De thermostaat is een “lelijk ding dat moeilijk te programmeren is”. Als de ex-senior vice president van Apple bij de inrichting van zijn huis beseft dat er geen ‘iPod voor thermostaten’ bestaat, begint hij in zijn garage te knutselen. De blik van Tony Fadell is nu gericht op “alle toestellen in huis die al jaren miskend en onbemind zijn.”

Heeft Tony Fadell celebritystreken ? Bij een interview met de 45-jarige CEO van Nest Labs komen vragenlijsten kijken. “Welke andere thermostaatmerken komen in het artikel nog aan bod ? Meneer Fadell wil liever niet naast ‘Verwarming Janssens’ vermeld worden, als u begrijpt wat ik bedoel.” En hoewel Fadell aan de telefoon een kwartier op zich laat wachten, interfereert zijn assistente al na tien minuten beleefd doch dwingend “nog vijf minuten”. Tijd kost geld als je een van de honderd invloedrijkste mensen ter wereld bent volgens Time Magazine.

Fadell wordt the next Steve Jobs genoemd, dus de man moet zijn imago onder controle houden. Er doen nu al hardnekkige geruchten de ronde. Hij zou minstens één keer per week een stoel breken, bijvoorbeeld. “Dat is ooit één keer gebeurd, jarenlang geleden en die stoel wás al stuk.” Of hij regelmatig open hersenoperaties volgt, omdat hij het menselijk brein wil begrijpen zodat hij het in producten kan steken, hebben we niet kunnen checken, onze tijd was op. Zijn CV is samen te vatten in vier lijnen. 1. Vindt in 2001 de iPod uit bij Apple. 2. Neemt 7 jaar later ontslag. 3. Richt in 2010 eigen bedrijf op, Nest Labs, dat thermostaten maakt. 4. Verkoopt in 2014 Nest aan Google voor 3,2 miljard dollar, de op één na grootste overname voor Google ooit.

Fadell kon dus gaan rentenieren, maar dat kon hij na Apple ook al, zo liet ‘de vader van de iPod’ bij zijn opstap daar verstaan. Hij kocht toen samen met zijn vrouw Danielle Lambert, zelf ex-vice president bij Apple, een tweede verblijf aan Lake Tahoe in Californië, maar stuitte daar op een probleem dat hem maar bleef ergeren : de thermostaat. “Een lelijk ding dat moeilijk te programmeren is.” Gelijk heeft hij. Onhandig en onesthetisch, dat ding dat nochtans een uiterst belangrijk onderdeel van onze thuis regelt : de verwarming. “Een apparaat dat je elke dag moet bedienen maar zo’n ingewikkelde handleiding heeft dat de meeste mensen het gewoon aan- en uitzetten. Met hoge energierekeningen tot gevolg. Consumenten willen er niet in investeren, dus kopen ze het goedkoopste merk. Producenten zijn op hun beurt alleen bezig met het verlagen van de prijs, en op die manier banaliseerden ze hun eigen product. En het ziet er dan nog eens al dertig jaar hetzelfde uit.”

APPETIJTELIJK VERPAKT

Fadell belt Matt Rogers, een ex-stagiair van hem bij Apple en iPhone software developer. Met zijn inzicht – “er bestaat geen iPod onder de thermostaten” – maakt hij Rogers warm en het duo verzamelt een paar ex-Apple-medewerkers (lees : rentenierende miljonairs) rond zich en het techneutenclubje begint in de garage van Fadell te knutselen aan een warmteregelaar met a touch of Apple. “High design sensibility“, om het met zijn woorden te zeggen. “Het hangt aan je muur, dus het moet er goed uitzien. Net zoals kunst of meubelen.” Het is zwart, rond, heeft héél veel glans en een touchscreen. En de goedgekozen naam Nest. Sinds deze maand ook in België te koop. Mensen die een Nest kopen, zijn er trots op. Hoe creëer je een hebbeding, marketingwijsheid afgekeken van Apple.

