“Mijn dochters zijn mijn drijfveer” (Eric De Ripainsel)

Eric De Ripainsel (41) heeft ooit Germaanse filologie gestudeerd, werkte als student als ober, bordenwasser en taalleraar maar zocht bewust een job bij Belgacom, waar hij nu een salesfunctie heeft. Een paar avonden per week geeft hij ook Nederlandse les. Zijn vrouw, Esmeralda, is Colombiaanse. Of Eric met haar en hun dochters, Laura en Paulina, voor altijd in België blijft, staat nog niet vast. Al zal hij zijn Brussel niet snel opgeven zonder garanties op een goed leven ginder.

Ik ben het product van een familie waar veel talen gesproken werden, met mijn grootmoeder spraken wij Frans, thuis een mix van Frans en Nederlands. Talen hebben in mijn leven altijd een belangrijke rol gespeeld. In het atheneum vloog ik overal doorheen zonder problemen. Maar op het eind heb ik geklungeld met wiskunde, waardoor ik alleen een talenstudie kon volgen. Eén jaar bissen vonden mijn ouders acceptabel. Toen ik in mijn tweede kandidatuur buisde, nadat ik de eerste gebist had, besloot ik op eigen benen te gaan staan en te werken om mijn studies te betalen. De rebel wou zijn onafhankelijkheid. Ik was zeer actief in studentenverenigingen. Ik heb gefeest en ook nog gestudeerd. Over vier jaar studie heb ik dertien zittijden gedaan. De kleine toelage van thuis was ontoereikend. Allerlei jobs heb ik gehad : plongeur, abonnementenverkoper, ober bij Pizzahut en in een dagdiscotheek. Het diploma maakte de instap in het beroepsleven makkelijker maar ik heb veel meer gehad aan de ervaring daarbuiten. Mijn eerste echte baan was als nachtreceptionist in een Brussels hotel.”

“Mijn ouders hadden een relatief conservatieve manier van opvoeden. Er waren regels en die moesten gerespecteerd worden. Het waren ook fijnproevers. Van jongs af mochten we mee op restaurant, en leerden we wijn drinken. We reisden in Europa, bezochten musea, kregen veel cultuur mee. Misschien te veel zelfs, we werden een beetje overvoerd. Nu kan ik nauwelijks de energie opbrengen om met mijn kinderen naar een museum te gaan. Mijn moeder neemt die taak graag over.”

“Ik gaf Nederlands aan anderstaligen in een grote Brusselse privéschool. Op mijn beurt wou ik Spaans leren, en via de Spaans sprekende vriendenkring van de collega bij wie ik les volgde, leerde ik Esmeralda kennen. We zijn nu veertien jaar getrouwd.”

“Een huwelijk met iemand uit een andere cultuur is een uitdaging. Ik ben vrijzinnig maar de basiscultuur die we in België meekrijgen, draagt in elk geval een katholieke stempel. Het verschil is dus minder extreem dan wanneer je bijvoorbeeld trouwt met iemand afkomstig uit de moslimcultuur. Het blijft moeilijk dat Esmeralda ver van haar familie is. Ze groeide op in een grote clan waar iedereen voor iedereen zorgt. Bij ons zijn vrienden belangrijker, omdat families kleiner zijn. Dat weegt op haar, maar het blijft een uitdaging en het verbreedt onze horizon. Ik vond het altijd belangrijk om zo weinig mogelijk uit te gaan van vooroordelen, en heb steeds geprobeerd om me in te leven in hoe mensen denken.”

“Als iemand illegaal in het land is, zal ze wel voor de papieren een man zoeken, zo denken veel mensen. Mijn vrouw was naar België gekomen met een toeristenvisum, niet met de bedoeling hier te blijven. Ze woonde bij een nicht, en wilde hier een paar maanden werken om met dat geld weer naar Colombia te gaan. Maar het bleek harder dan voorzien, en je kunt toch je gezicht niet verliezen tegenover de familie thuis. De depressie volgt, het gebeurt zo dikwijls. Er wordt gecompenseerd met uitgaan, kleren kopen. Het verdiende geld wordt gespendeerd en je raakt in een vicieuze cirkel. Het is lastig om terug te gaan en te bekennen dat je plan mislukt is. Esmeralda komt uit een gegoede familie, ze zou kunnen terugkeren, maar psychologisch was dat toch zwaar. Als er honderd mensen hier naartoe komen, zijn er misschien tachtig die teruggaan omdat ze het leven in Europa veel te stresserend vinden. Degenen die blijven, leven met de ballast.”

