Sting heeft het antigif voor een zwartgallig fin de siècle. Het heet “Brand New Day” en het is speels, positief en romantisch. Gesprek met een liefdesapostel.

Ik heb Sting altijd ten zeerste kunnen appreciëren, al sinds hij nog frontman was van The Police. Maar met zijn laatste soloplaten heeft Sting het de trouwe fans niet makkelijk gemaakt. Waar was de opwinding van weleer? Nu ligt zijn nieuwe cd Brand New Day in de winkel, en die is gelukkig de tegenpool van het vorige donkere Mercury Falling. Sting heeft hoorbaar de speelvreugde hervonden.

Brand New Day doet bij momenten aan het werk van Peter Gabriel denken. Uitgekiende ritmes zorgen voor een stevige basis waarop zich muzikale invloeden uit de hele wereld enten. Die diversiteit blijkt ook uit het gastenboekje. In Desert Rose zingt de Algerijn Cheb Mami de sterren uit de hemel, de Franse jongeling St Strausz mag rappen in Perfect Love… Gone Wrong, en James Taylor vertolkt een archetypische Amerikaanse countryboy in het grappige Fill Her Up. Stevie Wonder zet zijn lippen aan de harmonica op de eerste single Brand New Day, en ten slotte verricht ook jazztrompettist Chris Botti hier en daar een auditief wonder.

Het was net om dit soort samenwerkingen mogelijk te maken dat de blonde popgod vijftien jaar geleden The Police ontbond. Het trio legde hem te veel beperkingen op. In zekere zin is de muziek van Sting nu eerlijker. Je kan je zelfs afvragen of hij vroeger geen rolletje speelde. De new-wavebeweging, waartoe The Police willens nillens gerekend wordt, kon hem eigenlijk gestolen worden. Thuis luisterde hij het liefst naar oude jazzplaten. Alleen de wilde energie die Sting eind jaren ’70 op het podium vertoonde, was niet geveinsd. “Ik werd gedreven door frustratie”, zegt hij daarover. “Mijn ouders waren intelligent, maar hebben nooit kansen gekregen om van hun leven iets te maken. Mijn vader was melkboer, mijn moeder huisvrouw. Zij wilden dat hun kinderen het beter hadden. Dat verlangen dreef ook mij. Als jonge kerel beschouwde ik mijn familie als een stelletje losers. Musiceren was puur escapisme. Ik wilde de armoede in Newcastle ontvluchten.”

Sting werd een ster. Ondanks de oplichting door zijn manager, die hem één miljoen pond lichter maakte, zwom hij al snel in het geld. Maar belangrijker dan de cheques was de creatieve vrijheid die hij dankzij het succes van The Police verwierf. “Daar geniet ik nu nog van. Ik kan doen wat ik wil en gaan waar ik wil, zonder mijn eigenheid of mijn leeftijd te verloochenen.” Sting wil meteen tekenen om op zijn 48ste nog even vitaal te zijn als Gordon Sumner. Zelfs vandaag heeft hij nog iets jongensachtig.

Het is een heel ontspannen Sting die me in Londen de hand schudt, ondanks het feit dat hij achterloopt op het schema en enkele uren later alweer het vliegtuig op moet richting Tokio, om ook daar promotie te voeren voor Brand New Day. “We proberen er niet aan te denken.” De yogafreak is ook goedlachs. Op geen enkel moment heb ik de indruk tegenover de intellectuele snob te zitten waarvoor hij doorgaans versleten wordt. “Tja, hoe gaat dat in het enge popwereldje? Wanneer je al eens een boek leest of durft na te denken over dit bestaan, ben je meteen verdacht.”

Madonna en Mike D. van de Beastie Boys, allebei bewonderaars van je werk, voorspellen dat Desert Rose een dikke hit wordt.

Sting: Dat nummer is blijkbaar de favoriet van al wie het album al gehoord heeft, maar of het ook een hit wordt, weet ik niet. Vroeger kon ik heel goed voorspellen welke song geheid in de top 10 zou raken, maar tegenwoordig is dat niet meer mijn sterkste kant. Desert Rose komt zeker als single uit, maar de platenfirma verkoos om eerst een “normale” Sting-song de ether in te sturen: Brand New Day. Ze vreesden anders een te groot schokeffect.

