‘Van ex naar next’ is de veelzeggende titel van Tanja de Wits boek over daten na je vijftigste. Want niet alleen het jonge grut is op zoek naar liefde. Maar hoe vind je op rijpere leeftijd nog een passende en onbeschadigde partner ? En wat verlangen mannen en vrouwen in deze levensfase nu echt van elkaar ?

Eenzaam. Nee, dat was het woord niet. Daarvoor stond Isabelle (52) te veel in het volle leven. Een job die voldoening en erkenning bracht, twee kinderen die goed terechtgekomen waren, vrienden en vriendinnen, een abonnement op de fitnessclub en de concertvereniging. Liefde ? Ja, die was er geweest. Eerst een huwelijk, na vijftien jaar op een redelijk geciviliseerde manier beëindigd. Dan nog een stuk of wat langere relaties, soms opwindend, soms gewoon prettig, maar toch ook met het nodige getob en hartzeer. Voor mij hoeft het niet meer, had ze zich voorgenomen. Geen vent komt er nog in. En toch… Er waren momenten dat de schrik haar om het hart sloeg : stel dat ik nooit meer liefdevol aangeraakt word, dat ik eindig als een dorre, onbeminde vrouw. Dan verlangde ze naar een warm lijf tegen het hare, lang leuteren in bed op zondagmorgen, een wij-gevoel.

Bij Fred (58) was het gemis nog groter. Twee huwelijken achter de rug, met zijn tweede vrouw ging ook zijn sociale leven de deur uit. Met brugpensioen en verhuisd naar een andere stad, nog meer aanleiding tot isolement. Contactadvertenties, activiteitenclubs, datingsites, hij had het allemaal geprobeerd, met wisselend succes. Kandidates genoeg, maar ofwel liep hij er niet warm voor – hij valt nu eenmaal op slank – ofwel waren ze net iets te onafhankelijk naar zijn zin. “Naar de film en uit eten gaan, een vrijpartij op tijd en stond, samen op reis, allemaal geen probleem. Maar daarna willen die vrouwen terug naar hun eigen honk. Terwijl ik toch wel meer engagement verwacht : samenwonen, en ja waarom niet, trouwen. Derde keer, goede keer, weet je wel. Iemand om samen oud mee te worden, een lieve vrouw voor wie ik in één moeite een kopje meer zet als ik tijdens het klussen trek krijg in koffie.”

Zoals Isabelle en Fred zijn er veel. Ongeveer een miljoen singles zijn er tegenwoordig in Vlaanderen. In die groep zijn de babyboomers goed vertegenwoordigd, het is de eerste generatie waarin massaal gescheiden werd. Geen wonder dus dat er nu volop publicaties verschijnen over daten en relatievorming op latere leeftijd. Want de happy single mag dan al bestaan, in de praktijk is het alleengaan vooral een status tussen-twee-relaties-in. Diep in zijn/haar hart streeft bijna iedereen naar de warmte en geborgenheid van een vaste relatie.

Uit zijn kot komen

Van ex naar next, het boek van relatie- en gezinstherapeute én ervaringsdeskundige Tanja de Wit – “Bij de loodgieter thuis lekt het ook in het keukenkastje” – is een aanrader in zijn soort. Nuchter en praktisch, met veel getuigenissen en antwoorden op de meest uiteenlopende vragen : welke mogelijkheden zijn er om een nieuwe partner te ontmoeten, in welk circuit begeef je je als je gaat daten, wat verlangen mannen van vrouwen en omgekeerd ? En verder : wat zijn de do’s en don’ts, de valkuilen, hoe wapen je je tegen teleurstellingen ? Want laten we wel wezen, met de jaren wordt de kans op het vinden van een levenspartner er niet groter op. Op het werk zijn nieuwe collega’s meestal jonger, in de vrienden- en kennissenkring duikt slechts sporadisch een nieuw gezicht op. Voor de disco ben je te oud, voor de bejaardendancing te jong. Of zoals Isabelle het kernachtig uitdrukt : “Mannen van mijn leeftijd ? Ofwel zijn ze getrouwd, ofwel is er een serieuze hoek af.”

