Op een plek die door de Maori’s als Punatapu, (heilige waters) werd omschreven, bouwden Sue en Pat Farry met de hulp van toparchitect Ian Athfield een huis dat tot een exclusief gastenverblijf uitgroeide.

Tekst en foto’s Pierre Darge

Als Nieuw-Zeeland één kwaliteit bezit, dan is het ruimte, gevuld met intense kleuren. En daartussen mensen met dromen, zoals dat in een jong land past. Pat en Sue Farry brachten hun jeugd op het platteland door. ?Mijn vader was een fisher guide?, herinnert Sue zich, ?die zijn eigen groenten kweekte, herten schoot omwille van het vlees, in de natuur leefde, een echte bushman. We leefden op een afgelegen stuk land in het zuidelijke merengebied en hadden veel contact met Maori’s. Een deel van mijn opleiding gebeurde in een klein schooltje met slechts drie kamers en zelfs geen douche. Of we kregen les via de radio. Dan weet je wat isolatie betekent en leer je tegelijkertijd gezelschap appreciëren. Die isolatie zoek je later weer, het gezelschap van anderen ook. In die twee uitersten ligt de basis van wat we hier tot stand brachten.?

?Ik weet niet of wij de plaats hebben gekozen?, zegt Pat. ?Vaak heb ik eerder het gevoel dat de plek naar ons heeft gezocht. Dan denk ik aan die ene vraag die je later misschien wordt gesteld : Wat heb je met het land gedaan dat je te leen kreeg ? Ik hoop dat we ’t een beetje beter achterlaten dan we het gevonden hebben en dat diegenen die na ons komen daar weer een steentje aan toevoegen. Plaatsen vind je zoals je mensen vindt : je kiest ze, maar je weet niet waarom. Het onderbewustzijn regelt dat wel voor je. Toen ik hier twintig jaar geleden als jonge huisdokter arriveerde, was Queenstown nog een dorp. Dat bleef niet zo en dat betekende dat ik als enige arts vaak gebukt ging onder het werk. Ook toen er collega’s kwamen. De behoefte groeide aan een plek om tot rust te komen, en die behoefte heeft achttien jaar geleden geleid tot het plannen van een huis in de natuur. Sue en ik houden veel van de stad met zijn verleidingen, van het theater, van kunstgaleries, maar altijd weer trok de natuur.?

We zitten op het terrasje van Punatapu in de zondagochtendzon. Jasmine, ook een kind van de eenzaamheid, dochter van een kreeftenvanger die school heeft gelopen via correspondentiecursussen, brengt sterke koffie. Een hellend pad leidt naar de keuken die doorgesneden wordt door een partij glas. Net zoals in de badkamer van de luxueuze Punatapu-suite, waar ik de nacht heb doorgebracht. En waar de zon die ochtend zo overweldigend heerlijk door het glas brak en bezit nam van het losstaande bad met vergulde poten.

?We wilden op elke plek de natuur bij ons hebben omdat die voor een gevoel van vrijheid zorgt, en dat hebben we optimaal uitgespeeld in de veranda. Ik ben dol op de natuur, op het buitenleven, maar heb soms geen behoefte aan de gure wind of de koude. Dan wil ik me in de warmte nestelen, met de natuur in al zijn geweld om me heen achter glas. Daarom wilde ik een kruidentuin en binnentuintjes. Maar we zochten ook privacy, Pat voelt zich graag door muren omringd, iedereen van ons wil wel een beschermd plekje voor zichzelf. We dachten ook vooruit : de kamers moesten multifunctioneel zijn, met ons kunnen meegroeien, later ook geschikt zijn voor anderen. Want tegelijkertijd moest dit een open huis zijn voor veel mensen. Als je je jeugd in isolatie hebt doorgebracht, kijk je uit naar ontmoetingen met anderen en ga je ze waarderen.?

De Farry’s begonnen met weinig geld en één klein huisje. Ze spraken Ian Athfield aan om hen te helpen, met in het achterhoofd een soort farm. ?Willen jullie een nepboerderij, een replica, of een huis uit 1980 ?? was zijn spontane reactie. ?Ian is een individualist?, zegt Sue, ?wiens werk meer op een uiting van kunst lijkt. Hij is grappig, oprecht, besteedde veel aandacht aan wat onze drie kinderen van het huis verwachtten. En hij heeft geen moeite om nee te zeggen. Maar niet nadat hij eerst alle moeite heeft genomen om zich in te leven in de wereld van zijn klanten-vrienden. Daarom kwam hij een tijdje in ons oude huis doorbrengen. Hij vond dat als we toch geen nepboerderij wilden, we recht hadden op alle technologieën die de laatste tien eeuwen voorhanden waren geweest.?

