Thuis is landwijn al lang populair. Nu valt hij ook op de restauranttafel niet meer uit de toon. Daar zijn de woekerprijzen van kwaliteitswijnen niet vreemd aan.

HERWIG VAN HOVE

Het sukses van de Franse landwijnen in België kan niet worden ontkend : over de periode 1987-1992 gaan ze in volume met 8 procent per jaar vooruit en in waarde wel met 20 procent per jaar. België voert er nu ongeveer 120.000 hektoliter van in voor ongeveer 512 miljoen frank. De landwijn komt op de huishoudelijke tafel voor gemiddeld 75 fr. per fles (1993). Dit is een vrij behoorlijke prijs, als men weet dat 60 procent van alle in België verkochte wijnen minder kost dan 100 fr. per fles, een derde daarvan zelfs minder dan 70 fr.

Met deze 120.000 hektoliter per jaar komt de Franse landwijn (opgewaardeerde tafelwijn uit een bepaalde landstreek, met vermelding van herkomst op het etiket) in België op de derde plaats na bordeaux (320.000) en tafelwijn (280.000). Uit de Rhônevallei halen we ongeveer 100.000 hektoliter per jaar en uit Bourgogne 50.000. Waalse huishoudens blijken tweemaal zoveel (52 procent) landwijn te konsumeren als de Vlaamse (27 procent), de rest wordt in Brussel gedronken, maar ook de horeca laat zich niet onbetuigd. Van de 16 miljoen flessen landwijn die jaarlijks uit Frankrijk over onze grenzen komen, worden er ongeveer 15 miljoen in het huishoudelijk circuit geplaatst en minstens 1 miljoen in de horeca.

En de belangstelling neemt toe, ook bij de leveranciers : Martini België is hiervan een typisch voorbeeld. Martini verkoopt immers in België veel meer dan Martini. Met grote merken zoals Bacardi, Bénédictine, Boisset voor bourgognes en tot voor kort Laurent Perrier, de meest verkochte champagne in ons land, zijn ze niet aan hun proefstuk toe. Martini heeft met deze produkten voornamelijk de horeca als doelgroep en het kan geen toeval zijn dat uitgerekend Martini onlangs met een gamma eenvoudige landwijnen op de markt kwam, landwijnen van het huis Jeanjean in een moderne verpakking en voor prijzen minder dan 120 fr. per fles.

Ook de supermarkten bieden een heel assortiment attraktieve landwijnen aan en zelfs traditionele speciaalzaken zoals Wijnkeldermeester hebben in hun aanbod landwijnen opgenomen, meestal uit het zuiden van Frankrijk. De meeste appellations uit het zuiden zoals Corbières of Fitou mogen immers grotere rendementen als vin de pays aangeven buiten hun appellation en maken daar, rekening houdend met de marktsituatie, gretig gebruik van.

Het fenomeen landwijnen in de horeca, is uiteraard nauw verbonden met de prijzenpolitiek in de restaurants. Met de voor wijn gebruikelijke vermenigvuldigingsfaktoren van drie- tot viermaal de aankoopprijs, worden echt grote wijnen die toch altijd voor 500 tot 1000 fr. per fles moeten worden aangekocht volkomen onverkoopbaar. Ze zijn ook niet meer te slijten aan genereuze zakenlui : de algemene wijnkennis die ook in deze lagen van de bevolking is doorgedrongen, maakt dat eerlijke zakenmensen zich door dergelijke herkenbare woekerprijzen “gepakt” voelen of, in het beste geval, belachelijk gemaakt. In wijnschenkerskringen wordt gefluisterd dat men “grote maffiosi herkent aan de peperdure flessen die ze onachtzaam laten aanrukken…”. Van een oneigenlijk gebruik van grote wijn gesproken.

Buiten het algemeen gejammer aan het adres van de politieke wereld, kan de horeca twee kanten op. De beste weg is natuurlijk kwaliteitswijn beterkoop te maken en af te stappen van de irrationele vermenigvuldigingspraktijk. Verschillende grote gelauwerde restaurants zijn onlangs deze weg ingeslagen en varen er, samen met hun kliënteel, goed bij. Een tweede mogelijkheid, als men tenminste te allen prijze wijn wil doen drinken (er is ook veel goed bier), bestaat erin om meer eenvoudige wijnen in te kopen. Voorwaarde is natuurlijk dat deze wijnen aan tafel moeten “passen”, dat ze een gastronomische roeping hebben.