Waarom heb je Cheb Mami gevraagd om te zingen op Desert Rose?

Omdat het liedje van meet af aan een Arabisch tintje had. Ik ben gek op Noord-Afrikaanse raï. In Parijs, waar ik regelmatig verblijf, hoor je haast niks anders. En Cheb Mami is een van de beste Algerijnse zangers. Hij heeft een fantastische stem. Nu had ik een melodie die tegen mijn eigen zanglijn inging, dus vroeg ik Cheb Mami om daar een tekst bij te verzinnen. Cheb begrijpt geen woord Engels en had dus ook geen benul van het onderwerp van mijn song. Zelf liet ik bewust niets los over de inhoud. Cheb kreeg carte blanche. Een week later kwam hij naar de studio. Pas nadat hij zijn partij had ingezongen, vroeg ik waarover zijn tekst ging. “Over verlangen”, antwoordde hij. “Dat is gek,” zei ik, “want daar heb ik het ook over.” Het was alsof de muziek ons had ingefluisterd wat we moesten zingen. Schrijven is een merkwaardig, mysterieus proces.

Wat is jouw persoonlijk verlangen? Waar hunker je naar?

Ik ben leergierig. Ik wil weten waarom alles is zoals het is. Ik ben geïntrigeerd door het avontuur van het leven. Gefascineerd door de route die we door de jaren heen afleggen. Beschouw me als een zoeker, op twee domeinen. Uiteraard in de muziek. Dat is een reis die nooit stopt. Je kan altijd iets bijleren. Het tweede domein is dat van de romantische liefde. Ook die kan je nooit helemaal vatten. Stap voor stap evolueer je in een relatie. Wat je trouwens een enorme drive geeft.

De nieuwe cd is hoorbaar gemaakt door iemand die tot over zijn oren verliefd is.

Ja, ik zie Trudie na tien jaar nog altijd doodgraag. Maar ik ben evengoed smoor op het leven zelf.

En dat terwijl generatiegenoten van jou met een kanjer van een midlifecrisis worstelen.

En hun vrouw verlaten. Ik verplicht mezelf alert te blijven, wil constant uitgedaagd worden. Kijk, ik ben al een keer gescheiden. Eén vergissing is gepermitteerd. Ik hou hout vast, maar momenteel ben ik gelukkig getrouwd en geniet ik van m’n zes kinderen. Hun liefde geeft me zelfvertrouwen. En dat wil ik zo houden, want mijn rijkdom staat niet op mijn bankrekening, die schuilt in mijn gezin. Maar ik wil daar niet blasé over doen: stilstand en voldoening zijn dodelijk voor een relatie. Liefhebben vraagt een serieus engagement. Je moet er voortdurend aan werken.

De Grieken hadden een godin voor de spirituele liefde en een andere voor de vleselijke. Hoe verhoudt zich bij jou de balans tussen die twee?

Voor mij is seks een van de aangenaamste dingen die een mens kan beleven. Ik neem seksualiteit dan ook ernstig. Ik consumeer ze niet als een cola of een hamburger. Ernst, ritueel en fun zijn de vereiste ingrediënten voor een heerlijke vrijpartij. Dat is de kern van tantristische seks. Mensen ridiculiseren dat makkelijk, in de zin van: zo kan je dagen aan een stuk de liefde bedrijven. Onzin natuurlijk. De realiteit is dat bij tantristische liefde de twee godinnen die je aanhaalde perfect met elkaar versmelten. Ik zie geen scheiding tussen beiden. Wat is er spiritueler dan de daad die leven verwekt? Dichter bij God, of hoe je Hem of Haar ook wil noemen, kan je volgens mij niet raken.

Een evenwichtige seksbeleving hangt ook samen met een gezonde levenswijze. Ik heb nog geen viagra nodig. Ik voel me prima, in uitstekende conditie. Ik zweer bij biologische voeding. In Toscane kweken we onze eigen groenten, kippen en kalkoenen. (Stings vrouw Trudie Styler bracht samen met hun kok Joe Sponzo zopas het boek Cooking from Lake House Organic Farm uit, met foto’s van hun tuinen en recepten, red.)

