In de romantische komedie ?One Fine Day? speelt Michelle Pfeiffer een op haar lijf geschreven rol : een Super-Mom met een succesrijke carrière en uiteindelijk ook nog geluk in de liefde.

Patrick Duynslaegher

In One Fine Day is Michelle Pfeiffer een gescheiden moeder met een zoontje van vijf, een veeleisende baan als architecte en geen enkele romantische illusie. De man die daar verandering in brengt, is een aan zijn werk verslaafde krantencolumnist en gescheiden vader, rol die wordt gespeeld door George Clooney, jongensachtig idool van miljoenen Amerikaanse vrouwen dankzij de razend succesrijke medische serie ER.

Gezien One Fine Day een romantisch blijspel is van het oude stempel, gebaseerd op het zo lang mogelijk uitstellen van het moment waarop de twee voor elkaar geschapen mensen dat ook zelf willen toegeven, moeten er heel veel obstakels overwonnen worden voor het happy end in zicht is. Het zijn de kinderen die de twee alleenstaande ouders samenbrengen. Door de fout van Clooney missen zijn dochtertje en Pfeiffers zoontje de boot voor een schoolreisje. Clooney en Pfeiffer hebben beiden een hyperdrukke werkdag voor de boeg, en besluiten om beurten voor de kids te zorgen. Per ongeluk gaan ze met elkaars gsm aan de haal, het begin van een aaneenschakeling van catastrofes en een dolle jacht door Manhattan.

Als moeder van twee geadopteerde kinderen ( Claudia is drie en John is twee), echtgenote van een tv-scenarist-producer ( David E. Kelley), topactrice en de laatste jaren ook ondernemende producente, kan Pfeiffer zich beter dan wie ook indentificeren met de dilemma’s van een supervrouw die zowel in de privé- als in de werksfeer alles wil, en nog liefst perfect ook.

Om haar eigen films (ten dele) zelf te produceren, richtte Pfeiffer (39) haar eigen maatschappij op, Via Rosa Productions. In die hoedanigheid produceerde ze ook haar volgende film A Thousand Acres, samen met Prairie Films, de maatschappij van Jessica Lange. Pfeiffer, Lange en Jennifer Jason Leigh spelen in deze moderne King Lear-adaptatie drie zusters die, als hun vader Jason Robards het land verdeelt, in een vreselijke strijd gewikkeld geraken.

De steractrice uit Wolf, The Age of Innocence en Dangerous Liaisons zit er in haar suite in het Parijse hotel Crillon wat versuft bij, haar slaap- en waakritme duidelijk ontregeld door een bijkomende kwaal van de career woman made in Hollyood : jetlag.

One Fine Day doet denken aan de klassieke blijspelen met Katharine Hepburn en Spencer Tracy uit de jaren veertig en vijftig.

Michelle Pfeiffer : Alleen in de aanpak van de dialogen inspireerden we ons op die klassieke komedies : snel praten, elkaar zo vinnig mogelijk van repliek dienen. We gingen die oude blijspelen nooit opnieuw bekijken, maar streefden wel hun snelvuurtempo na. Regisseur Michael Hoffman had maar één advies : nog sneller ! Soms dacht ik dat we ons in de dialogen zouden vergalopperen, maar toen ik naar de playback keek, merkte ik integendeel dat het nog altijd iets te traag was. We konden de dialogen gewoon niet snel genoeg afdreunen.

Die dialoogvoering mag dan nog teruggrijpen naar de Hollywood-blijspelen van de jaren veertig, maar wat de film zeer hedendaags maakt, is de problematiek van de alleenstaande ouder die kinderzorg en job moet verzoenen. Dat thema werd nog niet behandeld in eigentijdse komedies. Vroeger maakten kinderen gewoon geen deel uit van de romance, maar in de huidige samenleving hebben ze er onvermijdelijk mee te maken.

Ik wil helemaal niet beweren dat One Fine Day een film is met een boodschap. De film is bedoeld als vermaak, maar dat belet niet dat er zinnige thema’s in aangekaart worden : de nieuwe gezinsvormen in de samenleving nu het oude model het liet afweten ; de stress van een competitieve job ; de problemen van alleenstaande ouders ; de moeilijkheid om succes in het werk te rijmen met moederschap. Alleen worden al die thema’s op een lichtvoetige manier behandeld.

Ziet u enige verwantschap tussen uzelf en het personage dat u speelt ?

Ik begrijp zeker haar gedrevenheid, haar liefde voor haar kinderen maar ook haar passie voor haar werk, haar verlangen om overal tegelijk te zijn. Soms wou ik ook dat ik me kon ontdubbelen om alles te kunnen doen wat ik wens te doen : mijn job, een goede echtgenote zijn, een goede moeder zijn, tijd uittrekken voor vrienden. Ik weet dat het een onrealistisch idee is, maar ik ben er altijd in geslaagd om alles te doen wat ik wou doen, tot ik mijn tweede kind kreeg.

