‘Ik kan een miljoen alternatieven bedenken voor de klassieke modeshow’

Hij begon zijn carrière met een analoge camera, vandaag gebruikt Bjorn Tagemose de nieuwste digitale technieken om visuele content te maken voor grote namen in de mode- en showbizzwereld. Logisch dus, dat Walter Van Beirendonck hem vroeg een oplossing te bedenken voor de mastershow van de Antwerpse Modeacademie, die door corona een andere vorm moest krijgen.

In hun klantenbestand zitten grote namen als Iggy Pop, Grace Jones, Vogue Italia, Vanity Fair en Condé Nast, elk met een bijbehorend straf verhaal. Toch blijven Bjorn Tagemose (51) en zijn vrouw Katarina Vercammen (48) er bijzonder bescheiden bij. Ze zetten liever de artiesten met wie ze werken in de spotlights dan zichzelf. Het is de succesformule waarmee ze samen al meer dan twintig jaar het Belgisch-Zweedse productiehuis Shoottheartist runnen. Bjorn is het creatieve brein dat voortdurend de grenzen aftast van wat creatief en technisch mogelijk is. “Of ik nu een coole ledinstallatie maak voor een klein modemerk, of een geweldige lichtshow met hologrammen en vliegende lasers voor een rockster, ik vind het allemaal geweldig”, zegt hij. Zijn vrouw Katarina leidt productioneel alles in goede banen. “Ik zorg ervoor dat iedereen opdaagt en precies weet wat er van hem of haar verwacht wordt”, zegt ze.

In modefilms vind je momenteel de creativiteit die je vroeger kon verwachten van grote modefotografen als Peter Lindbergh

Borsthaar van Van Saene

De creatieve drang kreeg Bjorn Tagemose van thuis mee. “Mijn biologische vader was een Deense kunstenaar in de Cobrastijl, maar hij vertrok met de noorderzon, zoals het een echte artiest betaamt. Mijn Belgische moeder schilderde ook en was volgens mij de betere artiest, maar ze moest haar leven een andere draai geven nadat mijn vader ons verliet.” Zijn stiefvader, een Zweed van het rustige, doordachte type, spoorde Bjorn aan om economisch onderlegd te zijn als hij het creatief wilde maken. “Voor ik fotografie ging studeren aan de Antwerpse Academie, behaalde ik eerst een diploma marketing. Ik ben mijn stiefvader nog altijd dankbaar voor die levensles.” Tijdens zijn economische studie leerde Bjorn Katarina kennen, die bedrijfsmanagement studeerde. “Ze werd mijn rechterhand in mijn werk en leven.”

De eerste persoon die vermoedde dat Bjorn talent had, was Walter Van Beirendonck. “Het moet ergens begin jaren negentig geweest zijn toen hij me op een dag belde om te vragen of ik foto’s wilde maken van enkele van zijn nieuwe ontwerpen”, vertelt Bjorn. “Ik studeerde nog aan de academie, maar plots stond ik het borsthaar van Dirk Van Saene, Walters partner, te fotograferen. Walter gebruikte die foto als print op een van zijn T-shirts. (lacht) Ik vind hem een van de grootste visionaire kunstenaars van ons land. Walter is een ontwerper die zijn interesse voor klassieke schoonheid en supermoderne punktoestanden weet te versmelten tot een nieuwe stijl.” Het klikte tussen de twee en in de jaren daarop leerde Tagemose ander Belgisch modetalent van de academie kennen, waaronder Veronique Branquinho en Tim Van Steenbergen, alvorens internationaal door te breken als modefotograaf.

Spookdefilé

Fast forward naar 2020. Met hun bedrijf Shoottheartist maken Bjorn en Katarina visuele content voor modebedrijven als Nike, Filippa K, Elite Model Look en automerken als Volvo. Geregeld regisseert Bjorn grote liveshows en videoclips voor en met internationale muzikanten als Grace Jones, David Guetta, Editors, Simple Minds en Tiësto. De voorbije jaren werd hij bovendien bekend als maker van de film Gutterdämmerung, een rockopera met onder meer Iggy Pop, Grace Jones en de intussen overleden Lemmy Kilmister van Motörhead in de hoofdrollen. De film werd in concertzalen getoond, live begeleid door een rockband. “Als Scandinaviër ben ik een echte metalfan, maar ik hou ook van punk. Het was een jongensdroom om een film te maken met al mijn helden erin.”