In Brand New Day zeg je: “Love is such a force if you find yourself in it.” Wat bedoel je daar precies mee?

Of we het nu beseffen of niet, we zijn op deze aarde om liefde te geven én te krijgen. Dat klinkt misschien een beetje soft, maar zo is het. Iedereen heeft behoefte aan het gevoel verbonden te zijn met een ander. In verschillende nummers filosofeer ik over de veerkracht van de liefde. In A Thousand Years heb ik het zelfs over liefde die eeuwen overleeft. Een heel poëtische gedachte, waar ik wel van hou. Puur rationeel kan ik reïncarnatie niet verklaren. Maar soms moet je dat westerse denken kunnen opzijzetten. Ik ben eerder dit jaar naar India geweest voor mijn yogastudie. Als je met Indiërs op pelgrimstocht gaat, bergen beklimt, op al die plekken komt die geen toerist te zien krijgt en je in die cultuur ondergedompeld wordt, dan zet je dat aangeboren ongeloof even opzij. Voor hen is God overal. Ik hang geen enkele godsdienst aan, maar op zo’n moment ga ik ook bijna geloven dat er iets meer is. Iets hogers. In mijn ogen is spiritualiteit iets innerlijks en precies daarom zie ik geen heil in georganiseerde religies.

Moet je van jezelf houden om iemand anders graag te kunnen zien?

Ik weet het niet. Wel ben ik er zeker van dat van jezelf houden het moeilijkste is wat er is. Maar het is een waardige ambitie om het te proberen. Ik ben het nog volop aan het leren. Helaas lukt het niet elke dag.

Wat haat je in jezelf?

Dat ga ik niet aan je neus hangen. (lacht)

Reken je in “Ghost Story” definitief af met je demonen?

Ik ben ervan overtuigd dat het een goeie zaak is om pijnlijke herinneringen niet uit de weg te gaan. De essentie van dat nummer is: geesten blijven je achtervolgen tot je ze aanvaardt. Een verdrongen verleden zal je elke nacht kwellen tot je de waarheid onder ogen ziet en er rekening mee houdt. Ik heb het meegemaakt na het album Nothing Like The Sun. Mijn ouders waren allebei gestorven, maar ik negeerde hun dood en stortte me op het werk. Ik ondernam een mammoettournee en ontfermde me over mijn regenwoudproject. Toen ik de volgende plaat wilde maken, wreekte zich dat. Ik zat met een writer’s block. Plots besefte ik dat ik had nagelaten te rouwen. Droefheid moet je niet ontvluchten. In al je vezels pijn voelen omdat je iemand verloren bent, is niet slecht. Integendeel, in zo’n geval is treurnis goed omdat ze uit liefde voortkomt. Wie echt om iemand gegeven heeft, voelt geen bitterheid. In feite voel je je enkel slecht voor jezelf. The Soul Cages, een plaat over de dood, was het resultaat van dat besef.

Toen mijn achtjarige dochter Coco me vroeg of ze ooit zou sterven, moest ik aan Ghost Story denken, en aan mijn ouders. Ik ben me meer dan ooit bewust van mijn sterfelijkheid. Het is gezond om daarover te praten met je kinderen. Dat hoort bij de opvoeding. Het is zonde dat onze maatschappij de dood wegmoffelt.

Op deze cd neem je, voor het eerst in lange tijd eigenlijk, geen politieke standpunten in.

Ik lever geen politieke of maatschappelijke commentaar, nee. En toch, als je over de liefde schrijft, heeft dat ook een sociale dimensie. De boodschap is in feite: het positieve zegeviert. Dat is ook mijn houding naar het nieuwe millennium toe. Het doemdenken is niet aan mij besteed. Ik wil niet meegezogen worden in de waanzin en weiger mee te huilen met de wolven. Ik geloof niet dat we met zijn allen naar de afgrond hollen en dat de wereld vernietigd zal worden. Natuurlijk zullen er tijdens het volgende millennium nog problemen zijn. Maar ik bekijk het jaar 2000 vanuit een ander perspectief. Voor mij is het eerder een vrijgeleide voor een nieuw begin. Een herbronning. Waarom zouden we geen dikke streep trekken onder deze desastreuze 20ste eeuw, die nu op haar laatste beentjes loopt? Akkoord, onze tijdstelling heeft iets kunstmatigs. Maar als symbool is 2000 wel mooi. Een kans om een deur te openen en met een propere lei verder te gaan.

