kosmisch

Een van de wonderen van de muziek is het feit dat één man, al of niet met stokje, er überhaupt in slaagt pakweg honderd muzikanten samen te laten spelen en – als het een beetje lukt – die uitvoering een eigen karakter mee te geven. Illustere voorbeelden daarvan zijn legio. De meest bekende is allicht Herbert von Karajan, die meestal met gesloten ogen precies wist aan te geven wat hij wou. Sommigen vonden dat alles wat von Karajan deed identiek steriel klonk, maar dat is nu geschiedenis…

Dirigent Philippe Herreweghe straalt stille autoriteit uit. Dat is heel wat anders dan sommige chefs, die geloven dat je met heftig molenwieken of televisiegenieke gebaren muziek maakt. Het was even wachten toen Bach-specialist Herreweghe – a fortiori vooral bedreven in het dirigeren van vocale ensembles – de overstap deed naar het dirigeren van een groot filharmonisch orkest. Of hij voldoende kracht zou uitstralen om ook deze proef cum laude te doorstaan? We weten intussen wel beter. Philippe Herreweghe was niet meteen sant in eigen land – dat gebeurt wel vaker – maar heeft intussen blijk gegeven van ongemeen groot talent aan de lessenaar.

Deze dirigentissimo geeft binnenkort een reeks concerten met zíjn Koninklijk Filharmonisch Orkest van Vlaanderen met op het programma de monumentale achtste symfonie van Anton Bruckner. Een uitvoering van deze “kathedraal van klanken” is geen alledaags gebeuren. Bruckner vraagt om een groot ‘apparaat’: een voltallig orkest met niet minder dan acht hoorns en drie harpen. Herreweghe is hiermee niet aan zijn proefstuk toe. Met het Koninklijk Filharmonisch Orkest van Vlaanderen bracht hij reeds de symfonieën nrs 5, 6 en 3 ten gehore en in de nabije toekomst komt ook de negende van Bruckner aan bod, met onder andere het Concertgebouworkest uit Amsterdam.

Net zoals in de andere symfonieën van Bruckner overheerst in zijn achtste een gevoel van immense ruimtelijkheid. Tijdens het luisteren naar deze muziek lijkt het alsof je in een reusachtige klankconstructie rondloopt. Bruckners muziek – en zeker zijn latere symfonieën – staat niet op zich als kunst, maar lijkt een onderdeel van een kosmisch geheel.

Op 10 september om 20 u.30 in de Sint-Romboutskathedraal, Mechelen, Tel. (015) 29.78.22; op 11 september om 20 uur in de Koningin Elisabethzaal, Antwerpen, Tel. (03) 231.37.37; op 24 september om 20 uur in het Paleis voor Schone Kunsten, Brussel, Tel. (02) 507.82.00.

Milo Derdeyn