Waar, wanneer en hoe de vlieger is ontstaan, weet men niet men zekerheid. Er zijn verschillende legendes, onder andere die van een Chinese boer die zijn hoed hoog liet vliegen aan een touw om zijn kinderen te vermaken. Feit is dat lang voor onze tijdrekening, zo’n 2000 à 3000 jaar geleden, in het Verre Oosten al volop werd gevliegerd. ?Maar dan in een heel andere context dan vandaag bij ons”, zegt Luc Everaerdt van Didak. ?In oosterse landen maken vliegers deel uit van de cultuur en hebben ze een sterk symbolische betekenis.” In sommige dorpen bijvoorbeeld werd een karper opgelaten boven een huis als er een zoon geboren was, ten teken van vruchtbaarheid. Andere vliegers symboliseerden de vijandigheid tussen dorpen onderling, nog andere werden gebruikt bij huwelijken, of verbeeldden geesten die boven de velden werden opgelaten om de goden gunstig te stemmen. Een vaak beoefende hobby in het oosten is ook het gevechtsvliegen, waarbij de koorden worden ingesmeerd met lijm en beplakt met stukjes glas. Opzet is de koorden van de tegenstrever door te snijden. Erg populair is ook het vangen van vleermuizen met vliegers.

?Die oosterse vliegers sommige zijn echte kunstwerkjes worden hier slechts sporadisch gekocht en opgelaten. Ze worden vooral als decoratie gebruikt omdat ze zo fijn gemaakt zijn. Dat kunnen wij met onze hoogtechnologische productiemethoden niet meer halen. Maar door de openheid naar het westen is er nu wel een grotere wederzijdse beïnvloeding. Wij trekken naar ginds om onze westerse vliegers aan te bieden, zij komen naar onze festivals.” Niet zonder fierheid vertelt Everaerdt dat hij twee jaar geleden tijdens een groots festival in Shanghai de eerste prijs won met een reusachtige hexagon met een staart van 36 meter. Volgend jaar is in Oostende een grote tentoonstelling van Japanse vliegers gepland.

In het westen kreeg vliegeren een meer prozaïsche functie. Paul Van Baeten kan urenlang vertellen over de geschiedenis van de verschillende vormen. ?Vóór de tijd van de vliegtuigen, in de vorige eeuw, werden vliegers hoofdzakelijk gebruikt voor wetenschappelijke of militaire doeleinden. Sommige werden uitgerust met camera’s en opgelaten boven ondoordringbare gebieden, zoals in Belgisch Kongo, om het terrein in kaart te brengen ; of om reddingsvlotten aan te brengen of zelfs om schepen op sleeptouw te nemen. Heel vaak werden ze gebruikt voor metereologisch onderzoek Franklin bijvoorbeeld ?ving” de bliksem met een kleine kruisvlieger. Spectaculairder waren de bemande tuigen, de zogenaamde manlifters met grote trekkracht, waaronder de bekende Cody. Een grote militaire vlieger waarvoor ik van mijn vader de voorliefde heb geërfd. Hij diende in oorlogstijd om de stellingen van de vijand te bespieden. Maar met de doorbraak van vliegtuigen en de enorme technologische vooruitgang, verloren vliegers hun functie.” Ze verwerden stilaan tot kinderspel. Nu is de draad terug opgepakt. Nieuwe materialen en technieken bliezen ze nieuw leven in. Hun vlucht lijkt niet te stuiten.