Op naar de relatiebemiddeling ? Ja, vooral als je een man bent, zo blijkt uit een gesprek met Rika Ponnet, licentiaat in de familiale en seksuologische wetenschappen en het gezicht van Duet, een relatiebemiddelingsbureau dat zich vooral richt tot hoger opgeleiden. Voor mannen rond de vijftig belooft Duet een slaagkans van 75 procent om een partner te vinden, voor vrouwen ligt dat aanzienlijk lager. Ponnet : “Deels is het een zuiver numeriek verhaal. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden er veel minder kinderen geboren dan erna. Vrouwelijke babyboomers van net na de oorlog hebben dus minder keuze uit iets oudere mannen. Bovendien ligt boven de 45 jaar het sterftecijfer bij mannen hoger dan bij vrouwen, vanaf die leeftijd is er dus sprake van een vrouwenoverschot.” Nog andere factoren spelen een rol. “Vrouwen van dertig of veertig willen nog wel eens afspreken met een tien jaar oudere man, maar vrouwen van in de vijftig niet. Want een man van in de zestig is meestal gepensioneerd, dat is een heel andere levensstijl. Anderzijds willen nogal wat hoger opgeleide mannen het liefst een vrouw die tien, vijftien jaar jonger is. In de arbeidersklasse zie je dat fenomeen niet, die mannen zijn tevreden met iemand van hun eigen leeftijd. Maar de gestudeerden die een zekere maatschappelijke status bereikt hebben, zijn vaak erg competitief. Zowel op het werk als daarbuiten willen ze zich bewijzen tegenover mannen van dertig en veertig en dan is een jongere vrouw aan je arm mooi meegenomen. Bovendien koesteren sommige mannen van rond de vijftig de illusie dat ze er nog heel jeugdig uitzien : ‘Niemand schat mij ouder dan 38.’ Hoe vaak ik dat al niet gehoord heb ! Een vrouw van de eigen leeftijd is dan te confronterend, dat is een spiegel waarin ze zichzelf zien. Een en ander heeft natuurlijk ook te maken met de beeldvorming van rijpere vrouwen. Op televisie worden ze nog altijd vroeger afgedankt dan mannen van hun leeftijd. En je hoeft Story of Dag Allemaal maar open te slaan om vast te stellen dat onder BV’s de mei-septemberrelatie welig tiert. Nu, in de praktijk blijkt zoiets weleens tegen te vallen. Want jongere vrouwen dragen vaak nog de zorg voor jonge kinderen en zijn dus niet zo beschikbaar. En dan is er nog het verschil in muzieksmaak, vrijetijdsbesteding, vriendenkring. Uiteindelijk blijkt vooral het gebrek aan gedeelde geschiedenis door te wegen.”

Maar zelfs mannen en vrouwen van dezelfde leeftijd blijken qua verwachtingen niet altijd even goed op elkaar afgestemd te zijn. Isabelle : “Op reis met een vrijgezellenorganisatie leerde ik een man van 56 kennen. Verstandig, beschaafd, een beetje een betweter, maar goed, we hadden veel gedeelde interesses. Verliefd was ik niet, maar ik had wel het gevoel dat het iets kon worden tussen ons. Maar eenmaal thuis bleek hij veel te opdringerig. Wou alles samen doen, zag mij het liefst meteen bij hem intrekken. Maar ik hád al een leven en was niet van plan om dat voor hem helemaal om te gooien. Bovendien was hij al een hele poos alleen en had hij zijn huishouden tot in de puntjes georganiseerd. Nu ben ik van nature nogal nonchalant en dus kreeg ik voortdurend opmerkingen : ‘Zou je dat niet beter zo doen ? Hoe kun je leven zonder vaatwasmachine, snelkoker, elektrisch mes ?’ En nee, ik was nog niet toe aan avondenlang televisiekijken of scrabble spelen. Jarenlang was ik gebonden door mijn kinderen, nu ben ik vrij om volop op ontdekking te gaan. Tja, dat werd dus niets.”

Dat soort verhalen hoort Rika Ponnet wel vaker. “Veel vrouwen van in de vijftig zijn vrijgevochten en combattief. Ze groeiden op in een bewogen tijdskader, hebben de emancipatiestrijd van de jaren zeventig bewust meegemaakt. Ze zijn de eersten die wat anders gestudeerd hebben dan iets typisch vrouwelijk als verpleegster of onderwijzeres en die in leidende functies terechtkwamen. En ja, ze willen wel een man, maar op hun voorwaarden. Mannen van die leeftijd hebben vaak meer klassieke verwachtingen van een relatie, denken nog meer in huisje-boompje-beestje-termen. Soms vragen ze zich af wat ze in hemelsnaam kunnen bijdragen tot het leven van zo’n onafhankelijke vrouw. Ik hoor wel eens klachten als : ‘Het is wel een leuke vrouw, maar te assertief, ze gedraagt zich als een man, er is te weinig mysterie.’ En ja, sommige vrouwen zijn ook seksueel heel vrijgevochten, sturen meteen al aan op een vrijpartij. Weer niet goed : mannen van die leeftijd stoot dat soms eerder af. Het klinkt misschien ouderwets, maar als ik een goede raad mag geven : laat hém eerst uit zijn kot komen.”

