Alweer een vriendin gescheiden. Het gebeurt steeds vaker. En het is nooit, maar dan ook nooit, een lichte en snelle beslissing. Het lijkt zo banaal, een cijfer in een statistiek : twee op drie huwelijken eindigen in een echtscheiding. Maar het is altijd moeilijk en laat diepe en blijvende wonden na. En als er kinderen (en zelfs huisdieren) zijn, is het soms zelfs hartbrekend. Terwijl ik de vriendin een begrijpend hart en een luisterend oor bood in een café, commentarieerde een wat bitsige oudere dame dat wij, jonge mensen, gewoon te snel opgeven. Het geheim van een goed huwelijk vind je niet in theorieën of therapieën, het is simpelweg : erbij blijven en volhouden. En was ze dan gelukkig geweest, wilden we weten. Geluk had er volgens de dame weinig mee te maken. Ze was tevreden. Kinderen goed groot gekregen, een zaak opgebouwd. Geluk wordt overschat. Content is goed genoeg. We zaten er een beetje sprakeloos bij. Ik vond het wreed tegenover mijn vriendin die zich net al uitgebreid had zitten afvragen wat ze anders had kunnen doen. Haar man was gewoon verliefd op een andere vrouw, hij wilde weg. Negeren, vond de dame. Echtscheiding weigeren en afwachten. Ze komen altijd terug.

Misschien hadden wij wel foute verwachtingen, dachten we plots. Misschien waren we wel slachtoffers van Hollywoodiaanse constructies rond romantische liefde en zielsgenoten. En misschien had de oudere dame het bij het juiste eind : een huwelijk is niet meer dan een contract, de basis voor een economische unit, een afspraak tussen twee mensen die hetzelfde willen in het leven. Een gelukkig huwelijk ? Misschien willen wij te veel ?

Professor Eli J. Finkel onderzocht het Amerikaanse huwelijk en hij doopte de laatste variant – degene waar onze generatie meestal in belandt : het alles-of-niets-huwelijk. Historisch ziet hij drie soorten : het institutionele, agrarische model, dat draait rond samenwerken, voedsel vergaren en veiligheid bieden – “jij bent mijn rots” ; een intieme, romantische variant waar alles draait rond zielsverwantschap, seksuele voldoening en vriendschap – “jij bent mijn beste vriend” ; en een modernere vorm waarin zelfontplooiing, persoonlijke groei en zelfrespect centraal staan – “jij maakt van mij een beter mens”. We trouwen met hoge verwachtingen, en als daar niet aan voldaan wordt, stappen we eruit. In die alles-of-niets-relatie tolereren we geen middelmaat. Dat is op zich niet slecht, stelt Finkel : “Het gemiddelde huwelijk van vandaag is inderdaad slechter dan het gemiddelde huwelijk van enkele jaren geleden, in termen van echtscheidingspercentages en persoonlijk welvoelen. Maar de beste huwelijken van vandaag zijn veel beter en sterker dan die van enkele jaren geleden.” Grote voorwaarde voor succesvolle relaties volgens Finkel : tijd maken. Koppels die minstens één keer per week tijd alleen met elkaar doorbrengen, hebben drieënhalf keer meer kans op een stabiele en gelukkige relatie.

We hebben het gelaten bij de vaststelling dat mijn vriendin geen huwelijk wilde met als motto : de aanhouder wint. Dat ze niet per se getrouwd wilde zijn om getrouwd te zijn, maar dat het huwelijk haar inhoudelijk iets moest bieden. Laat dat dan liefde en zelfontplooiing zijn.

lene.kemps@knack.be

Lene Kemps

Het gemiddelde huwelijk van vandaag is slechter dan het gemiddelde huwelijk van enkele jaren geleden, maar de beste huwelijken van vandaag zijn veel beter en sterker