Als de geschiedenis van de horlogerie nu eens begonnen was met ‘Swatch’, en iemand nu pas op het idee kwam om ‘Breguet’ te gaan maken. Zo ging het ongeveer met ‘Vertu’, een met de hand gemaakte luxe-gsm.

:: Vertu is verkrijgbaar bij Degand, Louizalaan 415, 1050 Brussel.

Info : 02 649 00 73, www.vertu.com

Herinnert u zich de late jaren negentig ? Hoe de beurshype de luxemarkt aanzwengelde ? Namen als Louis Vuitton bereikten een breder publiek dan ooit tevoren, mechanische uurwerken waren plotseling hét groeisegment in de horlogerie en modehuizen toverden de banaalste voorwerpen om in luxespullen, zelfs accessoires voor de hond. Het was in die doldwaze periode dat Frank Nuovo, het Amerikaanse designhoofd van Nokia, een onwaarschijnlijk idee lanceerde : een met de hand gemaakte luxetelefoon, vervaardigd in kostbare materialen en een hebbeding voor je leven. Een grande complication zeg maar, maar dan in de mobiele telefonie.

De Nokia-bonzen stapten erin. Met hun veranderbare telefooncovers hadden ze marktsegmentatie ontdekt, en ook een belangrijke les geleerd : de marktleider moest geen technologie verkopen, maar een accessoire, een persoonlijk item. En dus wilde Nokia ook dat andere, lees hogere uiteinde van de markt bespelen. Zodoende werden begin 2002 onder de merknaam Vertu de eerste Signature-modellen gelanceerd : mobiele telefoons in geel goud, wit goud, staal of platina. Dit voorjaar vervolledigde een tweekleurige telefoon in staal met geelgouden toetsen de collectie.

Haute telefonie

De elektronica wordt nog altijd door Nokia geleverd, maar daar houdt de gelijkenis meteen op. Terwijl mobiele telefoons doorgaans dertig onderdelen bevatten en in enkele minuten in elkaar passen, worden die van Vertu met de hand vervaardigd. Ze tellen enkele honderden componenten, in een stevige behuizing met een scherm van saffierkristal en ‘warm’ ceramiek voor het oorkussen en de batterijsluiting. De metalen kast is dan weer afgewerkt met hetzelfde leder als de zetels van Rolls-Royce, en net als mechanische uurwerken worden de toestellen uitvoerig getest en voor verpakking gepolijst. De onderneming is al even decadent als goed getimed, maar ook de droom van enkele bezeten mensen. “Het is alsof je een heel productieproces vertraagt en alle geautomatiseerde en gestandaardiseerde processen wegdenkt”, zegt Nuovo.

De vergelijking met de haute horlogerie is onvermijdelijk. Het nog fonkelnieuwe, stofvrije Vertu-atelier in het Britse Church Crookham lijkt ook sterk op een Zwitsers horlogemakersatelier. Machines vallen er niet te bespeuren, wel gespecialiseerde handwerkers en veel hoogtechnologische apparatuur. De ruim 400 onderdelen, 120 voor het met synthetische robijnen ondersteunde klavier alleen al, komen grotendeels van dezelfde leveranciers die ook de Zwitserse horlogerie bevoorraden, terwijl vele sleutelfiguren in het bedrijf ooit bij de Swatch Group of andere horlogemakers werkten . En zoals daar, ontmoet je in de productie genieën die als kinderen opgaan in details, zoals het juiste klikgeluid van een toets of een lichteffect doorheen de laserinscripties.

Persoonlijke communicatie

Het mag dan redelijk absurd lijken om hoogtechnologie te verambachtelijken, Vertu lijkt eerder op een teken des tijds dan een voorbijgaande folie. Drie jaar na de lancering verkoopt Vertu naar schatting 15.000 toestellen per jaar en er werd zelfs een tweede lijn gelanceerd. Die heet Ascent en bevat sportievere modellen in Liquidmetal, een krasvrije legering die harder en veerkrachtiger is dan staal en titanium. Tot de opmerkelijkste designkenmerken behoren onder meer het met de hand gestikte leder in diverse kleuren en aangepaste binnenverlichting.

