DE ADMINISTRATEUR-GENERAAL VAN HET AGENTSCHAP VOOR NATUUR EN BOS SCHAKELDE BIJNA VIJFDUIZEND INTERNATIONALE CREATIEVELINGEN VAN ADDICTLAB ÉN HAAR EIGEN MEDEWERKERS IN OM FRISSE IDEEËN TE BEDENKEN ROND NATUUR IN DE STAD. IN 2011 TREKT ZE DAARMEE VLAANDEREN ROND.

Zij : topambtenaar Marleen Evenepoel, administrateur-generaal van het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB), een in 2006 opgerichte overheidsinstelling die instaat voor het behoud, de bescherming en de ontwikkeling van natuurgebieden, bossen en parken in Vlaanderen. Hij : Jan Van Mol, oprichter van Addictlab.com in 1997, een creatief laboratorium dat ontwerpers uit allerlei disciplines samenbrengt rond specifieke thema’s. Dat levert een indrukwekkende online database van ideeën, workshops, themaboeken, expo’s en binnenkort ook producten op.

De twee besloten twee jaar geleden om samen te werken rond groen in de stad en richtten daarom het Groenlab op. Ze schakelden hun achterban in : het netwerk van bijna vijfduizend Addictlabmembers, en achthonderd medewerkers van het Agentschap voor Natuur en Bos. Die werkten online mee of werden in kleine groepjes samengebracht tijdens drie intensieve workshops. De samenwerking heeft geleid tot een stevig werkboek met aanbevelingen voor het ANB en een massa ideeën. Het ligt sinds oktober op het bureau van Marleen Evenepoel.

Marleen Evenepoel : Wild enthousiast ben ik. Sommige ideeën zijn gewoon subliem in hun eenvoud. Neem nu die hekken rond werven in de stad. Die zijn meestal storend en vies. Een idee is om ze te bedrukken met een foto van bomen of bladeren. Of je kunt op werven verplaatsbare tuinen zetten die onderhouden worden door de buurt waar ze terechtkomen. We hebben dat getest in Kortrijk en we zagen dat mensen echt trots zijn. Als de werf opschuift, kan ook de tuin opschuiven. Er zijn veel daken die er zich toe lenen om een dakterras te maken met alles erop en eraan, met wateropvang en een kleine moestuin, of een heel uniek ecosysteem. Een van mijn lievelingsaanbevelingen is een A4-folder met tien tips om meer vlinders in je tuin te krijgen.

Sommige projecten in dit boek bestaan, andere zijn puur theoretisch. Maar ze geven allemaal energie. Ik ben er echt door gefascineerd. Overheden, steden en gemeenten moeten besparen. Wel, hierin staan dingen die echt realiseerbaar zijn met weinig geld. Vroeger stond groen in de stad gelijk aan een park. Maar we zien nu dat het op zoveel andere manieren ingevuld kan worden. We hebben daarin onze verantwoordelijkheid om ook die manieren te verspreiden.

Wat gaat u nu concreet doen met dit werkboek ?

Marleen Van Evenepoel : Wij hebben twee campagnes per jaar : de Week van het Bos en de Dag van het Park. Dit verhaal past perfect voor de Dag van het Park in het voorjaar. Ik hoop dit jaar enkele bestaande goede voorbeelden extra in de verf te zetten én te subsidiëren.

Jan Van Mol : Die goede projecten zijn in andere gemeenten misschien niet bekend. Je zou bijvoorbeeld een groensafari door Vlaanderen kunnen organiseren langs zulke initiatieven. In Dendermonde bijvoorbeeld onderhoudt de basketbalvereniging het kerkhof. Dat idee kan zo overal gekopieerd worden.

Marleen Evenepoel : Eigenlijk zitten we op een goudmijn. Als goede ideeën blijken te werken, en je informeert andere gemeenten, verspreiden ze snel. Ik hoop in 2011 echt al een paar dingen te kunnen concretiseren. Maar we kunnen dat niet alleen. Ik ben het idee van Boatanic bijvoorbeeld al aan het bespreken met onze collega’s van waterwegen. Dat is een idee om toeristenboten als varende serres te gebruiken.