Dat Tagemose zich nooit in één hokje heeft willen settelen, is zijn voordeel in de multimediale wereld van vandaag. Hij kan foto’s maken én video én regisseren, en weet zich voor elk project te omringen met mensen die waanzinnige grafische en digitale technieken beheersen. “Bjorn laat een dronepiloot uit Vilnius of een computerspelexpert uit Tokio komen als zij de juiste personen zijn voor een bepaald project”, zegt Katarina. “Hij heeft een groot netwerk en vindt via mond-tot-mondreclame altijd wel de juiste mensen. Een campagne bedenken voor Filippa K vraagt om een andere creatief team dan een dj-set voor Tiësto visueel ondersteunen. Ons bedrijf heet bewust Shoottheartist en niet Bjorn Tagemose Studio. We zijn een klein team dat werkt als een collectief, een denktank waarmee we andere talenten inhuren.”

Die veelzijdigheid is ook de reden waarom Walter Van Beirendonck als directeur van de Antwerpse Modeacademie in juni Shoottheartist inschakelde om een alternatief te bedenken voor de jaarlijkse afstudeershow van de masterstudenten, die door de coronacrisis niet kon doorgaan. Terwijl de virtuele catwalk van de bachelorstudenten technologisch in elkaar werd gestoken door het Nederlandse bureau Random Studio, bedachten Bjorn en Walter hoe ze het werk van de negen masterstudenten in de kijker konden zetten. “Walter had opgepikt dat wij met interessante technieken werken en dat een deel van ons bedrijf in Stockholm zit”, zegt Bjorn. “Scandinavië is op digitaal vlak het Silicon Valley van Europa. Die mannen hebben Spotify, Skype en wifi ontwikkeld. Digitaal staan ze twintig stappen verder dan België. In Zweden wordt creativiteit ook gezien als een motor die de economie veel geld kan opleveren.”

Na een korte kennismaking wist Walter, die vergeten was dat Bjorn 26 jaar geleden al eens voor hem werkte, wat Shoottheartist voor de academie kon betekenen. “Walters eerste idee was om een interactieve show te maken waarin het publiek kon rondwandelen, maar dat was te duur”, zegt Bjorn. “De academie is Chanel niet, zij hebben geen miljoen euro voor een defilé, eerder een veertigste van dat budget. Tijdens onze brainstorm kwamen we op het idee van een ghost show, een defilé waarin de mannequins onzichtbare spoken zijn. Vanaf dan zat het vuur erin. Walter bedenkt met zijn eigen merk ook geweldige modeshows. We zaten snel op dezelfde lijn, daarna gaf hij ons de vrijheid om alles uit te werken. Dat is precies wat een goede creatief directeur moet kunnen: loslaten.”

“Voor het werk dat we geleverd hebben, vragen we normaal ruim het dubbele”, vult Katarina aan, die naast de productie ook de budgetten beheert. “Maar creatieve vrijheid is ook veel waard. Dit was inhoudelijk een erg fijne opdracht. Ons brood verdienen we wel met commerciële reclameopdrachten.”

Met dank aan Rubens

Locatie voor de opnames van de ghost show was de prachtig gerenoveerde Handelsbeurs in Antwerpen. Om de collecties van de negen masterstudenten te showen, werden zes echte modellen geboekt. Die trokken een nauw aansluitend green key-pak aan en droegen daarover telkens een andere outfit waarmee ze een voor een door de Handelsbeurs liepen. “Groen is een kleur die niet wordt opgepikt door de camera”, zegt Bjorn. “Daardoor kun je op de computer die groene stukken wegknippen en er een andere achtergrond achter zetten. Als achtergrond wilden we het fenomenale interieur van de Handelsbeurs. Een robot filmde heel repetitief de bewegingen van de mannequins en vervolgens de ruimte, waarna het knip- en mixwerk kon beginnen. In de video lijkt het alsof tientallen spoken tegelijk over de catwalk lopen. Belangrijk was dat het eindresultaat er niet digitaal uitzag. Er zijn de laatste jaren wel meer ghost shows gemaakt, maar vaak met een hoog fake gehalte. Het ziet er al snel computergemaakt uit, terwijl hier alle aandacht moest gaan naar de esthetiek van de kleding en het gebouw. Als je iets digitaal maakt, is het de kunst dat te verstoppen. Dat is vaak de uitdaging als je werkt met technische mensen die heel erg kicken op wat hun machientje allemaal kan. Je moet hen er constant aan herinneren dat het resultaat er ook mooi moet uitzien.”

“Tegelijk mocht de show er ook wat bizar uitzien”, vult Katarina aan. “Wij zijn het gewend om een perfect eindproduct af te leveren, waarbij elke overbodige pixel is weggeveegd, maar daar hadden we nu de tijd en het budget niet voor. Dat vond Walter niet erg. Integendeel, alle laatstejaarsstudenten beseften achteraf dat ze met deze show een uniek document in handen hadden om de wereld mee in te trekken.”

