen met de zuurtegraad. Onder de talrijke stoffen die de hydro-lipide film vormen, hebben sommige een tamponfunktie : het vermogen om snel de ph te herstellen en dus een overdreven hoeveelheid zuur of alkaliciteit te neutralizeren. Veel detergenten, zelfs al zien ze eruit als een zachte zeep, hebben de neiging het huidoppervlak alkalisch te maken. Dat verstoort het huidevenwicht niet zonder gevolg : het beschermlaagje wordt weggewassen en de huid is vatbaarder voor infekties en het vocht in de diepere huidlagen kan ongeremd verdampen. Na een te sterk detergerende zeepbeurt heeft de huid ongeveer tien minuten nodig om de fysiologische ph terug te vinden, op voorwaarde dat de huid van nature voldoende sebum produceert. Bij herhaald wassen kan het ruim tien uur duren, want de damfunktie van de huid wordt onvermijdelijk bedreigd door bruuske en kontinue variaties in de ph. Het eerste meetbare optreden van een te ruw reinigingsmiddel is de onmiddellijke versnelling van het onvoelbare vochtverlies.

Hydraterende produkten werden speciaal ontwikkeld om het onevenwicht in de hydratering van de huid te kompenseren en het vet-vochtfilmpje van de huid te herstellen. De meeste van deze produkten beperken zich niet tot de toevoer van vochtinbrengende faktoren, maar leggen ook een laagje op de huid, waardoor verdamping wordt ingedijkt. Omdat hydraterende crèmes niet erg diep in de huid dringen en worden aangebracht op een huid waarvan de cellen voortdurend afschilferen, moet er van dit type produkten geen langdurige resultaten worden verwacht.

De meeste hydraterende crèmes zijn van het olie-in-water type, lichte fijnecrèmes, emulsies of gels met sterk hydraterende bestanddelen. Aminozuren zijn een klassiek ingrediënt, glycerol, collageen en elastine ook.

In veel hoogstaande hydraterende produkten, zit hyaluronzuur, een synteseprodukt dat vroeger uit hanekammen werd gehaald en dat in staat is om wel 200 keer zijn gewicht in vocht op te slorpen. Ook ureumzuur heeft een sterk vochtbindend vermogen en mucopolysacchariden worden eveneens vaak verwerkt. Op de meeste hydraterende crèmes wordt de aanwezigheid van MNF vermeld, drie letters die staan voor Natural Moisturizing Factors, een geheel van suikers en andere stoffen met vochtbindende eigenschappen. Liposomenpreparaten zijn vaak ook vochtinbrengend. Zij hebben het voordeel van een fijnere textuur.

Het vochtgehalte van een hydraterend produkt heeft niets te maken met zijn werkzaamheid, integendeel, hoe meer water in de formule, des te kleiner de hydraterende werking : het komt vooral op de toegevoegde elementen aan.

Bij een recente test werden een twintigtal hydraterende crèmes getest op hun vochtinbrengende werking en hun effekt op droogtelijntjes. Daarbij bleek nauwelijks een verband tussen prijs en kwaliteit : alle hydraterende crèmes werkten goed. Laat u bij de keuze van een vochtinbrengende crème dan ook leiden door uw persoonlijk gevoel en kies voor een produkt dat de vermelding “hydraterend” of “vochtinbrengend” draagt. Een produkt ook dat komfortabel uitsmeert en niet vet aanvoelt. Het is ook verstandig om de echte klassieke zeep zoveel mogelijk te vermijden. Kies alkalivrije zepen, overvette zepen of wasblokjes en gebruik een hydraterende bodylotion na een duik in het badschuim.

Het is nooit te laat om hydraterende produkten te smeren : ze hebben een onmiddellijk resultaat. Er bestaan komplete vochtinbrengende gamma’s als Hydra Star van Christian Dior, met aktieve maskers, dag- en nachtcrèmes in diverse texturen en dus simpel aan te passen aan huidtype en seizoen. Heel krachtig is Hydra-Sérum van Chanel, verpakt in een doseerflakon en bedoeld als een kuurprodukt. Ook Concentré Hydratant van Lancaster is een vochtbad. Aqua Sérum van Guerlain, Hydrative van Lancôme, Hydra+ van Roc, Hydratant Absolu van Yves Saint Laurent, Hydroscience van Jeanne Piaubert en het H2O-gamma van Rubinstein zijn allemaal even valabel.

Tot het Hydraphase-gamma van Phas behoort een hydraterend masker (670 fr.) geschikt voor een gevoelige schrale huid. Nieuw is de Hydraphase dagcrème (950 fr.), een produkt dat zich aanpast aan de behoeften van de huid en dat osmetol bevat, een complexe molekule met de eigenschappen van een spons. Hydrance van Avène bestaat in een rijke uitvoering voor een zeer droge huid en een lichte versie voor een gemengde of vette huid (675 fr.), waarbij in de versie voor de vette huid extra vetzuren uit jojoba en saffloer werden verwerkt.

Optima van Nivea is een water-in-olie emulsie met een ingebouwd co-enzym en vitamines C en E (399 fr.). De nieuwe Nivea Visage (279 fr.) is een gekleurde hydraterende dagcrème in twee tinten.

Hydra-contrôle (990 fr.) van Lancôme is een frisse blauwe gel, onwaarschijnlijk licht en op basis van glycerol, een ideaal produkt voor wie een vette huid heeft. De gel wordt ook geapprecieerd door de heren. Hydra-Tricella van Givenchy werkt in op het omhulsel van de cellen van de hoornlaag en bestaat in twee texturen, de ene romiger (1850 fr.), de andere luchtiger (1575 fr.).

Hydratering à la carte, waarin eenzelfde produkt in een rijkere of lichtere versie of met verschillende texturen (emulsie, gel, crème) wordt aangemaakt, is duidelijk een trend en men speelt daarbij perfekt in op de wisselende behoeftes, niet alleen naargelang het huidtype, maar ook afhankelijk van het seizoen en de persoonlijke voorkeur.

Emulsies, gels en crèmes, lichtere en rijkere versies : hydratering à la carte is de trend.