De textuur van beautyproducten wordt almaar gesofisticeerder en zorgt voor een sensatie van welbehagen. Naar oosters voorbeeld voegen we stappen toe aan ons beautyritueel, maar we verwachten, op zijn westers, meteen resultaat.

Kent u het shittori-effect ? In Japan volstaat één woord om het gevoel aan te duiden van een stralende huid die perfect gehydrateerd en gevoed is. In het land waar het schoonheidsritueel bestaat uit wel twintig stappen, wordt daarvoor een product gebruikt dat weliswaar niet op zich volstaat (hoewel je dat zou kunnen verwachten, gezien de beloften waarmee het wordt aangeprezen) maar dat alleen dient “om de deur te openen”. Het gaat om een ‘voorbehandelende’ lotion, die het midden houdt tussen een tonicum en een serum (L’Occitane en Provence bracht er onlangs nog een uit in zijn Divinegamma) en die het gelaat ontvankelijk maakt voor de actieve bestanddelen van de verzorgingsproducten die erna worden aangebracht.

In de westerse wereld begint deze voorbehandeling nu pas door te dringen, maar volgens specialisten zullen we binnenkort niet meer zonder kunnen. Het geheim zit in de frisse, melkachtige, aangename textuur, die een gevoel geeft van intense hydratatie. Een beter gehydrateerde huid neemt makkelijker de actieve bestanddelen op van andere producten, wat het effect op lange termijn verhoogt. De onmiddellijke sensatie – een steviger aanvoelen dankzij ultragesofisticeerde opvullende moleculen en een glossy glans dankzij paarlemoerachtige, corrigerende bestanddelen – gecombineerd met het plezier van het aanbrengen, geeft zin om dit ritueel dagelijks te herhalen.

“In een beautyritueel heeft elke stap een weldoend effect”, zegt Brigitte Noé, hoofd van de laboratoria die de formules uitwerken bij Christian Dior. “Als je kiest voor een doet-het-al-crème, kies je voor een compromis. Want er is een limiet aan de hoeveelheid actieve bestanddelen die in één product kan worden verwerkt. Serums zijn sowieso veel geconcentreerder.” Omdat er tegenwoordig een oplossing is voor elke ‘huidafwijking’, kiezen fans van de zogenaamde ‘millefeuilletechniek’ voor layering, ofte werken in laagjes. De crème waarmee men zich tien jaar geleden nog tevreden stelde, dient nu als ‘deklaag’ voor meer comfort en bescherming.

“Hoe complexer het beautyritueel, hoe meer zintuiglijke gewaarwording men verwacht”, zegt Caroline Nègre, verantwoordelijk voor de wetenschappelijke communicatie bij Yves Saint Laurent Beauté. ‘Sensorieel’ is tegenwoordig hét modewoord bij professionals. “Uiteraard evolueren de verlangens en behoeften van vrouwen met de leeftijd. Maar er is meer”, zegt ook Brigitte Noé. “Dé vraag die moet gesteld worden is : wat heeft uw huid nù nodig, op dit moment ? Soms heb je last van een trekkerig gevoel, soms van een gebrek aan tonus, soms van een grijze teint of van poriën die uitzetten. Zelfs als we spreken van simpele hydratatie, is er geen universeel antwoord voor alle consumenten.”

EEN GOED VERSTAANDER…

Om de wensen van de gebruiksters optimaal te vertalen in reële texturen, hebben de grote cosmeticamerken labs ontwikkeld voor sensoriële analyses. Hun werk wordt met het jaar belangrijker. “Onze onderzoekers hebben modellen ontwikkeld die geïnspireerd zijn op degene die gebruikt worden in de voedingsindustrie – meer bepaald voor yoghurt – of voor autolakken, en waarmee subjectieve gewaarwordingen omgezet kunnen worden in objectieve waarden”, zegt Marie-Hélène Lair, hoofd communicatie bij Chanel. “Opmerkingen zoals ‘het ruikt lekker, het voelt plezierig aan, het smeert makkelijk…’ worden omgezet in chemische formules. Maar deze gevoelscriteria en vooral de manieren om ze uit te drukken, verschillen sterk van land tot land. Aziatische vrouwen hebben een andere cultuur wat betreft cosmetica, ze praten er ook anders over en gebruiken uitdrukkingen waarvoor in onze taal geen equivalent bestaat.”

De termen die testpersonen gebruiken om het product te beschrijven, houden vaak geen enkel verband met de reële samenstelling ervan. “Soms krijgen we te horen dat een textuur te ‘vettig’ is, terwijl de formule helemaal geen olie bevat”, geeft Brigitte Noé als voorbeeld. “In werkelijkheid is de textuur dan niet te vettig, ze is gewoon te glibberig, doordat een geleermiddel is gebruikt dat te veel tussen de vingers glijdt. Dan is het onze taak om de nodige correcties uit te voeren.” Zodat het product almaar dichter de behoefte van de consument benadert. Zo beschikken de samenstellers bij Lancôme over een catalogus van meer dan tweehonderd texturen, gaande van de zuiver waterige oplossing tot olie, met daartussen gels (water- of olieachtig), emulsies van olie-in-water- of water-in-olie, en tweefasige producten die moeten worden gemengd voor gebruik, zoals een vinaigrette.