Je kan natuurlijk mijn werk als actrice niet vergelijken met de baan van architecte in de film. Soms sta ik op om vijf uur ’s morgens en werk ik tot zeven ’s avonds. Maar als ik een film draai, probeer ik mijn kinderen af en toe mee te nemen op de set. Toen ze heel klein waren, kon ik ze altijd meenemen, maar nu gaan ze ook naar school, hebben ze hun vriendjes, hun eigen leven.

Heeft het moederschap iets veranderd aan hoe u uw films kiest ?

Nee, het heeft niet echt het kiezen van rollen beïnvloed. Maar wel dat ik overgevoelig ben aan filmscènes waarin kinderen geweld wordt aangedaan. Ik kan er gewoon niet tegen. Zelfs niet als toeschouwer, laat staan dat ik zou optreden in een film waar dat aan bod komt. Ik zag maar tien minuten van Ransom (nu in de bioscoop, met Mel Gibson in de hoofdrol, pd). De ontvoering van dat kind was te veel voor mij.

Zou u zelf graag zien dat uw twee kinderen op zekere dag in een film spelen als One Fine Day ?

Ik denk het niet. Je mag nooit nooit zeggen, maar ik denk niet dat David en ik ons daar goed bij zouden voelen.

Begrijpen uw kinderen het werk dat u doet ?

Ik ben het net beginnen uitleggen aan Claudia. Ik zeg haar dat ik precies hetzelfde doe als zij doet wanneer ze zich verkleedt, en dat daddy het soort verhalen schrijft waarin ik speel. Ik denk dat ze allebei nogal in de war zijn door wat ik doe, omdat ze de leeftijd hebben waarop ze zelf de grootste moeite ondervinden om werkelijkheid en fantasie uit elkaar te halen.

Ik denk niet dat Claudia in mijn voetspoor zal treden, ik denk niet dat het haar ligt, ze is te gereserveerd. John misschien wel, die heeft er kennelijk de aanleg voor.

U bent ook producer. Valt dat makkelijk te combineren met acteren ?

De enige manier waarop ik dat kan combineren, is als ik iedereen laat weten, ook mezelf, dat ik vooreerst actrice ben. Als puntje bij paaltje komt, vecht ik voor de actrice en mijn partner vecht voor de film. Als producer ben ik meer betrokken bij de pre- en postproductie, maar tijdens de opnamen ben ik de actrice.

Waarom doet u het dan ?

Omdat er een creatieve kant komt bij kijken waar ik wel plezier aan beleef. Je maakt het hele proces mee in plaats van gewoon in een film te stappen. Je volgt een hele film vanaf het eerste idee tot het afgewerkte product, dat is opwindend. Als producer krijg je ook veel vroeger inzage in allerlei materiaal. Je krijgt van bepaalde boeken al de drukproeven toegestuurd. Je bent er vlug bij.

Vroeger droomde u van regisseren. Bent u er nu klaar voor ?

Misschien was ik er klaar voor geweest had ik geen kinderen gekregen, maar nu niet meer. Ik heb geen droom, behalve doorgaan met wat ik nu doe. Misschien zal ik ooit regisseren, maar misschien zal het er nooit van komen. Het maakt me trouwens niets uit. Zoals ik me ook niet eeuwig blijf vastklampen aan moeilijke projecten. Als het na enige tijd niet wil lukken, laat ik het los.

Het welslagen van een film als One Fine Day hangt grotendeels af van de magie tussen de acteurs. Hoe wist u dat het zou werken ? Hoe hebt u George Clooney gekozen ?

Je weet nooit of het echt zal klikken tussen twee acteurs, het blijft een mysterieuze werking. Je moet gewoon afgaan op je gevoel. Ik ontmoette George samen met de regisseur Michael Hoffman, en het werd ons snel duidelijk dat hij gewoon die kerel is die hij speelt. Hij belichaamt veel van de karakteristieken van zijn personage : een beetje duivels, wat last van het Peter Pan-complex, maar ook iemand met een goed hart, iemand die het potentieel heeft om zich in te zetten voor anderen. George heeft een grote bek, zegt bijvoorbeeld dat hij nooit kinderen wil, maar ergens geloof ik hem niet helemaal. Hij kan dat allemaal moeiteloos spelen.

We mochten elkaar, voelden ons goed in elkaars gezelschap, respecteerden elkaar en vertrouwden elkaar. En toch zagen we elkaar nooit buiten het werk, wat zeker geen bewuste beslissing was. Toen de opnamen er voor driekwart opzaten, besefte ik plots dat we nooit samen hadden geluncht, nooit samen een glas dronken. Tussen de opnamen door gingen we ieder onze weg : hij ging basketbal spelen, ik ging naar mijn kinderen.

U staat bekend als een controlefreak.