Het resultaat van achttien jaar bouwen, mag gezien worden, maar is nog altijd niet af. Boven het buitenzwembad ontbreekt nog een glazen dak, zodat de eendjes zich nu af en toe ongehinderd in het water kunnen wagen. En overal is er verscheidenheid. Antieke meubels in de zitruimte waar hedendaagse Maori-kunstwerken aan de muur hangen. Mooie oude tegels, die door eigentijdse vloerverwarming worden opgewarmd. Op elkaar gestapelde stenen zonder bindmiddel naast gekalkte muren, veel glas, leistenen daken, een schuur en een toren die de indruk van een gehucht versterkt.

?Van in het begin al hadden we de indruk dat we meer dan één huis wilden bouwen?, zegt Sue. ?Mensen verklaarden ons gek : hier liep niet eens een verharde weg heen, we hadden water noch elektriciteit, maar wel volop natuur. Nu zeggen diezelfde mensen dat we geluk hebben gehad. De huisjes groeiden het ene na het andere, onze drie zonen vonden snel elk een eigen plekje. Nu zijn ze het huis uit, ze zitten in New York en Tokio, en ik vond dat we anderen van de ruimte moesten laten genieten.?

De huisjes, gebouwd rond een centraal pleintje, lijken samen op een wat geïsoleerd Toscaans gehucht in warme, gele kleuren. Men vindt op Punatapu niet alleen volumes met forse schoorstenen, maar ook een heuse toren, en een schuur, beide tot gastenverblijf omgevormd. Maar ook een kruidentuin, en een bibliotheek die openstaat voor de gasten. Bij het ontbijt onder een staalblauwe hemel zijn de hazen nooit veraf, ligt de hond te zonnen voor de veranda. ?Fundamenteel is de vrijheid van te kunnen bewegen, een vrijheid die niets kost?, zegt Sue. ?Vele mensen zijn vergeten hoe essentieel die vrijheid is. En ik wilde geen artificiële materialen maar steen, hout, leisteen, terracotta potten, open haarden waar nog hout in wordt verbrand. Verwijzingen naar mensen van een andere origine, Turkse, Ethiopische en Amerikaanse tapijten van de indianen welteverstaan. Kunstwerken van aboriginals en Maori’s, van vroeger en van nu in een harmonieus evenwicht. En een huis dat gerust eclectisch mocht zijn als illustratie van onze veelzijdige interesse voor andere culturen.?

Punatapu ligt twaalf kilometer van Queenstown, en evolueerde na het vertrek van de kinderen tot een luxueus gastenverblijf met een Australische kok, die ’s avonds een diner klaarmaakt op maat van de gasten. De chef is er niet, en dus heeft Sue zichzelf even uitgeleefd in een soepje van selder en zoete aardappel. ?Toen we als kind eens in de maand op die farms samenkwamen, leerde ik er het belang van the art of conversation. Die les ben ik nooit vergeten, en onze gasten zorgen nu als het ware voor het vervolg. Gooien ideeën van over de hele wereld op tafel, zijn vaak zeer bereisd, nieuwsgierig, actief. Maar we staan erop dat hun verblijf hier in alle vrijheid verloopt : ze kunnen samen met ons eten, of in de privacy van hun kamers, of gewoon aan de rand van het zwembad. De praktijk heeft uitgewezen dat ze meestal op een goede conversatie aansturen, misschien omdat deze omgeving zo inspirerend werkt. Ik geloof dat velen hier iets herkennen dat ze vergeten waren : het belang van in de natuur te zitten. Dat helpt hen zichzelf terug te vinden.?

Het echtpaar heeft de kunst van de gastvrijheid in Punatapu tot een zeer apart niveau opgetild. De avond dat ik door Jasmine werd opgehaald en in de familiekring werd verwelkomd, hadden de Farry’s op mijn kamer discreet een stapeltje hedendaagse Nieuw-Zeelandse literatuur klaargelegd en drie video’s met Nieuw-Zeelandse films. Televisie was er niet, die wordt slechts op uitdrukkelijke aanvraag de kamer binnengereden.

Punatapu ligt in de buurt van Queenstown, in het zuiden van Nieuw-Zeelands Zuidereiland, en is per wagen of per helikopter vanaf het vliegveld te bereiken. Tarieven kunnen aangevraagd worden per fax : (00-64) 3-44.26.624.

De kunst is overal : Toscaanse kleuren en abstracte lijnen loeren om elke hoek.

Ingebouwd in de natuur : de badkamer van de suite.

Rechts : de toren draagt in grote mate bij tot de indruk dat Punatapu meer een gehucht is dan een woning met losstaande gastenkamers. Onder : de veranda leidt naar het kleine terrasje aan de voorzijde van het hoofdgebouw.

Pat en Sue Farry : achttien jaar sleutelen aan een open huis (links). Actuele Maori-aanwezigheid : de verroeste metalen spiraal van Jeff Thompson verwijst naar de overweldigende bloei van varens en clematis in Nieuw-Zeeland.