Het Weekend Knackpanel, versterkt met sommelier Lode Heyndrickx, vergadert rond landwijnen van Martini, Delhaize, Wijnkeldermeester, Match, Colruyt… waarvan geen enkele meer kost dan 160 fr. per fles.

IN HET GLAS

We beginnen met vier witte sauvignonwijnen : Vin de Pays d’Oc, Perles 1994 (absolute nulwijn), nog een Vin de Pays d’Oc van Jeanjean (even absoluut nul), een iets betere Chileen van Las Puertas (Curico 1994) en ten slotte de beste van het viertal : Vin de Pays des Côtes de Thongue Domaine Montmarin 1994 (Wijnkeldermeester, 152 fr.), “wat aarzelende kleur met koolzuurbelletjes maar een aangename neusaanzet met zoettoets en citrusvruchten, iets zwak en vlak in de mond maar een mooie bittertoets in de finale”, aldus Lode Heyndrickx.

We gaan verder met vier chardonnays : Vin de Pays d’Oc Chardonnay 1994 van Jeanjean (unaniem negatief : vuil en wee) ; de chardonnay 1994 Las Puertas en deze van Domaine Les Lauzes 1993 zijn beide nulwijnen zonder veel gastronomische toekomst, maar de chardonnay van Domaine Prat-Ségur, een Vin de Pays de la Haute Vallée de l’Aude (Match, 159 fr.) springt er wat bovenuit. “Licht gouden levendige kleur, wat zwaar en aarzelend in de neus maar een brede frisse zuivere smaak met redelijke diepte”, aldus Antoon Segaert.

Dan komt wat voor iedereen de revelatie is (viermaal positief en eenmaal neutraal) : een witte wijn gemaakt van de marsannedruif, dezelfde als die uit de noordelijke Rhône, Domaine Montmarin, Vin de Pays des Côtes de Thongue (Wijnkeldermeester, 152 fr.)

Frisse neus met een zekere diepte en een rijke smaak met een goede zuur-bitter balans en een goed mondgewicht met lengte (Herwig Van Hove). Zeer mooie en aangename neus met citrus en iets alkoholdominantie in de diepte, aangename attaque en harmonische smaak. (Lode Heyndrickx). Redelijk rijke en zuivere neus met een gevulde en pittige smaak met goed evenwicht maar iets kort. Goed gemaakte wijn (Jef Bessemans).

Volgen drie roséwijnen : de Syrah rosé Vin de Pays d’Oc van Jeanjean (viermaal negatief), de Montmarin rosé Vin de Pays des Côtes de Thongue (ook viermaal negatief) en tenslotte de Perles rosé Vin de Pays de l’Aude, duidelijk de betere met driemaal neutraal en tweemaal positief (Makro en andere supermarkten, 130 fr.). “Aangename expressieve neus met impressies van rood fruit, goede smaakaanzet met evolutie in het fruit en een goede basis van fris zuur”, aldus Lode Heyndrickx.

Dan is het de beurt aan drie wijnen van cabernet sauvignon die elk met minstens drie negatieve beoordelingen nauwelijks kunnen dienen voor een tuinbarbecue : Domaine Prat-Ségur Vin de Pays de la Haute Vallée de l’Aude 1993, Vin de pays d’Oc Perles 1993 en Vin de Pays d’Oc, Jeanjean 1993.

We besluiten met een “gemengd lot” rode wijn. Alleen Château La Bastide (een vdqs 1992) komt er zonder negatieve beoordeling door. De Syrah van Montmarin krijgt één negatieve beoordeling, de Merlot van Montmarin haalt twee negatief, de Merlot van Jeanjean krijgt drie negatief en de Pinot Noir Perles is unaniem negatief. Deze wijnen zijn niet goed voor de tafel, niet goed voor de zomerse tuin, ze zijn nergens goed voor.

Lode Heyndrickx : een gevierd sommelier als panellid.

Steeds meer restaurants bieden goede landwijn als alternatief voor dure kwaliteitswijn.