Spelletje. Van wie zou de volgende uitspraak afkomstig kunnen zijn? “Ik heb cliënten gehad die mij zegden dat hun partner niet op de hoogte was van het feit dat ze bij mij kwamen…”

Zou het een zinnetje uit een gesprek met een prostituée zijn? Of gaat het om een waarzegster? Of is hier misschien de baarlijke duivel zelve aan het woord? Voor wie anders moet men zich zo schamen dat zelfs de eigen partner niet mag weten dat men bij hem of haar te rade gaat?

Goedele Liekens, zegt u? Tja, in dat geval moeten we toegeven dat enige gêne op zijn plaats zou zijn, maar laten we haar als hors série beschouwen – kwestie van de geciteerde professor niet te veel in verlegenheid te brengen…

Want inderdaad, de uitspraak is afkomstig van een hoogleraar, niet gespecialiseerd in een of andere lugubere discipline maar heel gewoon orthopedagoog en psycholoog. Niet ‘doorgegroeid’ of ‘afgezakt’ – naargelang van uw persoonlijke appreciatie – naar een mystieke sekte maar heel gewoon in functie als docent aan de Vrije Universiteit Brussel. En ja, de man noemt zich ook psychotherapeut en ontvangt in die hoedanigheid cliënten.

Frank De Fever – zo heet de professor – heeft een boek geschreven voor mensen die zich afvragen of ze geen baat zouden kunnen hebben bij het raadplegen van zo’n psychotherapeut, maar daar niet goed aan durven beginnen en ook niet echt weten waarheen. In ‘Pak van mijn hart’ legt hij uit welke therapievormen er zoal op de markt zijn en hoe men best te werk gaat om bij een betrouwbaar figuur terecht te komen. Vermits om het even wie – u leest het goed: om het even wie – veel geld kan vragen om naar de zielenroerselen van een ander te luisteren, is dat laatste zeker geen overbodige luxe.

In een interview verderop (pag. 54) probeert De Fever het mysterieuze waas, dat nog steeds rond deze vorm van hulpverlening hangt, weg te blazen. “Velen van ons hebben wel eens levensproblemen. Als je zelf geen oplossing ziet, waarom zou je er dan geen deskundige bij halen? Dat is toch geen zwakte.” Zo simpel kan het dus zijn.

Misschien zou er heel wat nodeloze ellende voorkomen worden als deze visie op geestelijke gezondheidszorg wat ruimer verspreid zou raken. Weg met dat vooroordeel dat enkel geschiften psychotherapie nodig hebben. Weg met die schaamte. Gewoon even hulp vragen. Wie in goede handen terechtkomt, kan misschien drama’s vermijden, leed verzachten, geluk bevorderen. Voor zichzelf maar ook voor anderen.

Welaan dan, allen bij de psychotherapeut op schoot? Zo eenvoudig is het nu ook weer niet. Niet alleen omdat een psychotherapeut voor velen om financiële redenen onbereikbaar blijft (bij psychologen betaal je de volle pot – tussen 850 en 1500 frank per sessie) maar ook omdat vandaag, bij zowat iedereen die zich in menselijke relaties verdiept, die andere boodschap te horen valt: “Maak tijd voor elkaar, luister naar elkaar.” Misschien moeten we maar eerst eens dat advies ter harte nemen. En als dàt geen soelaas brengt, is er nog altijd de deskundige die daarvoor heeft doorgestudeerd.

Ook al gemerkt dat onze gesprekken steeds vaker bestaan uit halfuitgesproken zinnen, hinkstapgedachtesprongen en slechts vluchtig aangeraakte gevoelens? Luisteren naar elkaar kunnen we allang niet meer. Wat vroeger deel uitmaakte van de dagelijkse omgang, wordt tegenwoordig een sociale vaardigheid genoemd, die eigenlijk in een lespakket hoort te zitten.

Misschien is dat inderdaad de richting die we uit moeten: in onze van communicatiemiddelen vergeven samenleving, kinderen leren dat hun oren niet enkel dienen om furby’s te aanhoren, maar ook om te luisteren naar de niet-virtuele, levende wezens rondom hen. Als we elkaar een béétje willen verstaan, dringt een dergelijke maatregel zich op. Zo niet, dan kunnen we binnenkort allen in de rij gaan staan en betalen opdat er nog iemand naar ons zou willen luisteren.

Hallo, bent u er nog?

Johanna Blommaert