Als kind had ik al de onhebbelijke gewoonte om met mijn neus boven een dampend bord te gaan hangen om de aroma’s diep op te snuiven. Een occasionele tik en talloze boze blikken van mijn moeder hebben het me nooit echt afgeleerd. Vorig jaar heb ik zelfs betaald om met enkele andere geurfanaten onder begeleiding van The School Of Life onze neus te volgen in Londen. Een grote zwarte zonnebril en oordoppen moesten de andere zintuigen zoveel mogelijk uitschakelen om de geuren intenser te kunnen ervaren. Aanvankelijk snuffelden we met enige schroom aan de worsten en kazen op een artisanale markt en probeerden we discreet de aroma’s van dure shampoos en warm haar op te snuiven bij de kapper. Maar na een half uur liepen we ongegeneerd als snuffelende honden overal binnen : een kerk, een parfumerie, de metro, een fastfoodrestaurant, een bloemenwinkel, een broodjeszaak, een park en een Italiaanse koffiebar. Elke plek heeft haar eigen geuren, die je humeur (onbewust) beïnvloeden, realiseerden we ons.

“Je neus bewust gebruiken voegt een extra dimensie toe aan het leven”, vindt Josephine Fairley, de parfumcriticus die ons een workshop parfums beschrijven gaf. “Benoemen wat je blind ruikt vinden de meeste mensen erg moeilijk”, volgens Fairley. Ze moedigde ons aan om in kleuren en texturen te denken, sferen, alles te vertellen wat er bij ons opkwam. Opvallend vaak waren dat persoonlijke anekdoten die vlot gedeeld werden met het groepje vreemden dat elkaar amper twee uur ervoor had ontmoet. “Geuren zijn krachtige middelen om herinneringen op te roepen”, legt Fairley uit. “Het zijn de enige zintuigelijke impulsen die meteen een reactie uitlokken, omdat de ratio niet tussenbeide komt.” Geen beter middel ook om een oude herinnering haarscherp op te roepen. Mijn overleden grootmoeder is Miss Dior. Mijn overgrootvader rook naar roltabak en hopjes, koffiesnoepjes. Een jeugdvriendin associeer ik met het aroma van het blauwe Niveapotje. Daarom vind ik het maar niets als ze aan die geuren prutsen.

Zwaar verontwaardigd was ik dan ook toen ik een paar weken geleden hoorde over een advies van het Europese Comité voor Consumentenveiligheid om enkele natuurlijke basisstoffen in de parfumerie te laten verbieden, de maximale concentratie van courante ingrediënten drastisch te beperken en de lijst van allergenen te verviervoudigen. Vrienden aanhoorden meewarig mijn tirade. Toen ik uitlegde dat dat betekende dat negentig procent van de parfums niet meer hetzelfde zou kunnen ruiken of zelfs niet meer gemaakt zou worden als de Europese Commissie dit advies zou volgen, knikten ze enigszins begrijpend. “Geen Chanel N°5, Guerlain Shalimar, Mugler’s Angel, Jean Paul Gaultier’s Le Male of Miss Dior meer !” tierde ik verontwaardigd. Ik voelde me plots als het meisje van de zwavelstokjes dat haar laatste stokje had laten natregenen, dat met een flesje Miss Dior nog slechts een vage schim van haar grootmoeder kon oproepen. Alsof er een geut bleekwater over haar herinnering was gegoten.

sofie.albrecht@knack.be

Sofie Albrecht

“Geuren zijn de enige zintuigelijke impulsen die meteen een reactie uitlokken, omdat de ratio niet tussenbeide komt”