Pierre Darge
Pierre Darge Freelancejournalist

Jennifer Cox, de woordvoerster van Lonely Planet, reist veel, maar altijd alleen. Een pleidooi voor het echte reizen.

Pierre Darge / Foto Lieve Blancquaert

Ik reis natuurlijk niet de hele tijd. Van hier vlieg ik naar Dublin, dan naar Amsterdam, vandaar naar Chicago en verder door naar AustraliĆ«, terug via San Francisco, naar Griekenland. En dan pas naar mijn eigen Engelse bed. And I love it, I’m addicted to it. Toen ik twintig was, werd ik even bevangen door het idee dat het leven een huwelijk zou zijn met kinderen in een klein dorpje. Ik werd heel erg bang bij de gedachte dat het leven zo kort was en dat ik het zo om zeep kon helpen door lui te zijn. Ik wist niet goed waar ik aan toe was, was bang in het donker, liep weg van spinnen, maar vond dat ik toch moest uitzoeken wat ik nu eigenlijk aankon. Als dan bleek dat ik eigenlijk het liefst om halftien onder de lakens kroop omdat ik nu eenmaal zo iemand was, dan zou ik daar vrede mee gehad hebben. Maar ik wilde wel eerst zelf uitzoeken hoe ik in mekaar stak.?

Jennifer Cox is officieel publicity and product manager van Lonely Planet, de meest beroemde praktische bijbel voor iedereen die een voet buitenshuis zet. In de praktijk houdt ze veel lezingen, heeft ze een eigen radioprogramma over reizen, schrijft ze over reizen, en is ze niet te beroerd om de reisconsument waar nodig fanatiek te verdedigen. De Britse is 33, en zeer onrustig. Vandaag holt ze door de Brugse Reismarkt met een stop in het Grand Hotel en daar drinkt ze thee terwijl wij luisteren.

?Ja, het onrustige ritme spreekt me aan, ik hol van hot naar her, de wereld rond, verwaarloos de rusttijden en wil dan ineens naar huis terug, snakkend naar een beetje ordinaire routine. Maar thuis houd ik het geen dag uit. Ik noem het een moderne vorm van executive nomadism, ik ben verslaafd aan beweging en ontdekking. Omwille van mijn officiƫle werk moet ik zo nu en dan wel even op mijn Londense kantoor verschijnen, al was het maar om door mijn e-mail te lopen. Dan neem ik de gelegenheid te baat om wat lezingen te geven, op travel fairs te verschijnen. Niet dat ik zoveel over Lonely Planet zelf spreek, ik probeer wat nuttige informatie over te brengen en heb daarvoor zelfs geen dia ter beschikking. In mijn bagage steekt alleen mijn enthousiasme, nog nooit heb ik ƩƩn serieuze voorbereiding gemaakt. Waarom zou ik ? Ik vertel over wat ik met vallen en opstaan heb geleerd, over wat je meeneemt op reis, hoe je jezelf redt als je ziek valt, hoe je in het buitenland aan werk geraakt. En ik ben daar heel eerlijk in te eerlijk volgens sommigen. Ik voel me helemaal geen avonturier, laat staan een heldin, ik heb wel wat in de bergen gewandeld, maar ik ben geen klimmer. Ik ben dikwijls bang, maar probeer daar niet te veel op te letten. Ik ben gewoon an ordinary person en alleen zo iemand kan andere gewone mensen aanzetten even uit hun schelp te kruipen. Omdat ze dan misschien begrijpen dat er niet eens zoveel voor nodig is. (lachend) Ik ben echt heel gewoon, het enige ongewone is dat ik er zo vlot kan over praten, dat ik er geen moeite mee heb toe te geven dat ik de eerste twee nachten in een land waar ik nooit eerder geweest ben wakker lig van de eeuwige vraag what am I doing here ?.?

Ook ongewoon is dat Jennifer Cox zo goed als altijd alleen onderweg is, en dat sinds haar twintigste. Een zeer bewuste keuze.

?Als kind reden mijn ouders ons in een gammele familieauto doorheen Europa, zonder plan. Ik wist toen nog niet dat zoiets independent travel heette, ik wist alleen dat we met zijn vieren achterin ruzieden, en wij ervan uitgingen dat iedereen op die manier reisde. Aan de universiteit bleek dat mensen ook in grote groepen op reis gaan, dat het reisplan op voorhand vastlag, dat je de deelnemers kende en zij jou, en dat ze een bepaald gedrag van je verwachtten. En ze wilden naar plaatsen waar je kon lachen. Ik leerde al snel dat mensen reizen omdat hun buren en vrienden reizen, niet omdat ze bepaalde plaatsen willen ontdekken. Het gedrag van mijn medestudenten stond haaks op wat ik onder reizen verstond, en dat maakte me allemaal doodsbang. Bovendien had ik Europa al gezien. Ik werd opeens heel treurig en dacht even dat het hoofdstuk reizen dus afgesloten was, voor de rest van mijn dagen. Tot het me te binnen viel dat ik misschien alleen op stap kon, gewoon Europa rond, al was ik een beetje bevreesd voor dereactie van mijn moeder. Toen ik over mijn voornemen sprak, zei ze alleen maar : ‘Dat is pas leuk ! ‘ Ik viel achterover van die vanzelfsprekendheid, en vernam dat ze al in de jaren vijftig zelf op haar eentje was rondgetrokken.

