Een kennis van me, die een paar maanden geleden zijn vrouw verloor, mailde mij vorige week behoorlijk opgewonden. Zijn vredige avond was verstoord door een televisiereportage over een bedrijf dat zich had gespecialiseerd in het verzorgen van “het afscheid van geliefde huisdieren”. Hij kon het niet plaatsen, hij was tot in het diepst van zijn ziel gechoqueerd door verhalen over “urnen, grafzerken, met zijde beklede kadaverkisten”. Met alle begrip voor het zeker ook moeilijke afscheid van een huisdier, vond hij, denkend aan zijn jeugd op het platteland, dat de verhoudingen gerespecteerd moeten blijven. Huisdieren kunnen volgens hem toch niet op één lijn worden geplaatst met geliefden die overlijden.

Dit weekend verscheen er dan weer in NRC Handelsblad, een ernstige krant over het algemeen, een interview van bijna een pagina met een 36-jarige mevrouw die samen met haar partner een riante broodwinning heeft gemaakt van een uitvaartcentrum voor honden, poezen en andere huisdieren. Mijn kennis zou zich ook danig hebben geërgerd aan de emotionele terminologie van deze mevrouw, die schijnbaar overloopt van medeleven met baasjes die graag hun portemonnee opentrekken om hun huisdier te laten begraven of cremeren.

Een teraardebestelling van een poes kost in haar bedrijf, een stemmige villa op het land waar de rouwende baasjes worden opgevangen in een huiskamerachtig interieur, zo’n 146 euro. Maar de uitgaven kunnen oplopen tot 1000 euro. Immers, alles is mogelijk : een op maat gemaakte kist, met binnenbekleding, sierdeksel en koperbeslag, een dier kan ook te rusten worden gelegd onder een dure granieten steen, de verplichte tweejarige huurconcessie voor de grond kan met vijf jaar worden verlengd. En wie wil kan ook dat nog rekken. Voor alles moet natuurlijk worden betaald. De handel lijkt een fijne manier om een lap grond rond je huis te laten renderen. Met enige empathie kun je het budget, naar mijn gevoel, behoorlijk opdrijven.

Niet voor niets brengt een massaketen als het Zweedse Ikea nu ook ‘royale’ producten voor honden en poezen uit. Een beetje ironisch van de ontwerpers misschien, maar zo’n Ikeatroontje op gedraaide pootjes met roodzwart kroontjesdessin kost toch bijna 60 euro. Niet bepaald weggegeven van de als democratisch bekend staande meubelgigant.

Baasjes zien hun hond (of een ander gezelschapsdier) blijkbaar als een soort verlengstuk van zichzelf. Een hond is evenzeer een statussymbool als een compagnon geworden. Op die ijdelheid speelt VTM handig in met Superhond. Naar de reacties op het programma op blogs en in lezersrubrieken te oordelen, geldt zeker het “wie aan mijn hond komt, komt aan mijzelf”. Hondenparfums, hondenmode, hondenbegrafenissen, ze zijn er in de eerste plaats voor wie de hondenlijn vasthoudt, niet voor het dier dat eraan vast hangt.

Ik hoor mijn vrienden van Gaia al tekeergaan. Maar laat dit duidelijk wezen : ik heb het volste begrip voor het verdriet van iemand die een dier verliest waarmee hij of zij jarenlang heeft geleefd. Dat steden publieke ruimte voorzien om huisdieren te begraven of faciliteiten voor het cremeren, is niet meer dan normaal, vanuit hygiënisch oogpunt. Dat mensen, die daarvoor de plaats hebben, hun dode poes of hond willen begraven in hun eigen tuin, daar kan ik ook begrip voor opbrengen.

Maar dat zich rond een soms erg misplaatste huisdierencultus een hele commercie ontwikkelt, die ook nog normaal en acceptabel wordt gevonden door een groot deel van de bevolking, zegt iets over de decadentie van deze tijd. Een tijd waarin tegelijk op veel plaatsen in de wereld mensen zonder pardon worden afgemaakt en naamloos in een massagraf worden gedumpt. Van een mens die zonder veel afscheidsceremonieel aan de aarde wordt toevertrouwd, zegt men wel eens dat hij “als een hond in de grond werd gestopt”. Dat is een uitdrukking die we dus binnenkort mogen opbergen, of die een heel andere betekenis zal krijgen.

Tessa blogt !

Van muizen en mensen, op www.weekend.be

Reacties : tessa.vermeiren@knack.be

Tessa Vermeiren