Wereldreizigers en fashion victims delen eenzelfde passie voor wat functioneel en mooi is. Henri-Lloyd, oorspronkelijk kleding voor alle weer en wind, wordt modefenomeen. Britse marinelook krijgt Italiaanse flair. HENRI-LLOYD

Lene Kemps

EEN CARTOON AAN DE MUUR VAN de showroom toont een groepje besneeuwde ontdekkingsreizigers. Ze poseren voor de verplichte foto op de top. De ene vrouw in het gezelschap probeert nog snel een andere outfit. ?Dat rode pakje stond je beeldig, echt waar?, zegt de wanhopige fotograaf. Op de kledingdozen rond haar plakken etiketten van Armani, Versace en Henri-Lloyd.

Midden jaren tachtig werd Henri-Lloyd, specialist in foul weather and yachting kleding, tot grote verbazing van de firma plots een modefenomeen. Milanese scooterfanaten ontdekten de jasjes. ?Timberlands, Levi’s 501, een Best Company sweater en ons Consort-jasje, dat was hun uniform?, zegt marketing directeur Graham Allen. ?We kregen een fax van onze Italiaanse verdeler die zei : kan je niet wat meer kleuren uitbrengen ? Ik denk dat er hier iets aan de hand is. Voor ons was dat een bizarre situatie. Gedurende twintig jaar maakten we zes jasjes in vijf kleuren en plots werden ze mode.?

Ik heb geluk. Meneer Strzelecki zelf is mijn gids in de fabriek. Zijn Poolse achternaam is veel te moeilijk, zegt hij, ik mag hem Henri noemen. Men had me vriendelijk verwittigd : ?He is a bit of a character?. De nu zeventigjarige meneer Henri blijkt een menselijke dynamo, vol energie, warmte en humor. Hij leidt me door de fabriek aan snelvaarttempo en stelt me persoonlijk aan zo ongeveer elke van zijn 230 werknemers voor. Aan Sue die het product volgt van de beginfase tot het eindpunt en alles coördineert, aan John die een wizzard is op de computer, aan Mandy en Anette van het designteam en nog honderd anderen. Henri voelt zich nauw betrokken bij zijn personeel en weet blijkbaar alles van ze. Hij informeert hoe het met hun zwangere vrouw is, hun baby of zelfs het huisdier.

?In dit bedrijf worden geen titels gehanteerd?, zegt Henri. ?Iedereen is even belangrijk. Wij hebben geen toiletten of kantine voor kaderleden. Natuurlijk hebben we andere verantwoordelijkheden en verschillende lonen. Maar uiteindelijk zitten we allemaal in hetzelfde bootje. Zelf heb ik ooit voor bazen gewerkt die weinig respect voor hun personeel hadden. Ik heb me voorgenomen dat ik het anders zou doen. Mijn medewerkers worden behandeld zoals ik zelf graag wil behandeld worden?.

Het was Henri Strzelecki die eigenhandig de patronen voor de eerste jassen knipte, op zijn keukentafel : model Viking, het bestaat nog steeds. De jassen zijn een begrip bij zeilers en ontdekkingsreizigers. Henri-Lloyd kan een jongensboek vol heldhaftige avonturen uitgeven. Sir Ranulph Fiennes wist te melden dat drie mannen die tijdens een woeste storm in de Beringstraat in het ijzige water terechtkwamen enkel overleefden dankzij hun Henri-Lloyd survival suits. Sir Francis Chichester, Sir Alec Rose, Robin Knox-Johnston, het Britse olympische zeilteam en ga zo maar door zijn eveneens Henri-Lloyd’ers. Minder spectaculair heeft het merk ondertussen ook de liefhebbers van de country-look, paardrijders en motards bereikt. Meer dan één Europees koningshuis werd al wandelend gefotografeerd in een Henri-Lloyd jasje en dichter bij huis zit een gekroond hoofd in een eendelig zeilpak op de motorfiets. In Milaan zitten ze nog steeds op de scooter.

Hoe groot was de groei op dat moment eigenlijk ?

Henri Strzelecki : Ik noem liever geen cijfers, maar de curve ging verticaal. We hebben twee jaar na elkaar, in ’86 en ’87, de Queens Award for Export Achievement gekregen, wat bijna uniek is.

Was u niet bang van die plotse belangstelling ? De aandacht van trendy mensen gaat zo weer weg.

