Meer dan een vakantieliefde

Tickets al aangeschaft? Reservaties geboekt? Reisgidsen bewonderd? Goed zo, dan hebt u nog even de tijd om u verzaligd over te geven aan vakantiedromerijen. Indien u naar verre landen trekt, kan u alvast gaan fantaseren over de fascinerende mensen die u daar ongetwijfeld zult ontmoeten. Misschien ontstaat er een nieuwe vriendschap, misschien zelfs een nieuwe liefde? Dat laatste zou echt niet zo uitzonderlijk zijn.

Vijf jaar geleden maakte de Nederlandse Margo een groepsreis door Marokko. Toen ze in een souvenirwinkel postkaarten stond uit te kiezen, nodigde de eigenaar van de zaak haar uit om binnen te komen. Op haar hoede voor opdringerige verkopers, snauwde ze hem af. Maar de volgende dag ging ze haar excuses aanbieden.

“Het was meer dan een vakantieliefde, dat voelde ik meteen”, zegt Margo in het Nederlandse weekblad HP/De Tijd. Ze liet de andere groepsleden zonder haar vertrekken en liet zich verder door Hassane gidsen. Ook na die vakantie hield het stel contact met elkaar: zij reisde naar Marokko, hij kwam naar Nederland. Ze leerden elkaars familie kennen, besloten te huwen en in Nederland te gaan wonen.

Omdat Hassane in het nieuwe land zijn draai niet kon vinden, werd het eerste jaar van hun huwelijk een dikke tegenvaller. “De montere handelaar hing in Nederland humeurig en stuurs op de bank”, aldus HP/De Tijd. Hij wilde wel aan het werk maar dat lukte niet meteen. Hij voelde zich ongelukkig, wou terug. Margo kreeg schuldgevoelens omdat ze hem uit zijn land had weggehaald. Wanneer ze ’s avonds thuiskwam van haar werk, trof ze een ontstemde echtgenoot die er bovendien niet tegen kon dat ze met vriendinnen een pint ging pakken.

Toen Hassane werk vond in een fabriek en over een eigen inkomen kon beschikken, verbeterde de situatie. Hun relatie werd echter ook bemoeilijkt door de niet altijd even tactvolle reacties van de omgeving. Was Margo zich wel bewust van de gevaren van het islamitisch fundamentalisme? Was Hassane niet met haar getrouwd omwille van de vleespotten van het Westen? Naar buiten toe bleef ze koste wat het kost mooi weer spelen. Als ze na een fikse ruzie toch eens ging uithuilen bij haar ouders, kreeg ze te horen: “Zie je wel, we hebben je nog zo gewaarschuwd.”

Margo en Hassane zijn nu al vijf jaar samen, maar uit Nederlandse statistieken blijkt dat er veertig procent kans bestaat dat ze na acht jaar uit elkaar gaan. Diezelfde statistieken vertellen dat van de huwelijken tussen twee Nederlanders na acht jaar tien procent ontbonden is. Als een gemengd huwelijk bestaat uit een Nederlandse man en een buitenlandse vrouw, strandt een kwart na diezelfde termijn. Wanneer het, zoals bij Margo en Hassane, om een Nederlandse vrouw en een buitenlandse man gaat, loopt het dus in veertig procent van de gevallen mis. In Frankrijk zijn de cijfers nog dramatischer: acht op tien van de gemengde huwelijken mislukt.

Moet we nu meteen gaan huiveren wanneer zoon- of dochterlief straks smoorverliefd terugkeert uit een exotisch oord? Feit is dat een duurzaam partnerschap tussen twee mensen met eenzelfde culturele achtergrond al geen sinecure is. Bij interculturele relaties zijn er nog meer onderlinge verschillen, en dat kan de relatie nog bemoeilijken.

Volgens Inez Schade, die zich verdiepte in relaties tussen een Nederlandse vrouw en een buitenlandse man, spelen nog andere factoren mee. Volgens haar wordt in deze combinatie de traditionele rolverdeling tussen man en vrouw op zijn kop gezet. De westerse vrouw zit bijna per definitie in een machtspositie en haar partner in een afhankelijke positie. Want het is de vrouw die hem helpt zijn weg te vinden in de administratieve mallemolen, bij het zoeken naar werk, in het sociale leven. Volgens Schade zit in een dergelijke relatie de hele Noord-Zuidproblematiek in een notendop: de westerse macht tegenover de afhankelijkheid van de Derde Wereld. “Die vrouwen hebben het hele minderheidsvraagstuk in bed liggen.”

Dat klinkt nogal hoogdravend, maar het blijft opvallend dat de combinatie van een westerse man met een buitenlandse vrouw meer kans op slagen heeft. Ook de manier waarop deze koppels in hun omgeving worden onthaald is verschillend. Een meisje dat voor een zuiders type valt, kan al eens denigrerende commentaar te horen krijgen. Ze kon allicht niks beter krijgen? Of men vindt haar maar een dom konijn dat zich laat gebruiken voor een verblijfsvergunning. Terwijl een westerse man die met een donkere schone opdaagt meestal op begrip, zelfs waardering kan rekenen. Zo’n man heeft tenminste smaak.

Toch zijn er ook vrouwen met smaak. Marion vertelt in diezelfde HP/De Tijd hoe gecharmeerd ze was toen ze de elegante uit Chili afkomstige Manlio leerde kennen. Toen ze uit gingen eten, hield hij de deur voor haar open, hielp haar uit haar jas, schoof haar stoel dichterbij. En toen hij vroeg: “Mag ik misschien een stokbroodje voor je smeren?” wist ze: dit is het. “Nederlandse mannen zijn vaak zo boers,” zegt Marion. “Manlio heeft stijl, bij hem voel ik me een dame.”

Jo Blommaert / Tekening Sandra Schrevens