Techniek combineren met esthetiek, voor Bjorn Tagemose is het de perfecte symbiose van zijn Scandinavische roots en zijn Vlaams DNA. Hoewel hij en Katarina al vijftien jaar een tweede verblijf hebben in Zweden waar ze de zomers doorbrengen met hun zoon Jack en dochter Lily-Jean, zouden ze hun huis en werkplek in Antwerpen niet kunnen missen. “Onze esthetiek is Vlaams”, zegt Bjorn. “Scandinaviërs zijn fantastisch in pop, new age en digitale dingen, maar ga een paar eeuwen terug in de tijd en die gasten kunnen niet tippen aan wat er toen in Vlaanderen gebeurde. Belgische modeontwerpers als Tim Van Steenbergen hangen vast aan de Vlaamse Primitieven, aan een decenniaoud kunstmecenaat. Kunstenaars als Jan Fabre, Luc Tuymans en Walter Van Beirendonck komen niet toevallig uit Vlaanderen. Ons creatieve DNA komt voort uit de tijd van Rubens. De twee investeerders van mijn rockfilm Gutterdämmerung zijn Serge Hannecart en Mathieu Gijbels, twee Belgische projectontwikkelaars en kunstverzamelaars die geïnteresseerd waren in mijn project, niet om de rock-‘n-roll en de loeiende gitaren, maar omdat Grace Jones eraan meedeed, een postmodernistisch kunstwerk in levenden lijve. Dat dat de reden was waarom die mannen daarin mee wilden stappen, kan alleen in ons land.”

Mode rond het kampvuur

Of hij denkt dat er na corona nog klassieke catwalkdefilés georganiseerd zullen worden? “Ik kan alleszins nog een miljoen alternatieven verzinnen voor de klassieke modeshow”, zegt Bjorn. “Wat vandaag gedaan wordt, is nog maar het topje van de ijsberg. Je kunt opnames van een klassieke show mixen met de laatste technieken als virtual reality, 3D-audio of droneshots en daar een film van maken die mensen ergens anders kunnen bekijken dan in een volgepakt pakhuis in Parijs. Maar als een merk zijn collectie straks wil tonen rond een kampvuur in de openlucht, moet dat ook kunnen. Het leuke is dat elke ontwerper vandaag zou kunnen nadenken over het medium dat zich het best leent om het verhaal van een collectie te vertellen. De ene keer is dat een livedefilé, de andere keer misschien een computerspel. Door corona merk je dat veel merken beginnen te experimenteren met wat online mogelijk is, maar velen weten niet bij wie ze moeten aankloppen om hen te helpen.”

Ondanks alle mogelijkheden vermoedt Bjorn dat het nog zeker tien jaar duurt vooraleer ze in Parijs afwijken van de klassieke modeshow. Maar wanneer dat gebeurt, zullen er veel opportuniteiten komen voor creatieve bedrijven als het zijne. “Als de klassieke modezalen in Parijs niet meer nodig zijn, zal het hele systeem van mensen die daar de macht over hebben door elkaar geschud worden en plaats maken voor iets nieuws, zoals indertijd gebeurd is met de overgang van analoge naar digitale fotografie en de komst van Instagram. Plots was iedereen fotograaf en gingen de deuren open voor veel mensen. Op dat moment zijn wij met Shoottheartist ook veel complexer gaan werken, met technieken die moeilijker te imiteren zijn. Mijn hart bloedt dat ik vandaag niet meer zoveel moet fotograferen, al zeker niet meer analoog, maar er is een mooi alternatief voor in de plaats gekomen: modefilms. In dat genre vind je momenteel de creativiteit die je vroeger kon verwachten van grote modefotografen als Peter Lindbergh. Film brengt een grotere complexiteit met zich mee, waardoor het opnieuw gaat over inhoud en esthetiek, niet over hoeveel likes je scoort met een post.”

Of het nu morgen of over tien jaar is dat modehuizen als Chanel en Louis Vuitton hen inschakelen om het concept van een catwalkdefilé radicaal te herdenken, Bjorn Tagemose zal er niet op wachten. “Door de coronacrisis zijn heel wat van onze opdrachten gecanceld”, zegt Katarina. “Ik ben iemand die in zo’n situatie koppig aan de deur blijft trekken om die weer open te krijgen, Bjorn niet. Als de ene deur dichtgaat, vindt hij een andere die opengaat. Desnoods kruipt hij door een raam, maar hij vindt altijd een weg om te realiseren wat hij wil. Ik ben nu al benieuwd op welk spoor hij ons straks weer brengt.”