‘Ik kan mezelf goed wegcijferen’

Hij maakt campagnefoto’s, regisseert clips en grote mode-events en lanceert binnenkort zijn eerste rockfilm. Een ontmoeting met Bjorn Tagemose, de man voor wie de term artistieke veelvraat is uitgevonden.

Götterdämmerung heette de grandioze opera van Wagner, Gutterdämmerung is de naam van de al even prestigieuze film van Bjorn Tagemose. Nu ja, film : het is een totaalconcept, met een cast om u tegen te zeggen – met Grace Jones, Iggy Pop, Jesse Hughes van Eagles of Death Metal, Lemmy van Motörhead en Henry Rollins – in een stomme film die begeleid wordt door een live band. Het verhaal ? Engel Iggy Pop stuurt een knallende hardrockgitaar naar de aarde, waar de hogepriester Henry Rollins en een waanzinnige Grace Jones de boel in goede banen moeten leiden. “It’s fucked-up”, zei Jesse Hughes van Eagles of Death Metal. “Het ademt Beowulf en de Odyssee”, vond Igyy Pop. En gelijk hebben ze.

Onze afspraak bij Tagemose thuis, in een rustige straat in Antwerpen, moest even worden uitgesteld omdat hij onverwacht naar Parijs was voor het gastoptreden van Eagles of Death Metal op het U2-concert. “We hebben de presentatie van Gutterdämmerung in Londen gedaan, een dag voor het drama in de Bataclan (waar Eagles of Death Metal speelden, red. ). We hadden er de middenbladzijde van The Guardian mee gehaald, dus zaten we ’s avonds volop te vieren. Tot we telefoon kregen over het nieuws in Parijs. We hadden zo’n goede start genomen en kregen dan een gigantische opdonder, dat was heel hard.”

Een maand later stonden de Eagles of Death Metal op het podium van U2 en wilde Jesse Hughes hem er absoluut bij. Het zegt iets over zijn status, niet ? Bjorn Tagemose lacht relativerend. “Ach, als je zolang met elkaar op een filmset staat, word je automatisch een beetje familie. Maar ik geef toe : er is echt een broederschap tussen ons ontstaan.”

KRANKJORUM

We gaan naar zijn werkkamer, waar hij enthousiast als een klein kind over Gutterdämmerung vertelt. “Het idee is ontstaan toen ik voor The Hives een kortfilm van zeven minuten maakte, als intro voor hun concert. Die werd zo goed onthaald dat hun promotor zei : ‘Als je dat in het groot doet, dan steun ik je en doen we een show in Duitsland.’ Ik twijfelde of ik dat zou aandurven. Ik werkte toen al met Grace Jones en Juliette Lewis, en zij zeiden me allebei : ‘Komaan man, doe dat gewoon.’ En toen was het vertrokken. Via Grace heb ik Iggy Pop leren kennen. Ik ben bij hem thuis op bezoek geweest, hij heeft me zijn kunst getoond… heel indrukwekkend allemaal. ‘Je bent krankzinnig dat je met deze cast wilt werken’, zei hij toen ik vertelde wat ik wilde. Dat vond ik wel grappig. Iggy, zelf zo zot als wat, die me krankzinnig noemt (lacht). Hij zag het storyboard en hij vond het meteen te gek. ‘Het ziet er cool uit, ik doe het’, zei hij. Ik ben dan naar Henry Rollins getrokken. Die is een enorme fan van Iggy, dus die had ik ook mee.” En voor hij het wist, had hij een droombezetting bij mekaar met onder andere Slash en Mark Lanegan en de onlangs overleden Lemmy van Motörhead.

ECONOMISCH INZICHT

Opmerkelijk : voor hij fotografie ging studeren, volgde Tagemose een marketingopleiding. Geen gewoon parcours, zo lijkt het, maar volgens hem niet meer dan logisch. “Mijn biologische vader was een schilder, net als mijn moeder. Maar mijn Zweedse stiefvader was een economist en hij is mijn grote voorbeeld. ‘Veel grote kunstenaars hebben economisch inzicht’, zei hij altijd. Toen ik jong was, vond ik dat quatsch, maar ik ben die mens eeuwig dankbaar om mij in de economie in te wijden. Toen ik aan de academie kwam, werd ik wel met argwaan bekeken omdat ik die studie had gedaan. Ach, artistieke mensen hebben in Scandinavië vaak een economische achtergrond. Dat is een van de redenen waarom hun tv-series zo succesvol zijn.”

Artistiek en commercieel, het zijn twee kenmerken die perfect bij hem passen. Dat geeft hij ook meteen toe. “Een stille zwart-witfilm met rockfiguren, daar ga je geen hollywoodiaanse sommen mee verdienen (lacht). Maar wij (zijn vrouw Katarina doet doorgaans de productie van zijn projecten, red.) leven van reclamefilms, ik heb er geen moeite mee om dat te zeggen.” Maar die mogen er dan wel wezen. Hij maakte video’s voor Adidas, waarvoor hij sportgrootheden als David Beckham en Haile Gebrselassie voor de camera haalde. “Het is heel vastomlijnd werk, met een script waaraan je nauwelijks iets kunt veranderen. Maar dat stoort me niet.”

