Loft & found

Niet alleen ideaal gelegen, maar ook nog eens kunstig aangekleed door een bezield man. De museum-loft van John Cheim, centrum New York.

Hartje Manhattan, dichtbij de Flatiron Building, een van de bekendste wolkenkrabbers van New York, ligt het Flatiron District. Een buurt die in de 19de eeuw werd opgebouwd rond vier pleinen, naar Europees model, knus en kleinschalig. Een van deze pleinen, Gramercy Park, ligt niet ver van de loft van John Cheim, manager van de Robert Miller Gallery, een van de bekende New Yorkse galerieën voor Amerikaanse hedendaagse kunst. Zijn loft, een vroeger atelier waar handschoenen en portefeuilles werden gemaakt, ligt tegenover het geboortehuis van de 26ste president van de Verenigde Staten, Franklin D. Roosevelt, midden in het centrum van het broeierige Broadway en het gedistingeerde Park Avenue.

Alles op wandelafstand, maar John Cheim koos deze loft voor zijn kwaliteiten en de enorme ruimte die vrijkwam nadat de naai- en leerbewerkende machines waren weggehaald. Hij kon aan de slag met een verscheidenheid aan vertrekken op dezelfde verdieping, die oorspronkelijke details vrijgaven van de historiek van het bedrijf: oude buizen en kabels en gietijzeren kolonnen. Deze eenvoudige, open, maar karaktervolle ruimtes zouden zijn collectie moderne schilderijen, zijn meubels van verschillend allooi en zijn unieke verzameling Arts and Crafts-vazen absoluut tot hun recht laten komen.

“Ik vind het elke dag weer een plezier om door mijn loft te lopen”, legt John Cheim uit. “Je wordt door geen enkele deur en grens belemmerd en dat stimuleert je juist om je tijdens je wandeling te concentreren op je gedachten en volledig je eigen ritme te volgen. Je kunt het vergelijken met een wandeling door een museum, met het verschil dat het geheel hier meer persoonlijkheid heeft. Ik heb eraan gedacht tapijten te leggen, maar achteraf gezien komen mijn meubels, hun vorm en eigenheid, beter uit zonder. Als ik bepaalde schilderijen van plaats verander en mijn meubels iets herschik, dan ziet mijn loft er weer volledig anders uit. Ik vind het mooi om te zien hoe die verscheidenheid tot een geheel wordt samengebracht.”

De “tentoonstelling” van Cheim wordt opgebouwd rond het zwart-witte schilderij van Pat Steir in de woonkamer, de heldere kleuren van Joan Mitchell in de eetkamer en het mysterieuze werk van David Salle, in de buurt van de keuken. Elk schilderij geeft de toon aan voor zijn omgeving.

Na de wandeling kun je je even terugtrekken in de bibliotheek, waar de sfeer aanzet tot ontspannen, rusten en lezen. Achterovergeleund op de Biedermeier-sofa kun je je ogen pas echt de kost geven. Dit is een schatteneiland, waar je op grijpafstand boeken vindt om te lezen, muziek om naar te luisteren, en mooie dingen om naar te kijken. Met de bijbehorende geestelijke afdwalingen en emoties. “Ik vind het moeilijk om uit te leggen waarom ik precies deze schilderijen en meubelstukken heb uitgekozen”, zegt John Cheim. “Soms is de reden zo banaal dat ik ze niet eens kan verwoorden. Het persoonlijke gevoel van een artiest blijft het sterkst als het persoonlijk en artistiek kan blijven.” Maar we dringen aan en na een korte stilte besluit John Cheim: “Omdat ze door mensen gemaakt zijn, vertellen deze werken telkens weer andere verhalen over het verschil in mensen. Voor mij zijn ze humanistisch. Misschien is dat wel het sleutelwoord.”

Marc Heldens / Foto’s Mark Seelen