Voor rijpere vrouwen valt er bij Duet dus weinig te rapen ? “Kijk, ik ga eerlijk zijn. Ik zou veel geld kunnen verdienen door iedereen die zich aanmeldt een partner te beloven, maar dat zou onze reputatie niet ten goede komen. Tot dit voorjaar schrijf ik geen vrouwen van boven de vijftig meer in, bij gebrek aan passende kandidaten. Af en toe meldt er zich zo’n witte raaf aan : een schat van een man van in de vijftig die bang is dat hij niet meer aan een vrouw geraakt. Zo iemand ontvang ik met open armen, daar kan ik heel veel voor doen”, zegt Ponnet.

Klinkt al bij al niet erg bemoedigend, maar alles is relatief. In mijn onmiddellijke omgeving vonden het afgelopen jaar drie vrouwen van in de vijftig een nieuwe partner, tot innig geluk van alle betrokkenen. Uitzonderingen ? “Het best in de markt liggen vrouwen die ook bij het ouder worden iets speels, iets meisjesachtig behouden. En laten we er geen doekjes om winden, het uiterlijk speelt wel degelijk een grote rol”, zegt Ponnet.

Dat ondervond ook lerares Frieda (55), opnieuw alleenstaand na een relatie van meer dan tien jaar. “Lang dacht ik dat ik met die man oud zou worden, maar met de leeftijd veranderden mijn behoeften : ik verlangde naar meer steun, meer betrokkenheid van mijn partner. Na de breuk schreef ik mij op aanraden van een vriendin in bij Parship, een datingsite die zich specifiek richt tot mensen op zoek naar een serieuze relatie. Wat mij daarbij aansprak was de anonimiteit van de contacten : niemand komt je e-mailadres te weten, alles verloopt via een codesysteem. Ook was ik nogal onder de indruk van de persoonlijkheidstest : wat daar over mij aan het licht kwam, bleek aardig met de realiteit te kloppen. Alleen kreeg ik aanvankelijk bitter weinig contactverzoeken. Dat beterde meteen toen ik ook een foto van mezelf aan mijn profiel toevoegde. Die geef je alleen vrij als je dat zelf wil, maar zelfs een vaag silhouet was blijkbaar genoeg om mannen aan te trekken. Bij de eerste kandidaat die zich aanbood dacht ik al dat ik prijs had : een prof uit Noord-Brabant, goed uitziend, geestig, met een innemende schrijfstijl en een smaak op het vlak van boeken, films en muziek die bijna onthutsend gelijkliep met de mijne. ‘Dit is ‘m dacht ik, de langverwachte broederziel.’ Maar na wat over en weer mailen en met een ontmoeting in het vooruitzicht, kwam er ineens een koel berichtje : zijn bejaarde moeder was ziek, hij had geen tijd voor een relatie. Een overduidelijke smoes, blijkbaar had hij nog een ander ijzer in het vuur gehad. Ja, daar heb ik toch een paar dagen van in de put gezeten.”

Bonkend hart

Afwijzing, het behoort tot de realiteit van het internetdaten. “Waar het op aankomt”, zegt Linda Balk, psycholoog bij Parship, “is je er niet door laten ontmoedigen. Er zijn zoveel redenen waarom mensen het contact kunnen verbreken. Waarom je meer op de één dan op de ander valt, dat is moeilijk te verklaren. Soms spelen externe factoren een rol, zoals de afstand van de woonplaats en heeft de afwijzing niets te maken met wie je bent als persoon. En ja, ook in het dagelijkse leven zijn mensen soms heel kritisch voor elkaar.”

Veel vrouwen klagen erover dat ze weinig contactverzoeken krijgen. Komt dat doordat er minder mannen dan vrouwen ingeschreven zijn ? Niet als je Olaf Van Schagen, countrymanager Parship Nederland en België, mag geloven. Volgens hem is het verschil tussen mannen en vrouwen klein : 51,3 procent vrouwen, 48,7 procent mannen. “Dat in tegenstelling tot sites waar de nadruk voornamelijk op foto’s ligt, die spreken vooral mannen aan. Onze formule die de nadruk legt op matching op basis van de persoonlijkheidstest, valt blijkbaar in de smaak bij vrouwen. Wat de leeftijd betreft : omdat we ons richten tot mensen die op zoek zijn naar een serieuze relatie, hebben wij in onze database meer 35-plussers dan andere sites. De groepen tussen veertig en vijftig en vijftig en zestig zijn het grootst.” Linda Balk : “Wat blijkt is dat vrouwen bij het internetdaten over het algemeen actiever zijn dan mannen en vaker het initiatief nemen om contact te leggen. Als zij zich inschrijven, is dat meestal een heel bewuste keuze en gaan ze ervoor. Mannen nemen vaak een afwachtende houding aan, die zien wel wat er op hen afkomt. Of zij banger zijn om afgewezen te worden ? Dat zou ik niet durven zeggen.”