Zijn werk in de modewereld heeft hij aan Walter Van Beirendonck te danken. “Ik vind Walter de universeelste mens van Vlaanderen. Hij doet performancekunst en mode tegelijk, is curator van de meest fenomenale tentoonstellingen… Hij had een fotograaf nodig en doordat ik een paar van zijn studenten had gefotografeerd, is hij bij mij terechtgekomen. Ik mocht een van zijn defilés gaan fotograferen en dat ging goed. Zo is de boot vertrokken.”

BROEKEN EN HEMDEN VERKOPEN

Zijn foto’s gaan vaak verder dan de traditionele modefotografie, maar Tagemose weigert om zichzelf een kunstenaar te noemen. “Modefotografie voor magazines, dat gaat over broeken en hemden verkopen, hé (lacht). Kijk, ik heb het lanceringsfilmpje van de Franse Vanity Fair mogen doen, ze hebben mij gekozen in plaats van Mondino (bekend fotograaf en cineast, red. ). Maar ik ga niet zeggen : ‘Ik ben een groot artiest.’ Zulke foto’s of video’s hebben geen artistiek doel ; het gaat om marketing. Maar ik probeer er altijd iets artistieks van te maken, dat wel, natuurlijk. Ik heb een reclameclip voor het Franse muziekmagazine Les Inrockup-tibles gemaakt – een grietje met een vlammenwerper op een caravan, heel maf. Zo is Axelle Red nog bij me terechtgekomen, ze was daar helemaal dol op.”

Het geeft een perfect beeld van hoe hij is : stop hem vooral niet in een hokje. Modefoto’s ? Check. Video’s voor The Hives, Juliette & The Licks, Axelle Red en Kane ? Check. Lichtdecors voor David Guetta, Deus en Tiësto ? Check-check-check. “Toen ik net begon, was de sector nog heel opgesplitst. Je was foodfotograaf of modefotograaf. Maar ik deed van alles : luchtfotografie, mode… Daar werd toen heel raar naar gekeken. Maar ik heb nooit een keuze willen maken. Nu is dat een voordeel geworden, vandaar dat ik pas de laatste tien jaar een boom meemaak. Ik kan een campagne fotograferen én de video maken.”

“Ik denk niet dat ik een groot ego heb. Ik kan mezelf goed wegcijferen. Ik heb mezelf nooit openlijk geprofileerd als iemand die met grote sterren werkt, ik ben ook nooit geïnteresseerd geweest in grote expo’s. Ik wil niet rondbazuinen hoe fantastisch ik ben. Ik heb gewerkt voor Juanes, Miguel Bosé en Juan Luis Guerra – dat zijn supersterren in Zuid-Amerika… maar ik kom daar niet mee naar buiten. Veel mensen in België wisten niet eens wat ik deed tot deze film.” Hij twijfelde zelfs heel lang of hij zijn naam op de openingsgeneriek van Gutterdämmerung wilde zetten. “Mijn PR-bureau heeft me echt moeten overtuigen, voor mij volstond de naam van de film. ‘Doe het, anders gaan ze denken dat het Henry Rollins’ film is’, zeiden ze. Toen heb ik toegestemd. Ik heb ook nooit Facebook gehad, opdrachten gaan gewoon van mond tot mond. David Guetta heeft me via via gecontacteerd. Leuk, absoluut.”

OPERA

Hoe zou hij zelf zijn werk omschrijven, wil ik nog weten. “Ik ben een echte Scandinaviër. Ik ben altijd op zoek naar minimale vormen. In Gutterdämmerung heeft dat geleid tot zwart-witte, bijna calvinistische fotografie. Ik vraag me altijd af wat ik nog kan weglaten, zodat enkel het pure overblijft. In Gutterdämmerung zitten heel veel referenties naar Vlaamse kunst. Naar Van Eyck, naar alles wat er in het Groeningemuseum en het Rubenshuis hangt… daar hou ik van.” Zijn grote droom is om ooit een dansvoorstelling of een opera in de steigers te zetten. “Nu zou dat financieel te zwaar zijn, maar het idee fascineert me enorm. Gutterdämmerung leunt er al erg bij aan. Het is theater én rockshow.”

Tot slot : wat doet hij het liefst : fotograferen of filmen ? “Ik kan niet kiezen. Ik ben het meest bedreven in de cinematografie, in het camerawerk. Mijn favoriete beelden zijn de foto’s die ik voor Grace Jones heb gemaakt. De volgspot is de maan, en zij heeft een pop vast, haar alter ego. Het is een combinatie van fotografie, mode en performance, en dat met iemand die me heel nauw aan het hart ligt. Dàt kunnen doen, is ongelooflijk.”

Productie: Marc Heldens

Door Michaël De Moor & Portret Karel Duerinckx & Interieurfoto’s Verne

“Ik twijfelde of ik de film wou maken. Grace Jones en Juliette Lewis zeiden me : ‘Komaan man, doe dat gewoon’.”