Vooral in Vlaanderen blijkt de interesse voor moderne woningbouw zeer levendig. Het pas uitgegeven Jaarboek Architectuur Vlaanderen geeft een mooi beeld van die creativiteit.

Piet Swimberghe / Foto : Jan Verlinde

Het gaat de hedendaagse architectuur in Vlaanderen voor de wind. Een overdreven uitspraak ? Toch niet. Ook al blijven de grote, spectaculaire opdrachten achterwege hoewel ook daar verandering in komt, kijk maar naar het puike Koning Boudewijnstadion in Brussel dat door Bob Van Reeth werd verbouwd. Nee, de bloei van de architectuur situeert zich op een ander terrein. Nergens anders in Europa worden zoveel hedendaagse woningen gebouwd. In het buitenland bots je wel op meer vooruitstrevende architectuur, maar doorgaans gaat het daarbij om grote projekten van sociale woningen of om peperdure villa’s.

In Vlaanderen worden veel moderne woningen gebouwd die tussen de 4 en de 8 miljoen frank kosten, en ze worden niet door de meest kapitaalkrachtige bouwheren gerealiseerd. Dat bewijst dat er in ons land wel degelijk een publiek is dat bewust kiest voor hedendaagse vormgeving. Blijkbaar zijn er ook voldoende architecten bereid om die huizen met een redelijk budget te bouwen. Want ook dat is niet vanzelfsprekend, het gaat hier immers niet om seriewerk, maar om prijzig maatwerk.

Het pas verschenen Jaarboek Architectuur Vlaanderen illustreert al deze creativiteit. Het is een bron van inspiratie, zowel voor de liefhebber van hedendaagse architectuur, als voor bouwheren in spe. De publicatie van de Vlaamse Gemeenschap de tweede in de reeks, het eerste deel gaf een overzicht van de periode 1990 tot 1993 schetst de recentste ontwikkelingen van de bouwkunst en stedebouw in Vlaanderen en Brussel. Daarvoor werden uit de periode 1994 en 1995 een 40-tal projecten geselecteerd. Er zijn grote creaties bij, zoals het postkantoor van Machelen van Christine Conix en het Modemuseum van Hasselt van Vittorio Simoni. Maar de echte revelaties vind je in de rubriek woningen.

Het aanbod is zeer uiteenlopend : er zitten sober opgevatte panden bij, zoals de woning Van Hover-De Pus in Baardegem, gebouwd door architect Christian Kieckens. Een minimalistische woning waarvan de rationele opbouw rekening houdt met het omringende landschap dat door vensters en spleten wordt binnengehaald, en waarmee de architect inhaakt op de functionele architectuurtraditie.

Maar niet alle gepresenteerde projecten volgen dezelfde trend. Zo is de woning De Vijlder van architectuurbureau Meta, met Niklaas Deboutte als projectleider, een echte verfrissing. Dit met een krap budget opgetrokken pand, ziet er op het eerste gezicht klassiek uit, net een rijhuis met een zadeldak. Maar de zwarte gevel steekt schril af tegen de traditionele woningen uit de omgeving. Het is zo ontworpen dat de bouwheer het bijna volledig zelf kon afwerken. De binnenwanden bestaan uit lichte constructiepanelen die op de afgewerkte vloer worden gezet.

Daarnaast presenteert het jaarboek nog verbouwingen, en woningen gecombineerd met een zaak. Ook de bijdragen over interieurarchitectuur zijn interessant. Meest opvallend is de herinrichting van de Boutique Natan in de Naamsestraat in Brussel, door Vincent Van Duysen. Daar wordt het interieur gedragen door een monumentale, witgeschilderde betonconstructie met trappen, pijlers, muren en balken.

Het jaarboek toont eens te meer aan, dat Vlaanderen voor de hedendaagse architectuur belangrijker is dan Brussel, waar de bouwkunst klassieker van inspiratie is. De modernste creaties in de hoofdstad worden trouwens vooral door Vlaamse bureaus gerealiseerd.

Het Jaarboek Architectuur Vlaanderen 94-95 is verkrijgbaar in de boekhandel. Prijs : 1450 fr.

Nergens in Europa worden zoveel moderne woningen gebouwd als hier. Dat de hedendaagse architectuur op een hoog peil staat, bewijst ook dit pand in Koningshooikt, ontworpen door Claire Bataille en Paul Ibens.