Strzelecki : We waren ons ervan bewust dat het plotse succes een gevaarlijk punt in onze groei betekende. Dus hebben we die groei nauwkeurig gecontroleerd. We hebben bijvoorbeeld grote bestellingen geweigerd en nieuwe verkooppunten afgewezen. Ons motto was : eyes open, ears to the ground. De markt in de gaten houden, het succes niet boven het hoofd laten groeien.

De cijfers bewijzen trouwens dat we de plotse belangstelling goed hebben verwerkt. De laatste drie jaar steeg onze omzet telkens met dertig procent. De zeepbel is niet gebarsten. We groeien nog steeds.

Graham Allen : De eigenheid van het merk bleef gerespecteerd. We hebben niet plots het hele gamma veranderd, maar de modellen aan de tijd aangepast. Onze ontwerper Olmes Carretti heeft het oorspronkelijke Consort-jasje moderne proporties gegeven met diepere armsgaten en meer ruimte over de borst, hij heeft het kleurengamma uitgebreid. Maar de basis is onveranderd : de achtergrond van technische yachting-kleding, het typische Britse, de country-look. Dat alles wordt nu gecombineerd met een beetje Italiaanse flair.

Er zijn aanduidingen dat de country-look op z’n retour is.

Allen : Dat klopt, in Italië krijg je geen gewaxed jasje meer verkocht. Ook hier in Engeland, waar we al enkele maanden uit de recessie zijn, merk je dat mensen avontuurlijker worden en verlangen naar minder traditionele kleding.

Maar op veranderingen in de markt kunnen we reageren. Momenteel hebben we binnen Henri-Lloyd verschillende gamma’s. In de hoogtechnische yachting-range Marine Advanced Technology vind je de laatste ontwikkelingen op het gebied van materialen, sluitsystemen, draagcomfort enzovoort. Daarnaast hebben we Marine Technology, een nieuwe lijn van semi-technische lifestyle-kleding die naast merken als Timberland en The Gap verkoopt. Tenslotte is er HL, de fashion-range, een eigentijds en modieus gamma van hemden, jasjes, broeken en schoenen dat weg van de country-look, naar een frisser en moderner beeld toegaat : getailleerde hemden, niet enkel nog button-downs, andere kleuren… Nooit té modieus want Henri-Lloyd moet net zo goed door iemand van zestig als door iemand van achttien kunnen gedragen worden.

Gaat u nu bijvoorbeeld meteen zwart Prada-nylon maken ?

Allen : We hebben al járen zwarte nylon jacks in de collectie, we kregen ze aan de straatstenen niet kwijt. Ze verkopen pas goed de laatste achttien maanden. Soms zijn we gewoon onze tijd vooruit. Zo hebben we in ’91 een jasje met metalen brandweersluitingen uit de collectie genomen omdat iedereen ons copieerde. Je ziet het nog steeds overal.

Enkele jaren geleden was Manchester erg hip. Dragen alle trendy mensen hier Henri-Lloyd ?

Allen : Het merk was toen erg populair bij deejay’s en popgroepen. The Stone Roses en The Charlatans worden wel eens gezien in Henri-Lloyd. Oasis trouwens blijkbaar ook.

Waarom is Henri-Lloyd geen begrip zoals Burberry of Barbour er een is ?

Strzelecki : In de yachting-wereld zijn we een begrip hoor. Een instituut. De nummer één.

Allen : Als we een household name worden, dan zou ik het gevoel hebben dat we op de verkeerde weg zitten. Dat betekent dat we te ver van onze beginprincipes zijn afgedwaald. We moeten die niche van professionele zeilers en wereldreizigers behouden. Als iedereen ons koopt, loop je het gevaar dat die mensen zich van je afkeren, terwijl zij het merk geloofwaardig maken. Het is een delicaat evenwicht.

Strzelecki : In Italië zijn we erg gekend als modemerk, en dat is eigenlijk een beetje griezelig.

Allen : In Zweden zijn we nog gigantischer. Uit enquêtes bleek dat enkel Levi’s hoger scoort wat naambekendheid betreft. Op een terras in Göteborg heb ik de Henri-Lloyds geteld. Van de tien jassen die voorbijkwamen, waren er vier van ons en twee waren copies. Je houdt het niet voor mogelijk.

Had u dertig jaar geleden vermoed dat uw bedrijf zo groot zou worden ?

Strzelecki : Helemaal niet. In 1963 begon ik met dertig medewerkers, vanuit een kleine kerk in Manchester. Ik dacht ooit maximum vijftig mensen in dienst te hebben. Nu hebben we er 230 in Engeland en met de fabriek in Polen erbij worden het er meer dan 300.