Niet iedereen die zich op een datingsite aanbiedt, is vrijgezel. Vrouwen worden soms verliefd op een man die getrouwd blijkt te zijn. Van Schagen : “Honderd procent garantie over de eerlijkheid van de ingeschrevenen kunnen wij natuurlijk niet geven, maar die heb je in het gewone leven ook niet. Maar omdat wij met een matchingsysteem werken, kan niemand de hele database afschuimen, dat werkt alvast ontmoedigend. En het invullen van de persoonlijkheidstest, dat vergt toch een zekere inspanning. Volgens mij voelen schuinsmarcheerders zich veel meer aangetrokken tot sites waar je ook terechtkunt voor vluchtige contacten.”

Of ook op het internet mannen van vijftig op zoek zijn naar veel jongere vrouwen ? Van Schagen : “Er zijn natuurlijk mannen bij die naar jongere vrouwen kijken, maar zeker niet allemaal. Wat opvalt, is dat mannen grotere marges nemen. Een vrouw van 52 zal bijvoorbeeld vragen naar een man tussen 50 en 54, een man van 52 naar een vrouw tussen 45 en 52. Maar veel jonger gaan ze meestal toch niet. We komen juist veel mannen tegen die een vrouw zoeken met wie ze op een gelijkwaardig niveau kunnen omgaan, die dezelfde levenservaring heeft.” De hamvraag blijft natuurlijk hoeveel kans je als vijftigplusser hebt om via Parship een partner te vinden. Van Schagen : “De verschillen tussen de leeftijdsgroepen zijn eigenlijk heel klein. Als mensen zich uitschrijven, vragen we naar hun reden en dan blijkt dat een derde dat doet omdat hij of zij iemand gevonden heeft.”

Al bij al heeft ook Frieda positieve ervaringen met het systeem. “Natuurlijk dient er zich wel eens een kneus of een regelrechte weirdo aan. Een man die kickte op luierseks, bijvoorbeeld. Ik wist niet eens dat dat bestond. Maar ach, een muisklik en hij was afgevoerd. Iemand met wie ik volgens de matching heel veel gemeen had, schreef heel eerlijk dat hij een dikke buik had en zweetvoeten in momenten van grote stress. Nee bedankt, toch maar liever niet. Anderen zijn niet zo eerlijk ; beweren dat ze heel af en toe een sigaretje opsteken en blijken regelrechte kettingrokers te zijn. Maar de meerderheid van de mannen met wie ik contact had, waren volstrekt normale en in sommige gevallen best sympathieke mannen die net als ik door een samenloop van omstandigheden alleen waren. Twee van hen werden zelfs vrienden, met wie ik geregeld op stap ging. Verliefd ? Nee, dat niet. Want hoe ouder je bent, hoe specifieker je eisen. Je hebt een eigen levensstijl ontwikkeld en die man moet daarin passen. Als ik iets geleerd heb over mijzelf, dan is het dat ik helemaal niet zo tolerant ben als ik zelf wel dacht. Rare tafelmanieren, irritante stopwoordjes, de stomste details konden de pret bederven. Seks was helemaal een mijnenveld, na jaren met dezelfde man is het niet evident om je aan te passen aan een ander lijf, een andere manier van vrijen. En dan, toen ik me eigenlijk al min of meer bij mijn allenige staat had neergelegd, was hij daar ineens, zomaar in het wild. Bij de eerste kus bonkte mijn hart even hard als dertig jaar geleden, daar staat gelukkig geen leeftijd op. En ik dacht : wat goed dat ik gewacht heb, voor minder doe ik het niet.”

Van ex naar next. Daten na je vijftigste. Tanja de Wit, Scriptum, ISBN 90 5594 476 9, 224 p., 18,95 euro.

Mijn leven als koppelaarster, Rika Ponnet, Standaard, ISBN 90 0221 957 1, 283 p., 18,95 euro.

www.duetrelatiebemiddeling.be

www.parship.be

Door Linda Asselbergs / Foto Michel Vaerewijck

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content