Muziek als modekritiek

Met het debuut ‘Living in a Magazine’ in 2001 heeft Zoot Woman ongewild de eighties-revival op zijn geweten. Bassist Stuart Price werd tussendoor uitverkoren door Madonna, en brengt nu met zijn oude vrienden een nieuwe cd uit. Melancholische elektro-soul op z’n best.

Twee jaar geleden kleurden ze onze dagen. Drie afgeborstelde kerels in witte pakjes en met af en toe een Gucci-zonnebril op de neus. De nette look van Zoot Woman was een vette knipoog naar new romantics uit de jaren ’80 als Duran Duran en Howard Jones. De radiohits Living in a Magazine en It’s Automatic deden de rest. Zoot Woman was de meest opvallende debutant in tijden.

In de groep gingen twee broers uit Reading, Johnny (zang, gitaar) en Adam Blake (toetsen), een verbond aan met hun jeugdvriend Stuart Price, die op dat moment als houseproducer Jacques Lu Cont al op een enorme reputatie kon bogen. Met het project Les Rythmes Digitales, dat The Human League en Visage omarmde en godbetert Nik Kershaw als gastvocalist uitnodigde, stond hij aan de wieg van de eighties-revival .

Intussen zijn de vervelende eighties-doorslagjes in de dance helaas niet meer te stoppen. Vergeet alle electroclash-rommel die je tegenwoordig overspoelt. Het enige lichtpunt heet nog altijd Zoot Woman. Op hun nieuwe album bewijzen ze opnieuw waarom ze met kop en schouders boven de rest uitsteken.

Voor de zogenaamde aanstoker van de eighties-revival is het tweede Zoot Woman-album verrassend tijdloze en pure pop.

Stuart Price : Ik ben destijds met die eighties-referenties begonnen omdat niemand anders dat deed. Het was een statement. Toen, in 1999, waren de geluiden uit die era een vrijwel onontgonnen inspiratiebron. Nu iedereen erop springt, is het een pak minder aanlokkelijk. Het is tijd voor iets anders.

Ik las dat de klank van de eighties je meer interesseerde dan de muziek zelf. Je zou niet eens naar pakweg Ultravox of Spandau Ballet luisteren.

Inderdaad. Ik ben vooral dol op de productie van de platen van de jaren ’80. Ik vind Dare van The Human League vandaag nog altijd fris en rauw klinken. Maar de melodieën van heel wat eighties-songs waren om bij te huilen. Het idee om de sound en de analoge apparatuur van die periode te koppelen aan de songschrijfkunst van de Amerikaanse muziek uit de jaren ’70 sprak me erg aan. Als je de pretentie en de onnozele titels uit de jaren ’80-muziek wiedt, kan dat op een boeiende fusie uitdraaien.

De muziek op je nieuwe plaat is romantisch en opwekkend, maar de teksten blijken gitzwart. Wou je licht en donker in balans houden ?

Dit is een heel persoonlijke plaat. In de fase van het componeren, werkten we individueel. We lieten ons alle drie leiden door het gemoed van het moment. Nadien hebben we al onze muizenissen in één verhaal gegoten. Het resultaat is tekstueel inderdaad heel donker. Toen ik de David Lynch-film Mulholland Drive voor het eerst zag, was ik verschrikkelijk kwaad. Ik kon er niet bij dat ik twee kostbare uren van mijn leven aan die shit vergooid had. Toen de slotscène voorbij was, dacht ik : wat een zinloze rommel. Tot ik ergens een verklaring voor de film las en ik plots de link tussen de scènes begreep. Die uitleg prikkelde me zozeer dat ik de film nog een keer heb bekeken. Van de top-vijf van de slechtste films die ik ooit zag, kwam hij in één klap in de top-vijf van de beste terecht. Er wordt een landschap in geschilderd met erbovenop geprojecteerde teksten. Elk apart zegden die twee elementen weinig of niks, maar samen gingen ze tien keer zo diep. Dat gegeven inspireerde me voor deze plaat. De muziek is het landschap. Het duwt de teksten een andere richting uit.

Het komt over als een break up-album.

Zowel Johnny als ik hadden een relatie die ten einde liep. De song Taken it All is wat dat betreft overduidelijk. Het gaat over het gevoel dat je geliefde alles heeft weggenomen. Dat je ziel is weggerukt. Als je over relaties schrijft, heb je per definitie iets waar iedereen zich in kan terugvinden. Dat is het enige wat alle mensen over de hele wereld bindt : iedereen heeft relaties, ziet er wel eens één op de klippen lopen en weet dus wat een gebroken hart is. Toch mag je niet overdrijven. Het is nogal pretentieus om in songs te specifiek over je relaties uit te weiden. Taken It All houdt het daarom heel simpel. De boodschap is : ik heb alles aan je gegeven, het is genoeg geweest, ik ben nu compleet leeg. Grey Day heeft meer substantie. In dat nummer zeggen we : als alles goed loopt, moét er wel iets mis gaan. Die golfbeweging, dat is het leven. Als je down bent, wacht je op dat sprankeltje hoop dat je weer kan optillen. Maar als je dan een week gelukkig bent, is er weer iets dat je naar beneden haalt. Een pessimistische visie, maar wij brengen ze op een melancholische manier. We willen duidelijk maken dat zo’n gevoel normaal is.