Vertu telt intussen ruim tweehonderd verkooppunten wereldwijd, waaronder Harrods in Londen en Printemps in Parijs. In België zijn de toestellen, die tussen de 4300 en 30.500 euro kosten, verkrijgbaar bij herenboetiek Degand in Brussel. “Het was niet gemakkelijk”, bekent wereldwijd marketingdirecteur Chris Harris. “Het ambacht moest als het ware uitgevonden worden – technische procédés, patenten, kwaliteitsnormen. We wisten niet eens hoe de telefoonantenne naar behoren kon werken in een omhulsel van edelmetalen. Die houden niet zo van radiofrequenties. En eens we op de juiste weg zaten, zakten de economie en het consumentenvertrouwen in elkaar, terwijl mobiele telefoons almaar kleiner en lichter werden. De onze wegen al gauw 220 gram. Als die op stenen tegels vallen, is de vloer doorgaans beschadigd.” De toestellen zelf overleven, “uiteraard”, de klap.

Een andere uitdaging is de consument. Die moet ervan overtuigd worden dat draagbare telefoons luxeproducten kunnen zijn. “Net als Bentley, Mercedes, Rolex of de Montblanc-pennen moet Vertu over enkele jaren een symbool zijn”, zegt Harris, “hopelijk kijken mensen over enkele jaren heel anders naar mobiele telefonie”. Een Back to the Future-scenario, want de eerste mobiele telefoons waren logge dingen aan de pols van ministers en topmanagers. “Het waren statussymbolen”, bevestigt Harris en hoopt dat ze dat opnieuw worden. Frank Nuovo ontwerpt overigens geen gsm’s, maar personal communication instruments û je noemt een Breguet ook geen kwarts. “Vertu biedt niet alleen glashelder beeld en geluid, maar ook een emotionele ervaring die eigen is aan luxegoederen”, zegt Harris. “Je raakt verliefd op de details en het handwerk. De tactiele materialen verouderen zelfs mooi.”

Discrete knop

De merknamen waaraan het merk zich spiegelt, zijn geen toeval : Vertu mikt op dezelfde klanten. Geen liefhebbers van nieuwe snufjes, maar dezelfde consument die de mechaniek en de verfijning van een Breitling of een IWC waardeert. “De meeste luxeproducten zijn overontworpen voor het doel dat ze dienen”, legt Harris uit. “Niemand duikt driehonderd meter diep met een Rolex. Waar het om gaat is het object op zich, dat ook een middel is om je persoonlijkheid en status uit te drukken. Vooral voor mannen, we hebben al zo weinig accessoires.”

Op attributen als een hogeresolutiecamera zitten Vertu-klanten dan ook niet te wachten, meent Harris : “Voor spraak- en teksttelefonie zijn het de krachtigste toestellen op de markt, maar de echte charme van Vertu zit in het vakmanschap, het streven naar absolutie perfectie en precisie en de exclusiviteit.”

Voor dat laatste zorgen niet alleen de reële beperkingen in het atelier. De geëerde Vertu-bellers vinden op de zijkant van hun toestel immers een discrete knop. Die verbindt hen meteen met de Vertu Conciërge, de wereldwijde klantendienst, al doet die wel wat meer dan de bediening uitleggen. Op aanvraag boeken de operatoren een restauranttafel of hotelkamer, reserveren ze concertkaartjes of zoeken ze medische hulp in het buitenland. Een persoonlijke assistent, zeg maar, een belbutler, de klok rond bereikbaar. Ook dat statussymbool is terug van weggeweest.

Tekst Wim Denolf

“Alsof je een heel productieproces vertraagt en alle geautomatiseerde processen wegdenkt.”