De critici zullen weer zeggen dat je een naïeveling bent. Zoals toen je het regenwoud ging redden.

Het is mijn job om naïef te zijn. Ik ben een professionele dromer. Als de criticasters dat niet kunnen aanvaarden, hebben ze pech. Ik functioneer gewoon veel beter als optimist dan als cynicus. Het is trouwens niet eenvoudig om optimistisch te zijn. In wezen is het een gok, maar ik heb vertrouwen in de toekomst. Je mag ook niet denken dat ik doelbewust een millenniumplaat heb gemaakt. Dat thema is er toevallig ingeslopen. Brand New Day is vooral een experiment. Eerst heb ik met mijn groep enkele maanden gejamd in mijn schuur in Toscane. Toen de arrangementen helemaal af waren, probeerde ik te detecteren welke verhalen, emoties en personages de muziek me aanreikte. De teksten kwamen dus achteraf. Pas toen alle nummers voltooid waren, besefte ik dat er ondanks de variatie in stijl een inhoudelijk verband was.

Het was met andere woorden nooit mijn bedoeling een conceptalbum te maken. Sterker nog, ik heb nog nooit zoveel lol beleefd als met deze plaat. We hebben ons gewoon onder vrienden wat geamuseerd, heel onprofessioneel eigenlijk. Ook die invloeden uit alle hoeken van de wereld kwamen spontaan. We improviseerden maar wat. Natuurlijk heb ik het geluk dat ik zulke schitterende muzikanten heb. Zij schakelen moeiteloos over van het ene genre naar het andere, als het moet zelfs binnen één en dezelfde song.

“Hoe ouder ik word, hoe minder zeker ik ben van mijn stuk.” Een merkwaardige uitspraak van je.

En dat, mijn beste, is een teken van wijsheid. Op het moment dat je beseft dat je niks zeker weet, sta je heel ver. (lacht) Zoals gezegd, toen ik 25 was, meende ik op voorhand te weten welke songs een hit zou worden. Ik had ook wel altijd gelijk. (lacht) Maar wat ik wil zeggen, is dat ik toen een arrogant ventje was. Ik twijfelde nooit aan mezelf. Wilde altijd meer. Had nooit genoeg. Nee, het was geen pretje om met mij te leven. Zo verschrikkelijk ambitieus ben ik gelukkig niet meer. Pas op, ik wil nog altijd veel bereiken, maar ik denk niet meer in termen van carrière en verkoopcijfers. Het verschil is dat ik nu meerdere opties zie. Er zijn zoveel paden te bewandelen waar ik vroeger gewoon geen aandacht voor had. Iemand als Maurice Ravel, die veel meer talent had dan ik, heeft ook nooit gedacht: nu ben ik er. Wie ben ik dan om te beweren dat ik alles weet? Ik weet niks.

Waarom gaat een rockmiljonair met zoveel geld én bovendien een fijne familie die op hem wacht in godsnaam nog maanden op tournee?

Voor de kick. Kan je je voorstellen wat het doet om een podium te betreden terwijl 20.000 mensen je een warm onthaal geven? Het is verslavend. Bovendien is zingen de grootste deugd die je je kan inbeelden. Je voelt je vrij als een vogel die zo hoog vliegt als hij wil. Of ik nog iets wil bewijzen? Ik denk dat mijn vader de enige was op wie ik indruk wilde maken. Wij hadden een nogal complexe relatie. Hij was trots op me, maar ook een beetje jaloers. Nu is hij er niet meer. Hoewel, misschien kijkt hij van daarboven nog wel toe. (lacht)

Sting, Brand New Day, A&M. Sting speelt op 15 maart in Flanders Expo, Gent.

Peter Van Dyck