Madonna vroeg je als musical director voor haar Drowned-tournee op het moment dat Zoot Woman nog 50 concerten had af te werken.

Zoot Woman zat al een tijdje met een probleem. Ik had al aardig wat live-ervaring met Les Rythmes Digitales, Johnny en Adam nog niet. In de studio zat de chemie tussen ons drie goed, maar op het podium vlotte het niet. Madonna’s tournee was de beste keuze die ik toen kon maken. Dat betekende immers dat Johnny en Adam verplicht werden hun eigen elan te vinden, zonder mij. Johnny is er een betere zanger door geworden en Adam een betere muzikant. Er was die fysieke afstand tussen ons : ik had de V.S. als uitvalsbasis, zij Engeland. Toen we eindelijk weer samen kwamen, stelden we vast dat onze vriendschap onbeschadigd was. We zetten ons meteen aan de nieuwe plaat. Door de lange scheiding keken we fris tegen de zaken aan. Die allereerste dag schreven we Grey Day. Dat rolde er gewoon uit. We wisten meteen waar het album om zou draaien.

Is het een artistieke uitdaging om met een van de grootste popsterren de wereld rond te trekken ?

Ik kreeg de garantie dat ik met Madonna op een directe basis kon samenwerken. Dat ze de reputatie heeft hard, streng en veeleisend te zijn, komt omdat ze eerlijk is in haar werkrelaties. Als ze iets wat ik deed niet echt goed vond, zei ze dat onomwonden, en vice versa. Het ging er op dezelfde manier aan toe als in de studio in dat klein Engels stadje met die twee vrienden van me. Zien hoe die stadionshows op dat niveau werken, geeft je bovendien een nieuw perspectief wanneer je dan weer thuiskomt en aan een eigen plaat begint. Je beseft dat je geen volledige namiddag moet verprutsen met het zoeken naar de juiste klank van een snaredrum. Je eerste bekommernis moet zijn dat de song goed zit. Als een nummer af is, laat het dan rusten.

‘Musical director’, wat houdt die job precies in ?

Het is een wat oubollige term. Bij Whitney Houston en Jennifer Lopez beslist die welke sessiemuzikanten mee op tournee gaan. Hij vertelt hen haarfijn wat ze moeten spelen, tekent de songs uit. Maar Madonna geeft er een minder traditionele interpretatie aan. Mijn opdracht was : hoe kunnen we die 25 liedjes, waaronder oud spul als Holiday, fris en opwindend laten klinken ? Van Holiday ging enkele jaren voordien in Ibiza een bootleg de ronde waarop dat nummer gemixt werd met Music Sounds Better with You van Stardust. Ik vertelde Madonna van het bestaan van die bootleg en suggereerde dat we die misschien konden gebruiken. Haar reactie : “Doén”. Ik kan me geen enkele andere superster inbeelden die de toelating geeft om een bootleg in een megashow te integreren. Had ik volledig mijn zin doorgedreven, dan zou het waarschijnlijk té veel in de dance-richting zijn geëvolueerd. Madonna gaf wat tegengewicht. Zij hield het overzicht. Ik moest er vooral voor zorgen dat we de val van de meligheid omzeilden.

Madonna neemt altijd de hotste producers en remixers onder de arm. Is ze zelf zo goed op de hoogte van de ontwikkelingen in de dance-wereld of omringt ze zich met goede raadgevers ?

Ik denk beide. Mijn naam was haar bijvoorbeeld getipt door Mirwais, haar producer. Ze luistert echt wel naar alles wat uitkomt. Ze zoekt naar mensen met wie het op creatief vlak kan vonken. Het is niet belangrijk hoe cool een muzikant is, de vraag is of hij de wereld iets origineels te bieden heeft.

Voelde je je nooit idioot toen je avond aan avond die witte kostuums moest aantrekken ?

Ben je gek ? Dat is het leukste aan deze job. Ik vind het altijd spannend om me voor een show te verkleden. I like fancy dressparties. Net omdat het zo bevreemdend is en verschilt van wat je alle dagen doet, is het plezierig. Als ik zelf in het publiek sta, wil ik een groep zien die iets doét, niet een die er gewoon cool staat te wezen.

Tegenwoordig zijn de groepen die aandacht besteden aan stijlvolle outfits eerder schaars.