Ja, ik wil dat alles gaat zoals ik het wil. Tot grote irritatie van veel mensen, mezelf inbegrepen ! Maar het is ook een van de redenen waarom ik succesvol ben. Ik denk dat het tegelijk mijn grootste kwaliteit en mijn ondergang is. Gelukkig ben ik er de laatste jaren wat op verbeterd, leerde ik toegeven dat ik mensen nodig heb, dat ik het niet allemaal op mijn eentje kan beredderen. Maar voor ik tot die vaststelling kwam, nam ik te veel hooi op mijn vork. Ik moest én een carrière hebben, een echtgenoot, twee kinderen, een huishouden en een productiemaatschappij voor ik eindelijk wilde toegeven dat je niet alles kan doen.

Bent u in psychotherapie moeten gaan om dat te beseffen ?

Ik ben al zo lang in therapie dat ik het bijna als een parttimejob beschouw. Ik geloof erin, zonder er veel van te kennen. Ik ken zelfs niet de juiste naam van wat ik volg. Toen ik in de twintig was, was ik in psychoanalyse.

De meeste mensen die ik ken en in analyse zijn, hebben het echt nodig, het is geen luxe. Na de aardbevingen in Los Angeles hadden veel mensen nood aan een traumatherapie, wat maar een korte periode is, gewoon om te verwerken wat je hebt meegemaakt. Mijn nanny had dat echt nodig. Ze bevond zich net in een gebouw in het epicentrum van de beving, echt angstaanjagend wat ze meemaakte. Ik zag hoe ze afzag, kon haar zelf niet helpen, en zei dat ze iemand nodig had die dat wel kon.

Heeft het hele acteerproces dan geen therapeutisch effect ?

Waarschijnlijk wel, maar het kan naast een helende ook een destructieve werking hebben als je in je rol te veel zaken moet opkroppen en je geen middel vindt om ze van je af te schudden.

Hebt u dit al meegemaakt ?

Mijn laatste film was heel zwaar : A Thousand Acres, een verfilming van de roman van Jane Smiley. Jessica Lange, Jennifer Jason Leigh en ik spelen zusters. Echt vreselijk wat die familieleden elkaar aandoen. Ik vond het akelig om me in die donkere gevoelens te storten.

Jaren geleden zei u dat u zelf behoorlijk somber van natuur bent. Bent u nu veranderd ?

Godzijdank zit ik nu minder over alles te piekeren en geniet ik meer van het leven, denk ik. Maar ik kijk nog altijd naar een glas dat half leeg is in plaats van half vol, dat is nu eenmaal mijn natuur. Ik denk niet dat ik daar iets aan kan veranderen.

Het personage dat u in One Fine Day speelt, is een beetje onhandig. Klopt dat met uzelf ?

Jawel, je mag die onhandigheid zelfs als mijn persoonlijke bijdrage beschouwen. De scène waarin je me de eerste keer ziet struikelen, was niet zo voorzien. Het gebeurde gewoon tijdens de repetities, en omdat het zo grappig overkwam, hebben we het ook bewaard. Omdat ik tijdens de opnamen telkens tegen iets moest aanlopen, hield ik er trouwens een flinke blauwe plek aan over.

Herinner je je nog mijn entree in The Fabulous Baker Boys ? Ik struikel en je hoort me offscreen ?oh shit? roepen. Ook dat was een echte uitglijder.

Is er één film die u grondig heeft veranderd ?

Nee, elke film verandert je tot op zekere hoogte. Op diverse manieren. Ik heb geen favoriete film.

Wat is de kick van het acteren ? Wat haalt u er na al die jaren nog uit ? Waarom bent u er in de eerste plaats mee begonnen ?

Ik zou echt niet weten wat het is, waarom ik het doe. De beste manier om het te omschrijven, is dat er gewoon iets is dat me drijft om het te doen. Acteren was het eerste in mijn leven dat echt mijn interesse kon wekken. Het is ook iets waar ik nooit op uitgekeken geraak. Het blijft altijd een uitdaging omdat je nooit de perfectie kan bereiken.

Het heeft er lange tijd naar uitgezien dat u ?Evita? zou spelen. Wat denkt u van de prestatie van Madonna en de regie van Alan Parker ?

Ik vond het een prima film. Ik moet toegeven dat toen ik erbij betrokken was, ik zo mijn twijfels had of de toneelmusical van Andrew Lloyd Webber wel kon omgezet worden in een film. Ik was er niet zeker van dat het ook in een bioscoop kon werken. Maar Madonna was steengoed en Alan Parker heeft het op een schitterende manier in beeld gezet.

Jaloers ?

Ik was een beetje afgunstig, voelde een beetje pijn in mijn hart. Maar nee, echt spijt heb ik er niet van, omdat ik weet dat ik toen voor mezelf de juiste beslissing heb genomen. In plaats van aan de film te denken, dacht ik toen aan mijn eigen geluk. Als ik echt wil zingen, kan ik dat nog altijd onder de douche. Mijn zangoefeningen waren trouwens geen vergeefse moeite : ik ben nu een van de zangstemmen in de Dream Works-tekenfilm The Prince of Egypt.

?One Fine Day? loopt vanaf deze week in de bioscoop.

Boven : George Clooney brengt verandering in Pfeiffers leven-zonder-romantische- illusie. Onder : de onhandigheid van het struikelen was niet gespeeld.