Maar het succes is volgens Fadell niet voornamelijk te wijten aan de looks, wel aan de brains. Geen toeters en bellen, maar het doet wel uitstekend wat het moet doen. Nest, voluit ‘the learning thermostat’, is zo intelligent dat hij wéét of je al dan niet thuis bent. Big Brother in een glanzend bolletje aan de muur ? “Het algoritme is moeilijk uit te leggen”, zegt Fadell, “maar het komt erop neer dat de thermostaat een sensor heeft die beweging detecteert. Bovendien slaat hij gewoonten van de bewoners op.” De combinatie van die twee zorgt voor ‘warmte-intelligentie’.

De thermostaat gaat in energiebesparingsmodus zonder dat je hem zelf hoeft te bedienen. Om een voorbeeld te geven : als je in het weekend graag langer slaapt, zal Nest zichzelf die gewoonte ook ‘aanleren’, vandaar ‘the learning thermostat’. Hij stuurt ook rapporten en geeft tips waar het beter kan. “Een beetje zoals een dieetcoach”, zegt Fadell, die bij Apple de stiel leerde om niet alleen zijn producten maar ook zijn woorden appetijtelijk te verpakken. “Verwarming is de grootste energieverslinder in ons huis. Mensen vragen zich altijd af waarom het zo duur is, waar al die energie naartoe gaat. Het kost een pak geld en niemand besteedt aandacht aan het ding waarmee je het kunt regelen.”

De gemiddelde Amerikaanse gebruiker bespaart, volgens cijfers van Nest, tot dertig procent op zijn energierekening. Hij zou op die manier zichzelf terugbetalen in één jaar tijd. De verkoop van Nest ging in de VS “like wildfire” : intussen al meer dan één miljoen exemplaren.

Je kunt de Nest thermostaat met je iPhone eender waar bedienen, thuis of in de auto. The internet of things, heet dat dan (zie p. 66). Toestellen die je met je smartphone kunt aan- of uitzetten. Fadell heeft een hekel aan het woord, ook al bracht hij de sector in een stroomversnelling toen Nest door Google werd opgekocht. “Het is een industrieterm voor industriemensen. En investeerders. Consumenten hebben geen idee wat het betekent. En van dingen die ze niet begrijpen, hebben ze schrik, zeker nu met die hackingschandalen. Niemand wil complexe toestellen kopen. Internet of things wordt misbruikt door bedrijven om hun waarde op de beurs te hoogte in te jagen. En ‘smart’ is een overgebruikt woord. Mensen geraken geïrriteerd.” Nee, de tweetende toaster vindt hij niet ‘smart’.

Een andere term dan misschien ? Jazeker, mensen als Fadell hebben altijd een eigen woordenschat klaar. “The Conscious Home.” Een huis dat denkt. Vol apparaten die weten hoe je leeft, en zich aanpassen aan je behoeftes zonder dat je daar zelf moet aan denken. “Huiseigenaars hebben jarenlang hun huis moeten verzorgen. Het gaf hen geen data of updates over dingen die stuk waren of verspilde energie. Je komt daar pas achter als de rekening komt. In ‘the conscious home’ geven belangrijke toestellen informatie om problemen te voorkomen.”

Belangrijke toestellen, hij doelt daarmee op groot witgoed zoals de koelkast, of sensoren die een waarschuwing uitsturen als je leiding vastgevroren zit of bij een waterlek. Maar waar ze in het hoofdkantoor in Palo Alto momenteel exact aan knutselen, blijft geheim. Kwestie van de verwachtingen Applegewijs hoog te houden. “Ik kan alleen vertellen dat wij kijken naar de apparaten in huis die jarenlang over het hoofd werden gezien. Miskend en onbemind, zoals de thermostaat.” Fadell houdt zich niet bezig met gimmicks voor geeks. Dat je de Nest thermostaat eender waar kunt bedienen met je smartphone, is volgens Fadell een leuke bijkomstigheid, maar niet de grote troef. “Iedereen vindt het idee dat je je huis van op afstand kunt bedienen, best wel intrigerend. Het ís ook een interessant feature. Maar het lost geen probleem op. Nest kan zichzelf uitzetten, dát is de innovatie.”