De trip bleek een keerpunt, ik ontdekte het vrije reizen, ontmoette ontspannen travellers die zoveel lekkerder in hun vel staken, met alle situaties raad wisten, nooit uit hun lood werden geslagen als er wat onverwachts gebeurde. In Lissabon ontmoette ik een andere reizigster die op een lokaal familiefeestje heel natuurlijk op de geroosterde sardines afging, vriendelijk lachte, er eentje nam, en weer lachte. En toen die hele familie lachte, ging de wereld voor me open : zij kon dat allemaal doen omdat ze een van hen was, er goed uitzag, straalde en er niet in lompen bijliep. Ze zag eruit als iemands dochter en dan gaan alle deuren voor je open. Wij Engelsen spreken niet veel vreemde talen, maar dat maakt niks uit. Het is je glimlach die deuren en harten opengooit. Ik wist ineens dat je je niet in elke situatie moet uitsloven alsof je een hele stoep met sneeuw moet ruimen, dat je je gewoon moest laten meedrijven. Je moet de situaties niet te lijf gaan, je drijft gewoon met ze mee.

Toen ik terug thuiskwam, wilde ik mijn moeder overbluffen met het voorstel dat ik nu wel eens naar AustraliĆ« wilde. ‘Leuk idee’, zei ze zonder een spier te vertrekken, en ik bleef weer sprakeloos achter, met het besef dat ik nu niet meer achteruit kon. Toch had ik niet zomaar AustraliĆ« gesuggereerd. Het was een land waar niemand van de familie ooit was geweest, zodat ik het helemaal voor mij alleen had om te ontdekken. En dat betekende een extra stimulans.?

Jennifer Cox trok dus voor zes maanden naar Australiƫ maar bleef er vijf jaar, bedacht zelf een eigengereid curriculum vitae, kon meteen aan de slag bij een reizend poppentheater. In die vijf jaren bezocht ze ook Zuidoost-Aziƫ, vloog ze naar Papoea-Nieuw-Guinea en eindigde ze in Sydney, waar ze als promotor voor de opera ging werken. Terug in Engeland bleef ze de pas opgerichte Lonely Planet-dochter met telefoontjes teisteren. ?Ik wilde voor hen werken omdat ik ze grenzeloos bewonderde en uiteindelijk gingen ze door de knieƫn voor mijn enthousiasme. Mijn zogenaamde marketingervaring was inderhaast bijeengesprokkeld uit telefoontjes naar reisagentschappen, waar ik als zogenaamde studente naar wat kennis ter zake informeerde. Voor ik het wist, was ik ook een reisspecialist die door de media werd opgebeld voor adviezen. Niet dat ik alles weet, maar ik heb toch wat ervaring zoals over respect onderweg.

Ik sta onderweg telkens weer versteld van het gebrek aan discretie, toeristen krijgen nooit het gevoel dat ze te gast zijn. Pas op, ik ben ook zo geweest : toen ik begon met reizen, had ik een grote tatoeage op mijn rug die ik zo nodig aan iedereen wilde tonen, droeg ik mijn haar heel wild, was ik een radicale feministe en moest ik absoluut topless zonnen op een Portugees strand. Want ik wilde niet door de mannen onderdrukt worden, ik was een vrouw, was daar fier op ook en zou dat even laten zien. En tenslotte ging reizen in de eerste plaats over Mezelf. Schaamteloos natuurlijk, en daarom veroordeel ik niet meteen iedereen die dezelfde weg gaat. Er is wat tijd voor nodig om te beseffen wat respect is voor anderen en ik weet ook wel dat sommigen nooit dat stadium bereiken. Ze willen lokale mensen alleen maar in lokale kostuums zien, bezig met het klossen van kant of met het maken van pralines. Omdat ze een precies beeld in het hoofd hebben van wat ze willen zien, en daarnaar gaan reizen. Geheel eigen aan de menselijke natuur en op dezelfde lijn als mensen die allemaal dezelfde televisieprogramma’s willen bekijken, of met de mode meelopen.