Wat mij dezer dagen het meeste stoort, is dat elke groepsnaam met ‘The’ hoort te beginnen. Daar is niks rebels meer aan. t.A.T.u. is veel revolterender dan die garagerock-revival. Zo’n groep als TheLibertines… pfft, ik hoor zo weinig goeie songs bij die gasten. Hun imago hebben ze op de koop toe uit een stijlboek van 15 jaar geleden. Het is niet rebels om je lazarus te zuipen en drugs te gebruiken. Ze spiegelen zich aan de Sex Pistols, maar die waren extreem en over the top. Daarom vind ik dat t.A.T.u. meer overeenkomsten heeft met de Sex Pistols dan met The Libertines. De muziek van t.A.T.u. is natuurlijk shit, maar het zijn geweldig gemene meisjes. Hun muziek is maar een vehikel voor hun grof gedrag. Maar precies omdat het ettertjes zijn, vind ik hen zoveel boeiender dan al die ‘The’-groepen.

Er zat natuurlijk een dualiteit in ‘Living in a Magazine’. Je bekritiseerde de ‘hersenspoelende’ media, maar tegelijk speelde je het spelletje zelf mee, want je stond daar op de hoes toch maar mooi als de ideale posterboy te poseren.

HHet was geen kritiek, eerder een commentaar. Vooral op de modewereld. Het ironische was dat we dat deden met muziek die op defilés in zwang was. Ik hou van mode. Ik hou ook van het spelletje, zoals je het noemt. Wat ik zo fascinerend aan mode vind, is dat het compleet irrelevant is. Mode is een industrie die volledig op de onzekerheid van de mensen en de grilligheid van schoonheid is gebouwd. Tegelijk heeft het raakpunten met kunst. Aan de basis staan bijzonder creatieve mensen. Ze maken verbazingwekkende ontwerpen die met grootse reclamecampagnes worden gecommuniceerd. Modemagazines spelen massaal in op ijdelheid. Door ieders verlangen om er goed uit te zien, worden die kunstzinnige ontwerpen wereldwijd verspreid. Het is een ongelooflijke manier van design promoten .

Je vertelde ooit dat je in de studio graag vrouwenkleren draagt. Een grapje, of meende je dat ?

Dat is zeker wel eens voorgevallen. Maar ik doe het niet elke dag, als je begrijpt wat ik bedoel. We doen wel meer waanzinnige dingen in de studio. Soms dragen we vrouwenkleren en soms helemaal niets. We volgen daarin ons gevoel. De studiosituatie is bij ons wel heel apart. We maken veel ruzie. Om een sterke relatie te hebben, moet je heel direct kunnen zeggen wat je voelt. Je moet elkaar kunnen beledigen. Soms zeg ik over een melodie van Johnny : “Sorry, maar daar zit geen greintje kwaliteit in.” Als je elkaar de huid vol scheldt, geef je veel informatie. Als je je voorzichtig uitdrukt, ben je gewoon niet duidelijk genoeg. Als je schrik hebt om iemand te kwetsen, dan kom je niet vooruit. Als een vriend van ons over de vloer komt en ons hoort converseren, vindt die dat meestal hoogst alarmerend. Dan denkt die dat de groep op splitten staat. ( lacht) Zo functioneren wij nu eenmaal het best. Of we nu schuttingtaal gebruiken of naakt aan de mengtafel zitten : het maakt allemaal deel uit van het proces. Zo weird vinden wij dat zelf niet. Als je het, zoals ik, comfortabel vindt om in je eentje in de studio te zitten en je moet dan plots rekening houden met anderen, dan is dat best moeilijk. Dat kan alleen maar onder bepaalde voorwaarden. Eén van die voorwaarden is : we zeggen wat op onze lever ligt. Johnny weet niets van computers. En toch : als hij vindt dat een stuk muziek dat ik geprogrammeerd heb niet deugt, dan luister ik naar hem en hou ik rekening met zijn opmerkingen.

Is Madonna een kei in beledigen ?

Ja. Ze zei wél niet : “Dat is shit.” Ze gebruikte eerder het woord wack. Of ze zei : ” Your beats are lame.” Ze hield zich zeker niet in. Ik denk dat die houding zeldzaam is bij artiesten van dat kaliber. Dat is dan ook de belangrijkste reden waarom ik in dat avontuur ben gestapt.

Peter Van Dyck

“Als alles goed loopt, moét er wel iets mis gaan. Die golfbeweging, dat is het leven.”

“Dat is het enige wat alle mensen over de hele wereld bindt : iedereen heeft relaties, ziet er wel eens één op de klippen lopen en weet dus wat een gebroken hart is.”

“Als je elkaar de huid vol scheldt, geef je veel informatie. Als je je voorzichtig uitdrukt, ben je gewoon niet duidelijk genoeg.”

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content