Dit boek stimuleert om over onze domeinen op een andere manier na te denken. In onze museumtuin aan het kasteel van Gaasbeek hebben we groenten, fruit, bloemen. Die dateren uit de vroege middeleeuwen. Eigenlijk zouden we een paar chefs moeten benaderen, want sommigen zijn met hun eigen moestuinprojecten bezig.

Jan Van Mol : Het ANB heeft een gigantische theoretische én praktische kennis over de natuur. Het fantastische was dat die experts tijdens de workshops van het Groenlab eens vanuit een ander standpunt naar hun eigen job keken.

Marleen Evenepoel : We hebben echt superspecialisten in huis. Ik vind het belangrijk dat die kennis nu gedeeld wordt bijvoorbeeld met steekkaarten met tips en antwoorden op concrete vragen. Die kennis is er, we moeten ze enkel ruimer verspreiden.

Is er interesse bij steden en gemeenten ?

Marleen Evenepoel : Zeker. Vroeger was groen voor de gemeenten een miserie. Nu is groen, bossen, parken, pleintjes, een troef. Dat is een belangrijke evolutie. Zo kunnen we vooruit. Zelfs bedrijven benaderen ons. Een grote bouwfirma heeft ons onlangs gecontacteerd met de vraag of we hen kunnen helpen met het inrichten van een verkaveling. Super toch ? Dan zetten wij daar direct onze specialisten op en we bladeren zeker ook door dit werkboek.

U zegt zelf dat u specialisten in huis heeft, was het nodig om Addictlab in te schakelen ?

Marleen Evenepoel : Ze hebben de connecties, de instrumenten en de mensen om op een frisse en internationale manier naar zo’n onderwerp te kijken. Die parkingdagen in de States bijvoorbeeld, waar mensen op lege parkings een groenruimte installeren, dat kennen wij niet. Een van onze uitdagingen is precies de verwevenheid tussen natuur, cultuur en kunst. We hebben nu het geluk dat onze minister bevoegd is voor natuur en cultuur.

Jan, er verschijnt nu een Ad dict inspiratieboek rond het thema Urban Green. Dat is een rechtstreeks gevolg van deze samenwerking ?

Jan Van Mol : Absoluut. We putten uit het werkboek dat we voor ANB gemaakt hebben, maar we hebben het internationaler uitgewerkt. Er volgt in maart een expo in Brussel. Zo werken we : organisch. We hebben nu een urban green lab, maar hebben ook een chocolate lab, één rond gezondheid, rond telecom. Sommige thema’s sluiten af, andere worden aangezwengeld en krijgen een vervolg. Wij werken proactief, zonder concrete briefing rond een thema. Maar als we weten dat er toch een concreet project, een boek of expo volgt, dan versnellen we het proces. Bedrijven die op zoek zijn naar innovatie in communicatie en productontwikkeling kunnen dan bij Addictlab komen intappen.

Als er zo’n vraag zoals die van ANB komt, dan selecteren we mensen om fysiek samen te komen. We zijn immers geen anoniem ideeënsysteem. Ik wil authentiek met creatie bezig zijn. Zo kom je tot goede projecten. Door met ANB samen te werken is deze funky funghi bedacht, die rond een boom bevestigd wordt en zonne-energie zal opvangen en licht geven. Het is een project van Belgische en Zuid-Afrikaanse lab- members en mezelf. Het zal in het voorjaar klaar zijn. Dit toont dat we met vele mensen samen een project kunnen verrijken én dat het kan resulteren in concepten en producten die ook nog eens op de markt komen.

Info : Ideas for greener cities, the urban green research, Ad dict inspiration book #30, Jan Van Mol, Je kunt het boek digitaal downloaden viawww.addictlab.com of kiezen voor print on demand : dan wordt het geprint als jij het bestelt. 978-0-557-97197-8, 39,50 euro.

www.groenlab.com, www.natuurenbos.be, www.addictlab.com

DOOR LEEN CREVE – PORTRET GUY KOKKEN

“IN DIT BOEK STAAN DINGEN DIE ECHT REALISEERBAAR ZIJN MET WEINIG GELD.”