Mijn verwondering betreft ook het gedrag van koppels, hoe de man gebukt gaat onder het besef dat hij alles hoort te weten, dat vrouwen de juiste antwoorden op alle vragen verwachten. Het normaal vinden dat hij meteen alle problemen oplost, zo vol vertrouwen is als in de eigen huiselijke omgeving. Daardoor ontstaat er een gigantische druk op mannen, waardoor ze uiteraard angstvallig op de begane paden blijven waarover ze tenminste alles gelezen hebben. Er wordt wel eens gezegd dat koppels op reis gaan om dichter bij elkaar te komen en helaas klopt dat : ze blijven zo dicht bij elkaar dat ze niets van de wereld zien.?

Een ander soort reizigers is dan weer de hele tijd bezig met de wereld te tonen hoe sterk, hoe moedig en hoe onverschrokken ze wel zijn. Die rijden de wereld rond op een eenwieler en teisteren redacties met smeekbedes om sponsorship. ?Dat soort prestaties is tot een industrie uitgegroeid, we leven nu eenmaal in een maatschappij die opkijkt naar stalen zenuwen en adembenemende toeren. Dat stemt me indroevig omdat ik na al die jaren juist probeer om zo anoniem mogelijk te reizen. Zonder hoogstandjes, zonder maandenlang het bed te delen van een stam in Amazonas. Ik wil gewone mensen ontmoeten die een beetje bang zijn, een beetje verkeerd, een beetje kwetsbaar en heel onzeker. Maar ik heb vaak het gevoel dat ik met die optie een zandkorrel ben op een oneindig groot strand met mensen die alleen maar oog hebben voor een package holiday. Dat fascineert me en tegelijkertijd gruwel ik ervan omdat ik me samen met hen in een restaurant zie zitten, terwijl ze allemaal naar me kijken en denken : ‘She is on her own, we should try and involve her.‘ God beware me !

Onderweg trek ik soms wel een heel klein beetje met andere travellers op, maar nooit voor lang. Vorig jaar werd ik echter voor schut gezet toen een magazine waar ik voor werk me als prijs koppelde aan een competitie. De winnares mocht tien dagen met mij door de Rocky Mountains reizen. Gina was halverwege de twintig, torste veel te veel kilo’s mee, bezat maar Ć©Ć©n long en wilde onderweg alleen maar televisiekijken. Het eerste wat ze me vroeg, was of er in de hotels een haardroger zou zijn, of dat ze die zelf moest meenemen. Terwijl ik van mijn leven nog nooit mijn haar heb gedroogd. Haar tweede vraag ging over hoeveel juwelen ze onderweg kon dragen. Nu, daar wist ik wel raad mee. ‘Ik draag onderweg alleen mijn autosleutels en mijn bril’, zei ik al wat venijniger. Ik had de trip een beetje voorbereid, een week zorgeloos alleen gereden, de wagen vol muziektapes en nu belandde ik recht in de hel die gezelschap heet. Toen ik haar oppikte op de luchthaven, wist ik na een uur alles over haar en niets klonk positief. Haar huwelijken waren gestrand, haar lange-afstandstrucker boyfriend met drie kinderen kon haar moeder niet luchten en ze was verschillende keren aangerand. En ik wachtte alleen maar op het ogenblik dat ze haar mond ging houden, voelde me nog schuldig ook omdat ik haar na een halve dag hartgrondig haatte. Soms, toen ze onder het rijden in de auto grote hompen vlees at met stinkende sausjes en de ramen niet omlaag wilde, voelde ik mijn haren rechtop komen. Dan parkeerde ik de auto, stapte uit voor een luchtje, en zei hardop : ‘I hate her, I hate her, I hate her.‘ En alsof dat nog niet volstond, hadden we nog een uitgestippelde reisweg te volgen, met pakweg zeven uur rijden per dag. We hielden alleen tijd over voor korte stops, en dan holde ze meteen de videoshop binnen, op zoek naar dikke-vrouwenpornografie voor haar lange-afstandstrucker. Op het laatst kon ik niet meer eten en niet meer slapen, wilde ik haar alleen nog maar vermoorden. Maar ik hield me in omdat ik voor dat magazine werkte.?

Hier laat Jennifer een paar afschuwelijke geluiden horen, maar ze gaat meteen op haar elan door.

?Het ergste was misschien nog dat ze me zo vreselijk sympathiek vond, terwijl ze almaar doorging met me te vernielen. She destroyed a part of me that will never grow back.?

Jennifer Cox stopt even, voor een grote zucht.

?Begrijp je zo stilletjesaan waarom ik alleen reis ??

We knikken en begrijpen. L’enfer, c’est les autres.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content