VERRASSINGSEFFECT

“Een product is alleen efficiënt als het regelmatig wordt gebruikt”, benadrukt Brigitte Noé. “Als je geen plezier beleeft aan het aanbrengen, geef je het op. Het is onze taak bij Dior om ervoor te zorgen dat een actief bestanddeel zo goed mogelijk bewaart en biobeschikbaar blijft (werkzaam op de bedoelde plek). Wij leveren ‘maatwerk’, we stellen onze texturen ‘steekje per steekje’ samen.”

Om de altijd gehaaste westerse vrouwen ertoe te brengen hun beautyritueel uit te breiden met een extra stap, is er niets beters dan het verrassingseffect van een heel nieuwe textuur. “Vandaag bestaat bijna 75 procent van de huidverzorgingsproducten uit wat we ‘directe emulsies’ noemen”, zegt Stéphanie Cheilian, hoofd van de laboratoria bij Helena Rubinstein. “Dat wil zeggen, olie-in-water-emulsies, met 15 tot 35 procent vetfase om een goede verhouding tussen voeding en frisheid te garanderen. De grote uitdaging bestaat erin een product te maken dat comfortabel aanvoelt en tegelijk een maximum aan actieve bestanddelen bevat, zonder in te leveren op sensualiteit.”

EEN KRACHTTOER

Een verbluffend staaltje van expertise ! Zo blijft de nieuwe Blue Therapy Serum in Oil van Biotherm een directe emulsie, ondanks de naam die zou kunnen suggereren dat het om een op olie gebaseerd product gaat. Bij contact met de huid ondergaat de formule olie-in-water een transformatie waarbij de serumtextuur wordt omgezet in een voedende olie die een zacht, fluwelig gevoel geeft. De nieuwe Sérum-en-Crème van Yves Saint Laurent Beauté daarentegen, is een water-in-olie-emulsie, opgeklopt met gladmakende wassen. Het is een luchtige, smeltende balsem die bijzonder geschikt is voor het modelleren van het gelaat.

“Zowel de vetfases als de waterige fases worden almaar gesofisticeerder”, legt Brigitte Noé uit. “Vooral in premium producten. Terwijl voor een ‘klassieke’ crème één soort olie, één soort was, enkele emulgatoren en een geleermiddel volstaan, mengen we nu twee boters en drie oliën met verschillende samenstelling en viscositeit, zodat het product progressief wegsmelt op de huid. Onze texturen kunnen tot veertig ingrediënten bevatten, gedoseerd tot op honderdsten van een procent. Ze moeten tegelijk fijn, stevig en comfortabel zijn. Een goed voorbeeld is LeGrand Masque, dat in december wordt uitgebracht in de reeks Prestige. Het product is gelinkt aan een massageritueel ontwikkeld door het Institut Dior in Parijs en mocht dus niet vettig of papperig zijn, maar ook niet te droog. We hebben nu ook een poeder waarvan de chemische samenstelling sterk lijkt op die van de cellen van de opperhuid. Het bevordert de penetratie van de actieve bestanddelen en smelt meteen op de huid, die superzacht en stevig aanvoelt.”

INSTANTSIGNAAL

Ieder merk heeft zijn geheimen. Maar alle zijn het erover eens : vandaag komt de inspiratie uit het Oosten. “Al zullen westerse vrouwen nooit helemaal de complexe beautyrituelen overnemen die gangbaar zijn in Japan of Korea”, nuanceert Caroline Nègre. “Ze zijn wel bereid om nieuwe producten te gebruiken als kuur om een bepaald probleem aan te pakken of om de huid weer in conditie te brengen bij een seizoenswisseling. Daarvoor zijn gemengde texturen, zoals gel-crèmes, bijzonder geschikt.” Maar er zijn ook nieuwe maskers, die met de vingers worden ingebracht en waarvan het overtollige niet meer moet worden verwijderd, zodat ze op bepaalde dagen van de week de nachtcrème kunnen vervangen.

“Een feit is zeker,” weet Brigitte Noé, “geen enkele vrouw is nog bereid om twee maanden te wachten op resultaat. In vakjargon hebben wij het over het ‘instantsignaal’ dat een product moet geven aan de huid en dat waarneembaar moet zijn voor de consument. Een liftende crème waarvan het aanspannend effect wetenschappelijk meetbaar is, maar die de huid niet een beetje doet ’trekken’, zal dat signaal van efficiëntie niet geven. In dat geval moet men de verzorging net een tikje minder comfortabel maken. Schoonheid is niet alleen wat je ziet, maar ook wat je voelt.”

DOOR ISABELLE WILLOT