?Een goed ontwerp moet er vanzelfsprekend uitzien?, zegt Miet Crabbé, wier Lena Lena-collectie een begrip is geworden. Zware vrouwen mooi kleden, ieder seizoen opnieuw. Na vijf jaar is dat nog steeds haar grootste uitdaging.

Hilde Verbiest / Foto : Lieve Blancquaert

Precies vijf jaar geleden, zomer 1992, bracht Miet Crabbé haar eerste rondematencollectie op de markt. Sindsdien is Lena Lena een begrip geworden. Een bescheiden successtory. Er kwam een eigen winkel in Gent en later in Antwerpen ; vorig jaar zag Lena de Tweede het levenslicht, en binnenkort opent zij een winkel in de Brusselse Dansaertstraat : ?Eind maart, als alles goed gaat.? Hoe het allemaal begon ? Daarover is Miet Crabbé vrij kort ; ze heeft het al zo vaak verteld. Hoe het haar als modejournaliste frustreerde om voortdurend te moeten schrijven over andere, creatieve mensen ; hoe ze zelf hield van stijlvolle avant-gardekleding maar die niet vond in haar maat : ?Als ik ging kijken bij bijvoorbeeld Dries Van Noten, bleek het aanbod in grote maten toch wel erg beperkt. Ik heb maat 46-48, ik vind mezelf niet dik, wel struis, stevig.? Ze voelde het gat in de markt, het tekort. Lang heeft ze getwijfeld, om vervolgens de stap te wagen en een eigen collectie uit te brengen. Spijt ? ?Nee, dat niet. Ik vond het heel moeilijk om de journalistiek op te geven. Op een of andere manier ben je daaraan verslaafd. Ik vind het nog steeds een boeiend beroep, en soms heb ik er een beetje heimwee naar.?

Mooie en moderne kleding voor vrouwen met een maatje meer, Miet Crabbé wilde bewijzen dat het kan. Het was een uitdaging van formaat. ?Alles wat ik nog nooit gedaan heb, beschouw ik als een uitdaging. En Lena Lena was totaal nieuw voor mij. Niet alleen het creëren, maar ook alle technische aspecten van het naaien. En dan is er de commerciële kant van de zaak, het financiële aspect, de marketing… Er komt zoveel bij kijken. Ik ben iedere dag met vijftig dingen tegelijk bezig, van het begeleiden van foto-opnames tot het verzorgen van de etalages. Die afwisseling vind ik heel plezierig. Ik geniet van alles wat ik doe, zelfs van achter een computer te zitten en lijsten in te tikken. Mijn leven zit barstensvol, maar is heel plezant.?

Na die ene collectie kwam een volgende, en sindsdien presenteert zij er ieder seizoen een nieuwe. Wat ze het moeilijkste vindt in heel dat proces ? ?Telkens een nieuw beeld brengen voor hetzelfde gegeven.? In elke collectie zit bijvoorbeeld een lange wijde blouse. Iedere keer anders en toch opnieuw mooi. ?Dat is een van de dingen waarover ik mijn mening heb moeten herzien de afgelopen vijf jaar. Zelf heb ik niet zo’n behoefte aan verandering. Ik ben eigenlijk heel trouw aan mijn kleren. Ik heb bijvoorbeeld een vest, een model waarin ik mij heel goed voel. Het liefst zou ik ze ieder seizoen laten terugkomen in andere stoffen. Maar de klanten willen meer dan dat : zij willen verrast worden, nieuwe dingen ontdekken. Zelf ben ik rap gecharmeerd door wat mooi is : er zijn zoveel ontwerpen die mooi zijn of het kunnen zijn. Selecteren en kiezen vind ik trouwens een van de moeilijkste dingen in dit vak. Als ze mij vier tekeningen van een blouse voorleggen, zou ik ze het liefst allemaal in de collectie stoppen. Maar dat kan nu eenmaal niet.?

Het hangt in de lucht?, zegt Miet Crabbé als ik opmerk dat de zomercollectie heel kleurrijk is. Geelgroen, felrood, indigoblauw. ?Vorig seizoen hebben we meer kleur gebruikt en daar werd positief op gereageerd.? Het is haar manier van werken : gevoelsmatig en intuïtief. ?Ik let nooit op de trends, ik kijk zelfs niet naar de officiële kleurenkaarten. Wij doen gewoon wat we voelen. De eerste vraag is daarom altijd : wat zou ík willen dragen ? Vanuit dat gevoel vertrekken we, en natuurlijk krijg je dat maar door goed om je heen te kijken en in modetijdschriften te bladeren. Automatisch volg je dan de grote bewegingen in de mode. Het betekent mee zijn met je tijd.?

Eigenlijk werkt ze op twee sporen : het Lena Lena-spoor enerzijds, en dat van de L-collectie anderzijds. ?Lena Lena moet de collectie zijn die durft, die dingen uitprobeert, die het hart volgt. Daarin doen we gewoon onze goesting irrationeel soms. In de L-collectie verzamelen we alle sterke punten van Lena Lena. Dat is onze commerciële basiscollectie, die we ook wat rationeler aanpakken. Dan vragen we ons echt wel af : welke kleuren zullen het doen volgend seizoen ? Ik vind het goed zo. Want als je te veel kijkt naar wat stylingbureaus voorschrijven, word je op de duur slaaf van het systeem. Dan wordt je collectie minder interessant. En ik vind precies dat ze uit het hart moet komen.?