“Wij proberen om de twee, drie jaar naar Colombia te gaan. Ik zou er weinig problemen mee hebben om daar te leven, al was ik er een aantal jaar geleden enthousiaster over. Toen had ik nog mijn grote reisdroom : de wereld zien. In Colombia werken, zou ik alleen willen als expat, met een gegarandeerd inkomen en de waarborg dat we terug kunnen. Maar dan blijven er nog de kinderen, die hier zijn geboren en opgegroeid. Sommige mensen zeggen dat kinderen daar geen moeite mee hebben, maar ik neem alleen berekende risico’s. Hier ben je zeker van wat je hebt, ginder weet je nooit wat je krijgt.”

“Ik kan me best inleven in Esmeralda’s moeilijke positie maar er zijn momenten dat ik moet zeggen : ‘Je hebt geen keuze, ofwel pas je je aan, ofwel vertrek je.’ Ikzelf, mijn moeder, onze kinderen… Wij kunnen nooit haar hele clan vervangen, en wij zijn toch al een ander type familie. Dat leidt soms tot spanningen, maar in welk gezin zijn er die nooit ?”

“Mijn ouders zijn op late leeftijd gescheiden, ik was toen al getrouwd. Het heeft me doen nadenken over het feit of die belofte van ’tot de dood ons scheidt’ reëel kan zijn. Je kijkt naar de statistieken en je bent opgelucht als je de ‘gevaarlijke’ jaren voorbij bent. Mijn ouders waren meer dan dertig jaar getrouwd. Niets is dus zeker, niets is voor altijd. Maar de drijfveer om inspanningen te doen om de relatie goed te houden, zijn zeker onze kinderen.”

SCHOONHEID – LELIJKHEID

“Het zijn vaak momenten. Een wandeling aan zee, een liedje, een kind dat gelukkig is. Een mens blij maken kan heel mooi zijn. Ik word emotioneel als ik op tv iemand EuroMillions zie winnen. Ik mis die spontane vreugde in het dagelijkse leven hier. In onze maatschappij zie je weinig emotie. Zuiderse mensen tonen verdriet en geluk wel. Ik ben zelf ook iemand die vaak als koel overkomt. Mijn bedeesde kant scherm ik af. Pas sinds kort durf ik in de supermarkt vragen waar de suiker staat. In mijn jobs, verkopen en lesgeven, speel ik theater. Als ik mijn timide aard zou laten zien, kwam ik nergens. Heel veel mensen doen aan imagebuilding. It’s part of the game. Wij worden ook getraind om assertief en zelfverzekerd over te komen bij klanten.”

“Versta me niet verkeerd, ik doe mijn job zeer graag. Je brengt zestig procent van je tijd op het werk door. Als je je daar niet goed voelt, is je leven ook niks meer waard. Vaak geef ik in mijn lessen conversatie als discussiethema : kies tussen een succesvolle carrière en een privéleven dat wat minder is, of een succesvol privéleven en een carrière à la Charlie Chaplin in Modern Times. De meeste mensen kiezen voluit voor dat privéleven. Ik investeer liever in het moeilijkste : de job. Als dat oké is, heeft het positieve invloed op je gezinsleven.”

SCHOONHEID – LELIJKHEID

“Vooringenomenheid kan mij boos maken. Als iemand iets zegt of doet, is daar altijd een reden of een oorzaak voor. Geen begrip opbrengen voor de ander, het gebeurt te vaak. De ideale wereld is de wereld waarin mensen proberen zich in te leven in de ander.”

“Ik denk niet dat Esmeralda hier in Brussel last heeft van intolerantie of racisme. Integendeel. Veel mensen vinden haar accent sympathiek. Ik ben een geboren Brusselaar. Deze stad is al sinds de middeleeuwen een kruispunt van nationaliteiten. Dit is de facto een multiculturele samenleving. Als ik in de Nieuwstraat alleen maar Frans en Nederlands zou horen, zou ik mij afvragen wat er gaande is. Ik zou die multiculturele sfeer missen. Een echte Brusselaar zal niet makkelijk zeggen dat buitenlanders zijn werk komen afpakken.”

“Impulsiviteit richt vaak schade aan. De raad van mijn grootmoeder indachtig, draai ik zeven keer mijn tong om voor ik iets zeg. Al lukt dat niet altijd. Professioneel komt die houding me goed uit. Ik kan goed luisteren naar klanten, wat het eenvoudiger maakt om conflicten op te lossen. Wie zich probeert in te leven in de ander, wordt vanzelf toleranter.”

“Het misbruiken van zwakkeren, stuit mij ook erg tegen de borst. Ik kies altijd de kant van de zwakken. Het is gebeurd dat ik bij een koppel, toen de man zijn vrouw wou slaan, tussen die twee ging staan, ook al incasseerde ik dan de klappen.”

