Jo Blommaert Illustratie Sandra Schrevens

Karel en Lut hebben lekker gegeten en zitten aan tafel nog wat te keuvelen. Ze hebben het over de komische film die ze de vorige avond zagen. Lut vond de film heel grappig. Karel vond hem kinderachtig en slecht gemaakt. Volgens Lut heeft Karel de pointe gemist omdat hij geen gevoel voor humor heeft, net als zijn moeder overigens. Karel geraakt wat geïrriteerd, zegt dat Lut geen smaak heeft, nooit gehad heeft eigenlijk. Lut repliceert dat hij een humorloze snob is. Op dat ogenblik komt Laurens, hun zoontje van tien, binnen. Hij vraagt over welke film ze praten en waarom zijn moeder er zo opgelaten bijzit. Zullen Karel en Lut hun uitdijend dispuut minimaliseren en de discussie stopzetten ? Of zullen ze de jongen uitleggen waar hun gekissebis over gaat en het geruzie verderzetten ?

Sommige koppels willen te allen prijze ruzie in aanwezigheid van de kinderen vermijden. Ze voelen zichzelf niet goed bij het gebekvecht en vermoeden dat dat ook voor hun kinderen geldt. Maar uit recent onderzoek blijkt dat kinderen er geen baat bij hebben op te groeien in een omgeving waar het altijd peis en vree is. Integendeel, als koppels openlijk ruziemaken en in staat zijn hun conflicten naar buiten te brengen, groeit de kans dat hun kinderen succesvol zullen zijn.

In het onderzoek dat uitgevoerd werd door de Brit Tony Cassidy, docent psychologie, werd de familiale achtergrond van 169 respondenten vergeleken met de mate waarin zij in staat waren een standpunt te motiveren. ?Kinderen die geleerd hebben met geweldloze conflicten om te gaan, beschouwen ze als een uitdaging en niet als een bedreiging?, zegt hij in The Independent on Sunday. ?Meestal hebben die kinderen later een grotere arbeidsethiek, en beschouwen ze omgaan met conflicten als een positieve zaak. In essentie gaat het om het gevoel dat het uiten van emoties niet onderdrukt wordt.? Als dat laatste het geval is, hebben kinderen van alleenstaande ouders volgens Cassidy evenveel kans om succes te hebben als kinderen die met beide ouders opgroeien, zeker wanneer er meer vrouwelijke leden in het gezin zijn. ?Het lijkt erop dat de aanwezigheid van meer mannelijke leden in het gezin een negatieve invloed heeft op het samenhorigheidsgevoel en de mogelijkheid zich te uiten?, aldus Cassidy. ?Allicht heeft dat te maken met de traditionele visie dat mannen minder bereid zijn hun emoties te tonen.?

Of een kind zich al dan niet gemakkelijk voelt bij een confrontatie, hangt af van de houding van de ouders. Psychologe Elizabeth Mapstone werkt aan een boek over dit onderwerp en wijst erop dat de houding van mensen hierin sterk kan verschillen. ?Wanneer ouders geruzie vermijden, dan kunnen kinderen zo’n confrontatie als iets angstaanjagends leren zien. Ooit riep een meisje van drie verschrikt ‘Niet vechten ! Niet vechten ! ‘ toen ik met haar moeder een interessante discussie aan het voeren was. Ik zei haar dat we alleen maar aan het argumenteren waren. Maar het was duidelijk dat een dergelijke situatie in dat gezin als zeer zorgwekkend werd beschouwd. Telkens wanneer haar moeder probeerde een mening onder woorden te brengen, reageerde de vader furieus. Hij vond het niet gepast dat zijn vrouw hem van antwoord diende. Anders gezegd : als een ouder emoties moet onderdrukken, is de kans groot dat kinderen dat voorbeeld zullen volgen.?

Volgens een andere relatietherapeute is het goed dat kinderen zien dat volwassenen het oneens zijn met elkaar, op voorwaarde dat er daarna onderhandeld wordt of een compromis volgt. ?Wanneer ouders alleen maar naar elkaar snauwen, is dat uiteraard niet prettig voor de kinderen. Ze worden dan ook nog vaak door de ene ouder tegen de andere opgezet, waardoor ze ongewild in allianties verzeild geraken. Op die manier worden de problemen niet opgelost en trekken kinderen de conclusie dat discussiëren nergens toe leidt.?

Velen beschouwen roepen en tieren als een bewijs van het feit dat mensen niet bij elkaar horen. Maar eigenlijk zou het moeten gezien worden als een bewijs van het feit dat iemand zich veilig genoeg voelt in een relatie om alle mogelijke gevoelens te uiten. Vaak vermijden mensen discussie omdat ze het gevoel hebben dat er toch niet naar hen geluisterd zal worden of dat hun argumenten niet au sérieux zullen worden genomen. Wanneer er in gezinnen af en toe eens goed geruzied wordt, betekent dat juist dat de mening van één persoon de rest niet domineert en dat er voldoende onderling vertrouwen bestaat om tegen elkaars mening in te gaan.

En als iemand zich thuis veilig genoeg voelt om krachtig zijn of haar mening te verwoorden, zonder daarom betweterig te zijn, kan hij of zij daar ook in andere omstandigheden voordeel bij hebben. Zo iemand zal er bijvoorbeeld geen problemen mee hebben om terug te gaan naar de winkel en uit te te leggen wat er verkeerd is aan wat men er eerder gekocht had.

Het is net die ingesteldheid die er volgens Cassidy toe bijdraagt dat dit succesvolle mensen worden. Zij zijn in staat om dingen in vraag te stellen, en weten dat er aan elke medaille twee kanten zijn. Ze zullen dus niet zomaar aannemen wat hen wordt verteld.

De moeder van de driejarige Alice : ?Als er ruzie op komst is, zegt mijn man altijd : ‘Niet nu. Niet wanneer Alice erbij is. ‘ Maar ik voel me heel rustig bij onze meningsverschillen. Die maken gewoon deel uit van het werkelijke leven en daar moet onze dochter uiteindelijk toch mee vertrouwd geraken.?