Ze houdt van stoffen. Opvallende, soepele stoffen. Viscose, zijde, linnen en lycra zijn vaste waarden in haar collectie. ?Op een stoffenbeurs zie ik vaak mensen rondlopen met het rekenmachientje in de hand. Zelf doe ik niets liever dan gewoon rondlopen om zo nieuwigheden te ontdekken zonder echt te zoeken. Ik laat alles op mij afkomen en ik vertrouw erop dat ik wel zal vinden wat ik zoek. Natuurlijk moet je de prijs een beetje in de gaten houden, maar eigenlijk vind ik dat je zot moet zijn van een stof. Ik moet het gevoel hebben van ‘wouw, dat is het’. En ik heb ondervonden dat als ik een stof fantastisch vind, een heleboel andere vrouwen ze ook prachtig vinden.?

Ze kent haar cliënteel. Via de eigen Lena Lena-winkels krijgt ze feedback. Vrouwen die haar vertellen hoe ze eindelijk vonden wat ze zochten, die haar vragen om vooral nooit op te houden met ontwerpen. Dat rechtstreekse contact is voor Miet Crabbé heel belangrijk. ?Als ik naar zo’n stoffenbeurs ga, heb ik bepaalde klanten in mijn achterhoofd. Ik loop daar nooit alleen met mezelf. Ook bij het ontwerpen heb ik vaak concrete mensen in mijn hoofd, vrouwen die totaal anders zijn dan ikzelf. Het is trouwens bijna onmogelijk om een ontwerp te maken dat voor iedereen goed is. Dus automatisch ga je in groepen denken : appelen en peren noem ik ze. Een appel is in mijn ogen een kleine vrouw met zware borsten, weinig taille en slanke benen. Een peer ziet eruit zoals ik : groter, niet zo zwaar van borsten, maar zwaar van heupen en billen.?

Er zijn weinig vrouwen met een perfecte maat, beweert ze met klem. Daarom ziet Miet haar collectie ook graag als ?een aanvulling op de bestaande mode? : ?Er zijn veel vrouwen die geen problemen hebben met het zoeken van blouses, maar de rok… Die kunnen ze dan misschien bij ons vinden. Of omgekeerd : vrouwen die wat zwaarder zijn van boven, vinden bij Lena Lena misschien een leuke trui… Iedereen is slank op dezelfde manier, maar iedereen is op een andere manier zwaar.? Precies daarom zou ze haar collectie in meer ?gewone boetieks? willen zien. Al ergert zij zich wel eens aan de reactie van sommige winkeliers : ?Ze zijn bang dat ineens alle zware vrouwen naar die winkel zullen komen, en dat het hun imago in slechte zin zal beïnvloeden. Ik denk dat zij niet beseffen hoe discriminerend zij zijn, hoe beledigend ook.?

Vijf jaar Lena Lena heeft haar opvattingen over mode niet wezenlijk veranderd. Of toch. Wat maakt een model tot een echt goed ontwerp ? ?Een goed ontwerp moet er vanzelfsprekend uitzien, alsof het altijd zo geweest is, alsof er niet op gezocht is. Ik hou niet van die heel gezochte dingen. Dat geldt wat mij betreft ook voor architectuur en design : ik zie graag ontwerpen die een zekere eenvoud uitstralen. Natuurlijk moet je soms lang zoeken om zoiets te bereiken. Een jurk kan er bijvoorbeeld eenvoudig uitzien, terwijl het patroon zeer bestudeerd is. Die vanzelfsprekendheid is voor mij absoluut een criterium. Verder vind ik een stuk dat zeer veel vrouwen past en door zeer veel vrouwen wordt gewaardeerd óók een goed ontwerp. Dat is een van de dingen waarin ik veranderd ben. Vroeger zou ik zo’n ontwerp gecatalogeerd hebben als commercieel. Maar een goed commercieel stuk maken, is bijna een kunst. Zeker in onze branche : hoe groter de maten, hoe moeilijker het is een ontwerp te maken dat veel vrouwen past. Het allereerste seizoen hadden wij zo’n mouwloos T-shirt. Dat was er maar in twee maten, maar paste voor iedereen. De kleine maatjes droegen het als kleedje, terwijl ook zware vrouwen het konden dragen. Ik weet nog steeds niet hoe dat kwam. Het was een klein wonder.? Ze lacht, terwijl de verbazing nog in haar stem doorklinkt.

De basisjurken in lycra zijn min of meer het visitekaartje van Lena Lena. Ze is er trots op : ?Die lijken simpel, maar er gaat heel wat zoekwerk aan vooraf. Alleen al maar om de goede pasvorm te vinden. Ik heb ooit Ann Demeulemeester geïnterviewd over lycra. Wat ik daarvan onthouden heb, is dat zij vond dat je er alle fouten in het patroon mee kan verdoezelen. Dat is zo, maar ervaring leerde mij dat ook het omgekeerde waar is : lycra is zo’n eigenaardig materiaal, dat je je ontwerp talloze keren moet uitproberen eer het juist zit. Als het patroon niet perfect klopt, zit de jurk gewoon niet lekker.?

Hoe ze de toekomst ziet ? Daarop heeft Miet Crabbé niet meteen een antwoord. Maar dromen… dat wel : ?Ik zou het heel tof vinden als bijvoorbeeld vrouwen in Amerika ook Lena Lena zouden kunnen dragen. Ik zie dat niet in cijfers, en ik weet nog niet direct hoe ik dat moet realiseren. Ik zou alleen maar willen dat zoveel mogelijk vrouwen ervan kunnen genieten.?

Miet Crabbé : Selecteren vind ik het moeilijkste : als ze mij vier tekeningen van een blouse voorleggen, zou ik ze het liefst allemaal in de collectie opnemen.

De jurken in lycra zijn haar visitekaartje : Ze lijken simpel, maar er gaat heel wat zoekwerk aan vooraf.