DE GOOGLE CANDY STORE

Naast de thermostaat ontwikkelde Nest intussen ook een rookmelder, maar die vertoonde bij de lancering kinderziektes waardoor een half miljoen exemplaren moest worden teruggeroepen. Het hield Google niet tegen om het bedrijf dit jaar op te kopen voor 3,2 miljard dollar. De internetgigant staat te popelen om het verbindende weefsel te worden tussen alle apparaten in ons leven. Ook na de overname is Fadell CEO gebleven. “Samenwerken met Google is like walking around in a big candy store. Larry en Sergey geloven beiden even sterk als ik in Nest. Het samen groot maken is de bedoeling.” Sinds de overname kun je via de Google Now-applicatie instellen dat je huis opwarmt zodra je in de buurt komt. De kritische stemmen dat Google wil binnenkijken in onze huiskamers – krijgen we in onze Gmail reclame voor brandblussers als ons huis in brand staat ? – snoert hij lichtjes gepikeerd de mond. “150 procent fout. Je mag er alle kleine lettertjes op nalezen, wij zijn daar heel transparant over. Privacy is ontzettend belangrijk voor ons, we delen onze data níet.”

Hoeveel jaar zijn we verwijderd van een huis vol toestellen die met elkaar praten ? Hoe reëel is de evolutie ? Vijf à tien jaar, denkt Fadell. “We zitten nog in het stadium van de early adopters, maar niet meer voor lang.” De overname van Nest door Google zette de markt in beweging. Grote spelers zoals Samsung en Google kwamen zich moeien. Een heuse tech war. “De overname bracht veel in beweging, dat klopt. Een nicheproduct werd plots ‘something big’. En iedereen wil altijd een deel van something big. Hoe meer concurrentie, hoe beter. Je kunt het niet vergelijken met een mobiele telefoon, waarvan elke persoon er slechts één heeft. In een huis staan zoveel verschillende apparaten, wij kunnen ze moeilijk allemaal gaan bouwen.” Pax technologia ? Het zal moeten, willen ze de invasie van huishoudrobotjes aan de consument verkocht krijgen. Vandaag ‘praat’ elk toestel op een andere manier met je smartphone en dat resulteert in ‘chaos in the cloud’ als je meerdere apparaten in huis wil halen. Nest creëerde samen met Samsung het Thread-netwerk, een draadloos platform dat communicatie tussen apparaten moet vergemakkelijken. Het is vandaag al mogelijk dat je Mercedeswagen je huis opdraagt om op te warmen als je binnen een kilometer nadert. En de Jawbone-armband kan exact hetzelfde als het detecteert wanneer je wakker wordt.

20 JAAR TE VROEG

Het scheelde geen haar of Tony Fadell had in 1991 de iPhone al gelanceerd. Hij werkte toen bij Silicon Valley-startup General Magic naast briljante internetpioniers als Pierre Omidyar (de latere oprichter van eBay) en Andy Rubin (de uitvinder van Android). Maar hun ideeën en technologieën voor ‘slimme handcomputers met draadloze e-mail’ kwamen twintig jaar te vroeg.

Vandaag wordt Fadell de nieuwe Steve Jobs genoemd. Hij is geflatteerd, dat zeker. Hij is nog altijd beste vrienden met Apple, geen kwaad woord. En toch benadrukt hij maar al te graag dat Nest niet te vergelijken valt met Apple. “Wij zijn geen copycats. Wij innoveren zelf.” Eerst een mini impact op de maatschappij met zijn iPod, en dan nu de big bang. IoT zal de manier waarop we leven drastisch veranderen, schreeuwen ze in Silicon Valley van de daken, maar Fadell ziet het zo niet. “De manier waarop we leven veranderen ? Dat is niet mijn bedoeling. We hebben dat de voorbije jaren gedaan met muziek en communicatie, maar deze evolutie is anders. Problemen fixen. Energie besparen. Gevaren uitschakelen. Dat speelt op een ander niveau dan het nieuwste videogame dat uitkomt.”

Info : de Nest thermostaat is vanaf nu te koop in België. De richtprijs was bij druk nog niet bekend, maar zal schommelen rond 300 euro. www.nest.com

DOOR VEERLE HELSEN

“Problemen fixen. Energie besparen. Gevaren uitschakelen. Dat speelt op een ander niveau dan een videogame bedenken”