WIJSHEID – DWAASHEID

“Ik probeer altijd een vogelperspectief op het leven en op de mensen te behouden, niet te focussen op details. Ik ben steeds op zoek naar de context, zowel professioneel als privé. Vragen stellen en zoeken naar onderliggende redenen, dat is mijn regel.”

“Voor Laura en Paulina heb ik de klassieke vaderdroom dat ze later een goede job en een goede man zouden treffen. Op korte termijn let ik er wel op dat ze in de goede richting evolueren en niet tegen de stroom in zwemmen. Maar ik hoed mij ervoor om te directief op te treden. Ik probeer wel hen meer inzicht te geven in hun eigen situatie. Zoeken naar het waarom, dat blijft ook voor hen mijn motto.”

“’s Avonds ga ik wel eens letterlijk voor de spiegel staan om mij af te vragen wat ik die dag goed heb gedaan. Ben ik wel goed bezig ? Wat mijn doelstellingen zijn, is voor mij duidelijk, al houd ik dat vaak voor mezelf. Als ik iets plan, dan haal ik het. Ik geef niet op.”

WIJSHEID – DWAASHEID

“Mensen moeten meer nadenken. Ook op het werk. Er zijn er die ergens ontevreden over zijn, bijvoorbeeld bij een herstructurering, en direct hun biezen pakken. Soms loont het de moeite om even de zaken aan te zien, om te wachten. Het gras aan de overkant is niet noodzakelijk groener.”

“Mijn bedachtzame natuur botst soms met de Latijnse impulsiviteit van mijn vrouw. Maar zij heeft me ook al vaak de ogen geopend. We proberen een evenwicht te zoeken, de middenweg zou ideaal zijn. Maar Esmeralda zet me geregeld op mijn plaats, ze schudt me wakker. Zij steekt het vuur aan de lont. Als ze met de juiste argumenten komt, heb ik geen moeite om van richting te veranderen. Ze spoort me bijvoorbeeld aan om bij de Europese Commissie te gaan werken. We hebben vrij veel kennissen in die kringen. Tot nu toe heb ik binnen die structuur geen job gevonden die mij interesseert. Ik wil niet achter een bureau zitten om dossiers van hier naar ginder te versluizen. Gek zou ik worden. Het hoogste depressiecijfer binnen de bedrijfscontext is naar het schijnt te vinden bij de Europese Commissie. Eens je in dat systeem zit, kom je er niet meer uit, want je raakt gewend aan het hoge salaris en allerlei voordelen.”

KRACHT – ZWAKTE

“Mijn grootste drijfveer zijn al bijna twaalf jaar mijn dochters. Als ik voor een obstakel sta, denk ik aan Laura en Paulina, die stuwen mij voort. Ze zetten ook een rem op domme dingen. Als ik ooit een impulsieve beslissing zou willen nemen, zal ik toch eerst nadenken over de impact op de kinderen. In een opwelling alles verkopen en naar Colombia trekken bijvoorbeeld, zou misschien goed kunnen uitdraaien maar aan de andere kant geef je de zekerheden voor hen op. Dat mag ik niet doen. Zouden we ooit weggaan, dan behouden we ons appartement in Brussel.”

“Ik ben een geboren optimist, al is dat soms is niet direct zichtbaar. Dat had ik al als jongen. Bij mijn studies ook. Dertien examenperiodes voor een studie van vier jaar, het is toch in orde gekomen ? Ik haal altijd mijn objectieven, niet steeds langs de meest evidente of kortste weg, maar dikwijls toch langs de meest leerrijke. De confrontatie zoek ik nooit op, die laat vaak een wrange smaak achter en er is altijd een verliezer. Mijn vrijheid stopt waar die van anderen begint, maar ik heb ook een anarchistische basis : ni dieu, ni maître. Niemand zal mij ooit opleggen wat ik moét doen. Ik sloof me wel uit voor wie me vraagt of ik iets wil doen.”

KRACHT – ZWAKTE

“Misschien ben ik te bedachtzaam. Zonder een kosten-batenanalyse begin ik nergens aan. De risico’s die ik neem, zijn zo berekend dat het eigenlijk niet langer risico’s zijn. Voor ik overstapte van de administratie naar een salesfunctie bij Belgacom wilde ik zeker weten dat ik na een proeftijd van zes maand terug kon. Sales is een schietstoelfunctie, twee kwartalen geen winst maken en je riskeert eruit te vliegen.”

“Misschien had ik een aantal jaar geleden wat meer moeten durven, want hoe ouder je wordt, hoe minder je daar zin in hebt. Never say never natuurlijk, maar het ligt niet in mijn karakter om plots mijn kazak te keren of een midlifekramp te krijgen.”

Door Tessa Vermeiren I Foto’s Saskia Vanderstichele