Men zou kunnen stellen dat de mens een schakel te veel is in de evolutie… Het is namelijk het enige wezen dat zijn eigen wereld met rasse schreden om zeep helpt. Het gaat versneld bergaf vanaf het begin van deze eeuw, zodanig zelfs dat Generaal Thomson Mayor in zijn Memoirs 1933-1945 concludeerde : ?This twentieth century, this error of history, this tragedy of errors?. Nochtans werd in de 20ste eeuw ook een enorme vooruitgang geboekt op wetenschappelijk gebied (geneeskunde, techniek, enz.). Die discrepantie tussen ‘goed’ en ‘slecht’ werd haarfijn aangevoeld door kunstenaars van alle slag, ook musici, uit de twee ideologische machtsblokken die elkaar jarenlang bekampt hebben.

Het komend seizoen besteedt deSingel aandacht aan musici uit beide wereldmachten (Amerikaanse en Russische), in twee reeksen van telkens 5 concerten. Op het programma staan composities die via klank, ritme en structuur een auditief beeld schetsen van onze eeuw, met haar schoonheid en haar leed. In een derde reeks ligt het zwaartepunt op Midden-Europa, waar de tegenstellingen tussen Oost en West werden uitgevochten. Of hoe kunst (en in het bijzonder de muziek) in extreme omstandigheden met lijden en schoonheid weet om te gaan.

Een eerste reeks van vijf concerten met muziek uit de 20ste eeuw in deSingel heet Amerikaans. Wat in een gigantische smeltkroes als Amerika in de eerste plaats opvalt, is de afkeer van elk dogmatisme, het niet gebonden (willen) zijn aan voorgeschreven stijlen, scholen of stromingen, en de daaruit voortspruitende vrijheid van de kunstenaar, de componist.

Dinsdag 16 september brengt het wereldbefaamde Arditti Kwartet muziek van JohnCage, Charles Ives, Ruth Crawford-Seeger en Conlon Nancarrow. Deze vier componisten kozen resoluut voor een anti-Europese strekking. Zij schreven muziek die gebaseerd is op toeval, gebruik maakt van improvisatietechnieken niet toevallig (!) elementen uit de jazz en de invloed uit het Verre Oosten nauwelijks verdoezelt. De pionier op dat vlak is ongetwijfeld John Cage (1912-1992). Van hem speelt het Arditti Kwartet het strijkkwartet nr. 2, met een voor Europese tradities ‘vreemde’ ruimtelijke opstelling van de musici. Van de steeds mysterieuze Charles Ives (1874-1954), een pionier van polytonaliteit en polyritmiek, wordt eveneens het tweede strijkkwartet vertolkt. Verder op het programma : het enige strijkkwartet van de al even ongrijpbare Ruth Crawford-Seeger (1901-1953), die talrijke Amerikaanse folksongs arrangeerde ; en het tweede strijkkwartet van de in Mexico wonende excentriekeling Conlon Nancarrow (1912), een helse polyritmische canon ?waarin Bach en jazzmuziek elkaar over Stravinsky’s schouder de hand reiken?.

Op 16 september om 20 uur in de Blauwe Zaal, deSingel (i.s.m. Festival van Vlaanderen Antwerpen). Info & tickets : tel. (03) 248.28.28.

Het Arditti Kwartet opent de Amerikaanse concertreeks in deSingel met werk van onder meer John Cage.