De yachting-wereld is erg gesloten en kieskeurig. Hoe hebt u hun steun gekregen ?

Strzelecki : Ik ging met de kleding naar plaatsen waar professionele zeilers samenkwamen : wedstrijden, shows, tentoonstellingen… De beste reclame zijn positieve reacties op je product en Henri-Lloyd had al snel de topzeilers achter zich. Gewoon omdat we goed zijn. Ik had me voorgenomen de Rolls Royce onder de yachting-kleding te worden. Niet de goedkoopste, wel de beste.

In de jaren zestig was ik een van de eersten om Bri-Nylon of velcrosluitingen te gebruiken, of om een systeem te ontwikkelen om de naden dicht te plakken. Ik heb samen met een Zwitsers bedrijf een ritssluiting ontwikkeld die niet roest in zout water. Ze heeft nylon tanden, een polyester stofband en een stainless steel trekkertje. Ze kost vier keer zoveel als een gewone rits, maar is niet kapot te krijgen. Als je wil beknibbelen op de prijs dan haal je nooit kwaliteit.

Het voortdurende streven naar een hogere kwaliteit is ook de reden waarom we enkele jaren geleden zwaar hebben geïnvesteerd in computergestuurde machines. Het is erg belangrijk om competitief te blijven, zeker als je een Rolls Royce wil leveren.

Uw basis is yachting-kleding, maar uiteindelijk duikt Henri-Lloyd ook op in andere sporten.

Strzelecki : Tja, bij elke activiteit in openlucht kan je wel een jas gebruiken die je warm en droog houdt ; of het nu vissen, kleiduivenschieten of wandelen is. Tien jaar geleden begonnen we voor bergbeklimmers te werken, vier jaar geleden namen we kleding voor paardrijden en schieten erbij.

We krijgen veel aanvragen voor specifieke sportkleding : skiwear of golfkleding bijvoorbeeld, maar we bekijken het voorlopig even. Wat we nu doen, is technisch al zo complex dat we het niet nog eens ingewikkelder moeten maken.

Allen : We krijgen ook regelmatig licentieaanvragen. Een after-shave, ondergoed, brillen. De naam is zo sterk dat we alle kanten uitkunnen.

U zal wel massa’s aanvragen tot sponsoring ontvangen.

Allen : Elke week schrijft er wel iemand : ?ik wil van Schotland naar de noordpool wandelen? of ?ik wil helemaal alleen de wereld rondzeilen?, ?Ik wil in een landrover van de ene pool naar de andere rijden?. Vreemd hoor, wat voor gewaagde ondernemingen mensen allemaal verzinnen.

Waarom bent u eigenlijk al die jaren geleden begonnen met yachting-kleding ?

Strzelecki : Na mijn tijd in het leger ik heb vier jaar in het Poolse leger gezeten en vijf jaar in het Britse kwam ik in een textielbedrijf terecht. Mode boeide me. Overdag werkte ik, ’s avonds studeerde ik : commerciële en technische vakken. Ik kan patronen maken, graderen en nadien de afgewerkte producten verkopen. Na enkele jaren voelde ik dat er een verandering in de lucht zat : de vrijetijdsmaatschappij. Over heel de wereld zouden mensen steeds minder werken en ze zouden dus aangepaste kleding nodig hebben. Mijn werkgevers zagen dat anders en ze wilden niet met mij mee-evolueren, dus ben ik uit frustratie een eigen firma begonnen.

Weet je, ik heb geen bijzonder mooie neus, maar hij functioneert erg goed. Mijn neus voor zaken laat me zelden in de steek. Ik zou ‘m moeten laten verzekeren, zoals Betty Grable deed met haar benen.

Vrijetijdskleding oké, maar waarom yachting-kleding ?

Strzelecki : Ah, dat is een persoonlijke voorkeur. Een passie. Een kinderdroom. Als kleine jongen maakte ik ooit een vlot waarmee ik de rivier in ons dorp afvaarde. Op dat zelfgemaakte bootje, met een stuk gordijn als zeil voelde ik me de kapitein van de QE2. Dat ik me zonder motor in een sfeer van oneindige rust en vrede kon voortbewegen, dat is me bijgebleven. Ik heb altijd gedacht : als ik ooit een job vind, die me dat gevoel geeft, dan grijp ik die met twee handen.

Nooit té modieus want Henri-Lloyd moet net zo goed door iemand van zestig als door iemand van achttien kunnen gedragen worden.

Henri Strzelecki in zijn jonge jaren : geen bijzonder mooie neus, maar hij functioneert erg goed.